BİREYSEL BAŞVURUDA BULUNMA USULÜ

Yıl 2015, Sayı: 6, 97 - 137, 15.01.2016

Sinan Çınar

Öz

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nde, başvuru formu ve eklerinin kayda
alınabileceği yerler; Anayasa Mahkemesi, diğer mahkemeler ve yurt dışı
temsilcilikler olarak oldukça sınırlı bir şekilde belirlenmiştir. Mahkeme,
belirtilen yöntemlerde yapılmayan başvuruları kayda almamaktadır. Bu
durum, eksikliklerin tamamlanması, idari ret kararına itiraz ve ilgililerden
bilgi ve belge isteme aşamaları açısından da aynen geçerlidir. Bazı
durumlarda, Mahkeme esnek bir yaklaşım sergileyerek belirtilen usul dışında
yapılan başvuruları kayda alabilmektedir.
Bu çalışmada, öncelikle bireysel başvuru formu ve ekleri hakkında genel
bilgilere değinilmiş, ardından Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü ile belirlenen
kayda alma yöntemlerine yer verilmiştir. Başvurunun yapılabileceği
yerler konusu; Mahkemenin mevcut uygulaması ve ortaya çıkan sorunlar
ile çözüm önerileri kapsamında değerlendirilmiş, ayrıca başvuruların
kayda alınma usulüne yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru, Başvu

Kaynakça

• ALTAN Alparslan, “Bireysel Başvurunun Birinci Yılına Genel Bir Ba- kış”, HUKAB Dergisi, Ekim-Aralık 2013, Sayı 7.
• ATASOY Hakan, Türk Hukukunda Anayasa Mahkemesinde Bireysel Başvurunun Kabul Edilebilirlik Koşulları, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Kocaeli 2014.
• BAKIRCI Hasan, “Yüksek Yargı Kurumlarının Avrupa Standartla- rı Bakımından Rollerinin Güçlendirilmesi Ortak Projesi Kapsamında 25/11/2011 tarihinde Yapılan Yuvarlak Masa Toplantısı Sunumu”, Birey- sel Başvuru Yuvarlak Masa Toplantıları, Editörler: Musa Sağlam, Serdar Gülener, Recep Kaplan, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Cilt 1, Ankara 2013.
• BİLGE Necip/ÖNEN Ergun, Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, 3. Baskı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1978.
• CANDAN Turgut, Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu, Adalet Yayınevi, Ankara 2012.
• ÇINAR İbrahim, “Bireysel Başvurunun Yapılmasında Usule İlişkin Ek- siklikler”, HUKAB Dergisi, Ocak-Mart 2013, Sayı 4.
• ÇINAR İbrahim, “Bireysel Başvurunun Birinci Yılında Anayasa Mah- kemesine Yapılan Başvuruların İstatistikî Verilerle Analizi”, HUKAB Der- gisi, Ekim-Aralık 2013, Sayı 7.
• ÇINAR İbrahim/ÇINAR, Sinan, “Bireysel Başvurunun Ön İnceleme Usulü, Bireysel Başvuru Bürosunun Çalışma Sistemi İle Bu Aşamada Ve- rilen İdari Ret Kararlarının Nitelikleri ve İtiraz Aşamaları”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Ankara 2014, Sayı 4.
• ÇOBAN Ali Rıza, “Yeni Anayasa Mahkemesi Kanunu’nun Mahke- menin İş Yüküne Etkisi Açısından Değerlendirilmesi”, Anayasa Şikâyeti Sempozyumu, Bireysel Başvuru, Editör: Musa Sağlam, HUKAB Yayınla- rı, Ankara, 2011.
• ÇOBAN Ali Rıza, “Bireysel Başvuru: Türk Anayasa Mahkemesi İçin Ağır İş Yükü Sorunu”, AİHM ve Türkiye-II Anayasa Şikâyeti ve AİHM, TAA Yayınları, Ankara 2012.
• DEYNEKLİ Adnan, “Yargıtay’ın Anayasa Şikâyetine Bakışı”, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (Anayasa Şikâyeti), Editör: Musa Sağlam, HUKAB Sempozyum Serisi 1, HUKAB Yayınları, 2011.
• KAPLAN Recep, “Bireysel Başvuruda Dava Açan Belgeyle Bağlılık”, Bireysel Başvuru İncelemeleri 1, Editörler: Musa Sağlam, Serdar Gülener, Recep Kaplan, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara 2013.
• KARAMAN Ebru, Karşılaştırmalı Anayasa Yargısında Bireysel Baş- vuru Yolu, On İki Levha Yayınları, İstanbul 2013.
• KORKMAZ Ramazan, Medeni Usul Hukuku Açısından Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru, On İki Levha Yayınları, İstanbul 2014.
• KURU Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Alfa Yayınevi, 5. Baskı, İs- tanbul 1990.
• ODUNCU Leyla Nur, “Bireysel Başvuru Kanun Yolu İçin Dava Vekâ- letnamesinde Özel Yetkinin Yer Alması Zorunluluğu”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt XVIII, 2014.
• ÖNCÜ Mehmet, “Bireysel Başvuruların AİHM tarafından Usulden İncelenmesi ve Dördüncü Derece Türünden Şikâyetler”, Anayasa Mah- kemesinin Kuruluşunun 50. Yılına Armağan, Editörler: Alparslan Altan, Engin Yıldırım, Erdal Tercan, Hikmet Tülen, Ali Rıza Çoban, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara 2012.
• ÖZBEY Özcan, Türk Hukukunda Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı, Adalet Yayınevi, Genişletilmiş 2. Baskı, Ankara 2013.
• PEKCANITEZ Hakan, “Mukayeseli Hukukta Medeni Yargıda Verilen Kararlara Karşı Anayasa Şikâyeti”, Anayasa Yargısı Dergisi, Sayı 12.
• SABUNCU Yavuz/ESEN ARNWİNE Selin, “Türkiye İçin Anayasa Şikâyeti Modeli-Türkiye’de Bireysel Başvuru Yolu”, Anayasa Yargısı Der- gisi, Sayı 21, Ankara 2004.
• SAĞLAM Musa, “Bir Hak Arama Yolu Olarak Bireysel Başvuru”, Ana- yasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı Sempozyumu, Anadolu Üni- versitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Yayın No:10, Editörler: Bülent Yü- cel, İlker Gökhan Şen, Eskişehir 2011.
• SAĞLAM Musa, “Mukayeseli Hukuk Çerçevesinde Ülkemizde Birey- sel Başvuru (6216 Sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun)”, Prof. Dr. Mehmet Akad’a Armağan, Editör- ler: Bihterin Vural Dinçkol, Nihat Bulut, Rukiye Akaya Kia, Cevat Okutan, Mehmet Akif Etgü, Hülya Dinçer, Der Yayınları, İstanbul 2012.
• ŞAHBAZ İbrahim, “Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru ve Sorun- lar”, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru, Anayasa Şikâyeti/Anlamı, Kapsamı ve Olası Sorunlar, TBB Yayınları, Ankara 2011.
• ŞİRİN Tolga, Türkiye’de Anayasa Şikâyeti (Bireysel Başvuru) İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi ve Almanya Uygulaması ile Mukayeseli Bir İnceleme, On İki Levha Yayınları, İstanbul 2013.
• URAL Sami Sezai, Hak ve Özgürlüklerin Korunması Bağlamında Bi- reysel Başvuru, Seçkin Yayınları, Ankara 2013.