Öz
İcra İflâs
Kanunu’na göre bir para alacağının alacaklısı ihtiyatî haciz talebinde bulunabilir.
Bunun için alacağın rehinle teminat altına alınmamış olması ve alacağın muaccel
olması gereklidir (İİK m. 257/1). İhtiyatî haciz, etkin hukukî koruma
çerçevesinde alacaklının hakkını korumaya elverişli bir yöntemdir. Bu sayede
alacaklı, alacağı için dava açmadan veya icra takibi yapmadan borçluya ait
mallar üzerine haciz konulmasını talep edebilmektedir. Diğer taraftan, ihtiyatî
haczin haksız olması nedeniyle borçlu ve üçüncü kişi zarara uğrayabilirler. Bu
zararları güvence altına almak için, İcra İflâs Kanunu’na göre ihtiyati haciz
talep eden alacaklı teminat göstermek zorundadır (İİK m. 259/1). Alacaklı
teminat göstermeden mahkeme ihtiyatî hacze karar veremez. Mahkeme teminatın cinsini
ve tutarını belirlerken takdir yetkisine sahiptir. Mahkeme teminatı belirlerken
alacaklının ihtiyatî haciz talep etmesini güçleştirmemeli ve borçlu ile üçüncü
kişinin zararlarını karşılayabilecek olmasına dikkat etmelidir. Çalışmamızda
teminat gösterme zorunluluğu ve bunun istisnaları ele alınmış; teminat gösterme
zorunluluğunun amaçları ortaya konulmuştur. Ayrıca borçlu ve üçüncü kişinin
teminat nedeniyle ihtiyatî haciz kararına itiraz hakları incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKDENİZ Umut, “İhtiyatî Haciz Müessesesi”, GÜHFD, C. X, S. 1-2, 2006, s. 197-226.
- AKKAN Mine, “Medenî Usûl Hukukunda Etkin Hukukî Koruma”, MİHDER, S. 6, 2007/1, s. 29-68.
- AKTEPE ARTIK Sezin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Medeni Usul Hukukunda Adil Yargılanma Hakkı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2014.
- ARSLAN, Ramazan/YILMAZ Ejder/TAŞPINAR AYVAZ Sema/HANAĞASI Emel, İcra Ve İflâs Hukuku, 4. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2018.
- ASLAN Kudret, “Hacizde Sıra (Tertip)”, AÜHFD, C. 54, S. 2, 2005, s. 269-318.
- AŞIK İbrahim, İcra Sözleşmeleri, Turhan Kitabevi, Ankara 2006.
- BERKİN M. Necmeddin, İhtiyatî Haciz, İstanbul 1962.
- BUDAK Ali Cem, Medeni Usul Hukukunda Üçüncü Kişilerin Haklarının Korunması, Beta Yayınevi, İstanbul 2000.
- ÇİFTÇİ Pınar, İcra Hukukunda Menfaat Dengesi, Adalet Yayınevi, Ankara 2010.
- DEYNEKLİ Adnan/SALDIRIM Mustafa, Öğreti ve Uygulamada İhtiyatî Haciz, Turhan Kitabevi, Ankara 2011.
- KARSLI Abdurrahim, İcra Ve İflas Hukuku, 3. Baskı, Alternatif Yayıncılık, İstanbul 2014.
- KURU Baki, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2013 (“El Kitabı”).
- KURU Baki, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, Legal Yayınevi, İstanbul 2016 (“İcra”).
- LORENZ Dieter, “Der grundrechtliche Anspruch auf effektiven Rechtsschutz”, Archiv des öffentlichen Rechts, Vol. 105, No. 4, 1980, s. 623-649.
- OKUR Mustafa, Adlî Teminat, Yetkin Yayınları, Ankara 2011.
- ÖNEN Ergun, “İhtiyatî Haczin Kaldırılması Dâvası (İİK. m. 265)”, AÜHFD, C. 37, S. 1, 1980, s. 251-279.
- ÖZEKES Muhammet, İcra Hukukunda Temel Haklar ve İlkeler, Adalet Yayınevi, Ankara 2009 (“Temel Haklar”).
- ÖZEKES Muhammet, İcra İflas Hukukunda İhtiyatî Haciz, Seçkin Yayınları, Ankara 1999 (“İhtiyatî Haciz”).
- ÖZEKES Muhammet, Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Yetkin Yayınları, Ankara 2003 (“Hukuki Dinlenilme”).
- PEKCANITEZ Hakan, Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukunda Yabancı Para Alacaklarının Tahsili, 3. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara 1998 (“Yabancı Para Alacaklarının”).
- PEKCANITEZ Hakan, “Medeni Yargıda Adil Yargılanma Hakkı”, İzBD, 1997/2, s.35-55 (“Adil Yargılanma”).
- PEKCANITEZ Hakan/ATALAY Oğuz/SUNGURTEKİN ÖZKAN Meral/ÖZEKES Muhammet, İcra İflâs Hukuku, Ders Kitabı, 5. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2018.
- SALDIRIM Mustafa, “Bankanın Talep Ettiği İhtiyatî Hacizde Teminata İlişkin Sorunlar”, Halûk Konuralp Anısına Armağan, C. 2, Yetkin Yayınları, Ankara 2009, s. 485-505.
- SCHWARTZ Harald, Gewährung und Gewährleistung des rechtlichen Gehörs durch einzelne Vorschriften der Zivilprozeβordnung, Dunker&Humblot, Berlin 1977.
- SUNGURTEKİN ÖZKAN Meral, “İcra Hukukunda Oranlılık İlkesi”, Turhan Tufan Yüce’ye Armağan, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayını, İzmir 2001, s. 177-201.
- TANRIVER Süha, “Hukuk Yargısı (Medenî Yargı) Bağlamında Adil Yargılanma Hakkı”, TBBD, S. 53, 2004, s. 191-215.
- TÜRKEL, Doğuş Taylan, Gemilerin İhtiyati Haczinde Borçluların Korunması, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2017 (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
- WALDNER Wolfram, Der Anspruch auf rechtliches Gehör, Carl Heymanns Verlag KG, Köln-Berlin-Bonn-München 1989.
- YILDIRIM Mehmet Kâmil/DEREN-YILDIRIM Nevhis, İcra Ve İflas Hukuku, 6. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul 2015.
- YILMAZ Ejder, Geçici Hukuki Himaye Tedbirleri, C. 2, Yetkin Yayınları, Ankara 2001.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 12 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Sayı: 12 |