Die vorliegende Arbeit beschäftigt sich mit der dreifachen
Schadensberechnung bei der Verletzung von Immaterialgüter- und
Persönlichkeitsrechten im Zusammenhang mit ihrer Geschichte und
aktuellen Problemen in Deutschland. Hauptsächlich ist die Aufgabe
dieser Arbeit, sich mit der Bedeutung -besonders Bereicherungsrecht
(Lizenzanalogie) und die Geschäftsführung ohne Auftrag (Herausgabe des
Verletzergewinns)–, der geschichtlichen Entwicklung und den rechtlichen,
praktischen und aktuellen Problemen der dreifachen Schadensberechnung
im Rahmen der schadensrechtlichen Anspruchsrechtsgrundlagen des BGB
auseinanderzusetzen. Die dreifache Schadensberechnung ist durch das RG
und den BGH im Immaterialgüterrecht schon lange eine anerkannte Methode
zur Schadensbemessung. Aber letztlich ist die Anwendung der dreifachen
Schadensberechnung auf die Schutzwirkung des Persönlichkeitsrechts
zurückzuführen. Der konkrete Schaden ist wegen der Schwierigkeiten des
Nachweises und der Bezifferung des Schadens bei Immaterialgüter- und
Persönlichkeitsrechten im Bereich nicht von großer Bedeutung. Deswegen
entwickelten heutzutage zwei Liquidationsalternativen -Lizenzgebühr
und Gewinnherausgabe- weiter. Bezugnehmend auf die Theater-
Entscheidung des Reichsoberhandelsgerichts hat sich die dreifache
Schadensberechnung zum ersten Mal in der „Ariston“-Entscheidung (1895)
begründet. Wie gezeigt, besteht diese Schadensberechnungsmethode seit
über einem Jahrhundert, trotzdem sind die dogmatischen Grundlagen der
dreifachen Schadensberechnung noch umstritten. Daneben gibt es immer
noch ungelöste und klärungsbedürftige Fragen und aktuelle Probleme
zum Thema.
Schadensberechnungsarten Immaterialgüterrechten Persönlichkeitsrechten Lizenzanalogie Herausgabe des Verletzergewinns
İlgili çalışma, Alman Hukuku’nda fikri ve sınai mülkiyet hakları ile
kişilik haklarına aykırılık halinde uygulanmakta olan üç kat tazminat
hesaplama yöntemine, bu yöntemin tarihine ve güncel sorunlarına
ilişkindir. Bu çalışmanın amacı, öncelikle üç farklı tazminat hesaplama
yönteminin (özellikle lisans kıyaslama ve zarar verenin kazancının
iadesi yöntemlerinin) tanımını, kapsamını, tarihi gelişimini ve güncel
problemlerini belirlemektir. Konuya ilişkin yapılan açıklamalar, Alman
Medeni Kanunu’nun tazminata ilişkin hükümlerinin perspektifinden
yapılmıştır. Üç kat tazminat hesaplama yöntemi, Alman İmparatorluk
Mahkemesi ve Alman Federal Mahkemesi tarafından fikri ve sınai
mülkiyet haklarına aykırılık halinde, tazminatın hesaplanmasında uzun
zamandan beri kullanılan bir yöntemdir. Ancak ilgili hesaplama yöntemi,
son zamanlarda kişilik haklarının korunmasında da kullanılan yeni bir
uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Uygulamada, üç kat tazminat
hesaplama yöntemleri arasında yer alan „somut hesaplama yöntemi“, delil
sunma zorluğu ve zararın boyutunun rakamla ifade edilememe güçlüğü
nedeniyle, ilgili hakların korunmasında önemli bir rol oynayamamaktadır.
Bu sebepten ötürü, tazminatın somut hesaplama yönteminden ziyade
„soyut hesaplama yöntemi (lisans kıyaslama ve zarar verenin kazancının iadesi
yöntemleri)“ günümüzde daha yaygın kullanılmakta ve bu yöntem halen
gelişmeye devam etmektedir. Üç kat tazminat hesaplama yöntemi, ilk
olarak Alman İmparatorluk Mahkemesi’nin 1877 tarihli „Theater” isimli
kararının da etkisiyle verilen 1895 tarihli „Ariston” isimli kararında
ortaya çıkmıştır. Görüldüğü üzere, fikri ve sınai mülkiyet haklarının
korunmasında kullanılan ilgili hesaplama yöntemi, yüz yılı aşkın bir
süredir uygulanmasına rağmen, kapsamı halen tartışmalıdır. Bununla
birlikte, ilgili hesaplama yöntemine ilişkin çözülemeyen ve açıklanmaya
gereksinim duyan sorular ve güncel problemler halen bulunmaktadır.
Tazminat Hesaplama Yöntemleri Fikri ve Sinai Mülkiyet Hakları Kişilik Hakları Lisans Kıyaslama Yöntemi Zarar Verenin Kazanç İadesi
Birincil Dil | Almanca |
---|---|
Konular | Hukuk |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 24 Haziran 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Sayı: 15 |