TÜRK MEDENİ KANUNU m. 722 vd. İLE KADASTRO KANUNU m. 19/II HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE MUHDESAT KAVRAMI VE MUHDESATI OLUŞTURAN KİŞİNİN HUKUKİ TALEPLERİ

Yıl 2020, Sayı: 15, 423 - 481, 24.06.2020

Burcu Yağcıoğlu

https://doi.org/10.18771/mdergi.757614

Cited By: 1

Öz

Uygulamada muhdesatı konu alan davalara epey rastlanmaktadır.
Bu davalara ilişkin olarak yargı mekanizmasının tutumu, çözümlenmesi
ve açıklığa kavuşturulması gereken birçok soruna neden olmaktadır.
Bunlardan biri, muhdesata yüklenen anlam bakımındadır. Aslında
bütünleyici parçadan başka bir şey olmayan muhdesata ilişkin olarak
açılan davaların adlandırılmasında, eşya hukuku kurallarının dışına
çıkılması ve muhdesatın bu özelliğinin görmezden gelinmesi; hatta özel
kanunlarda muhdesat kavramının niteliğiyle bağdaşmayacak şekilde
birtakım düzenlemelerin getirilmesi, onun kavram olarak net bir şekilde
ortaya konulmasını gerekli kılmıştır.
Muhdesatı meydana getirenlerin taleplerinin neler olacağı ve bu
taleplerin hukuki dayanağı da açıklanması gereken bir konudur. Özellikle
uygulamada, Türk Medeni Kanunu’nun 722 ve devamı maddelerindeki
hükümler göz ardı edilerek, bu hükümlerin uygulama şartlarının oluşup
oluşmadığına bakılmadan, çoğu durumda Borçlar Kanunu’ndaki genel
hükümler çerçevesinde sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak
kararlar verilmesi, bu gerekliliğin sebeplerinden biridir. Muhdesatın
Kadastro Kanunu hükümleri çerçevesinde tapu kütüğünün beyanlar
hanesine kaydettirilmesi imkânının hem kanuni düzenleme şekli hem de
bu imkânın uygulama tarafından ele alınış şekli söz konusu gerekliliğin
başka bir sebebini oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Muhdesat, Bütünleyici Parça, Haksız İnşaat, Tazminat, Mülkiyet, Kadastro, Tapu Kütüğünün Beyanlar Hanesi

Kaynakça

• ACEMOĞLU Kevork, Eşya Hukuku Meseleleri, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1970.
• AKİPEK Jale G., Türk Eşya Hukuku, Ayni Haklar, Birinci Kitap, Zilyetlik ve Tapu Sicili, 2. Baskı, Sevinç Matbaası, Ankara, 1972, (“Tapu Sicili”).
• AKİPEK Jale G., Türk Eşya Hukuku, Ayni Haklar, İkinci Kitap, Mülkiyet, 2. Baskı, Sevinç Matbaası, Ankara, 1973, (“Mülkiyet”).
• AKİPEK Jale/AKINTÜRK Turgut/ATEŞ Derya, Eşya Hukuku, 2. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2018.
• ANTALYA Gökhan/TOPUZ Murat, Eşya Hukuku, Cilt: IV/1, Genişletilmiş 3. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• ARSEBÜK Esat, “Bir İçtihat Birleştirme Kararı Münasebetiyle”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.8, S.1, 1951, s. 760-764.
• ARIK Fikret, “Başkasının Arsası Üzerinde İnşaat ve Hüsnüniyet Meselesi”, Adliye Dergisi, Y. 35, S. 12, 1944, s. 981-987.
• ATAAY Aytekin M., Kendi Malzemesiyle Başkasının Gayrimenkulünde Haksız İnşaat, Baha Matbaası, İstanbul, 1959.
• AYAN Mehmet, Eşya Hukuku I, Zilyetlik ve Tapu Sicili, 13. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2016.
• AYBAY Aydın/HATEMİ Hüseyin, Eşya Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2012.
• BELGE Ayşe Merve, Arazi Mülkiyetinin Maddi Kapsamı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2016.
• BERBEROĞLU YENİPINAR Filiz, Harçlar, Yargılama, Adli Yardım, (Hukuk Mahkemeleri), Legal Yayıncılık, İstanbul, 2018.
• BERCHTOLD Tamara, Zur Revisionsbedürftigkeit des Bauhandwerkerpfandrechts Und ein Vorschlag zur Neuformulierung von Art. 837 Abs. 1 Ziff. 3 ZGB, Schulthess Juristische Medien AG, 2008.
• BERGER-STEINER Isabelle/SCHMID Dominik, OFK- Orell Füssli Kommentar, ZGB Kommentar Schweizerisches Zivilgesetzbuch, m. 667-679a, (Hrsg. Jolanta Kren Kostkiewicz, Stephan Wolf, Marc Amstutz, Roland Fankhauser), 3. überarbeitete Auflage, Orell Füssli Verlag AG, Basel, Bern, Freiburg und Zürich, 2016, (“OFK”).
• BERTAN Suad, Ayni Haklar, Medeni Kanunun 618-764 üncü Maddelerinin Şerhi, C. 1, MK 618-702, Balkan Basım ve Ciltevi, Ankara, 1976.
• BÜYÜKAY Yusuf, “Kendi Malzemesi ile Başkasının Arazisi Üzerine Yapılan Haksız İnşaata İlişkin Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 17.09.2004 Tarih ve 8282 E./8506 K. Nolu Kararı Üzerine”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. X, S. 3-4 (Atatürk’ün 125. Doğum Yılına Armağan), 2006, s. 419-432.
• DURMAN Okay, Yargıtay Kararları Işığında Kadastro Mahkemelerinde Yargılama, Beta Yayınevi, İstanbul, 2002.
• EDİS Seyfullah, “Kendi Malzemesi ile Başkasının Taşınmazında İnşaat (Gecekondu Sorunu Dahil)”, Medeni Kanununun 50. Yılı, Sevinç Matbaası, Ankara, 1977, s. 293-317.
• ERCOŞKUN ŞENOL Hatice Kübra, “Hem Haksız Hem De Taşkın Yapı Niteliğindeki Yapılar”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y. 11, S. 38, Nisan 2019, s. 19-61.
• ERDOĞAN Celal, Açıklamalı ve İçtihatlı Ortaklığın Giderilmesi ve Şuf’a Davaları, Ankara, 1999.
• EREN Fikret, Mülkiyet Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2011.
• ERKAN Vehbi Umut, “Kendi Malzemesini Kullanarak Başkasının Arazisinde Haksız Yapı Meydana Getirilmesi Durumunda Malzeme Sahibinin Arazinin Mülkiyetinin Kendisine Verilmesi Talebi (TMK m. 724)”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 63, S. 3, 2014, s. 449-478.
• ERKUYUMCU Müfit, “Kanunu Medeninin 648, 649, 650’nci Maddeleri ve Tatbikat, İzmir Barosu Dergisi, Y. 7, S. 3-27, 1942, s. 471-481.
• ERTAŞ Şeref, Eşya Hukuku, 11. Baskı, Barış Yayınları Fakülteler Kitabevi, İzmir, 2014.
• ESENER Turhan/GÜVEN Kudret, Eşya Hukuku, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• ESMER Galip, Mevzuatımızda Gayrimenkul Hükümleri ve Tapu Sicili, Olgaç Matbaası, Ankara, 1983.
• GÖKSU Tarkan, CHK- Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Sachenrecht, Art. 641-977 ZGB, (Hrsg. Peter Breitschmid, Alexandra Jungo), 3. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, Basel, Genf, 2016, (“CHK HandK.”).
• GÜRSEL Nurettin, Gayrimenkul Mülkiyetine Tecavüz Ederek Kendi Levazımile Başkasının Arsasına veya Başkasının Levazımile Kendi Arsasına İnşaat Yapmak ve Komşu Arsasına Tecavüz Eden İnşaat, İstiklal Matbaacılık ve Gazetecilik Kollektif Ortaklığı, Ankara, 1953.
• GÜRSEL Mustafa, Açıklamalı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu ve Uygulaması, Bilim Matbaası, Ankara, 1978.
• GÜRSEL Mustafa/DÖNMEZ İrfan, En Son İçtihatlarla-Notlu-İzahlı 766 Sayılı Tapulama Kanunu, Tatbikatı ve İlgili Mevzuat, Hüsnütabiat Matbaası, İstanbul, 1965.
• GÜRSOY Kemal Tahir, Türk Eşya Hukukunda Zilyedlik ve Tapu Sicili, Sevinç Matbaası, Ankara, 1970.
• GÜRSOY Kemal T./EREN Fikret/CANSEL Erol, Türk Eşya Hukuku, 2. Baskı, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1984.
• GÜRZUMAR Fikri, Kadastro Tapulama ve Tescil Müessesesi, Örnek Matbaası, Ankara, 1956.
• HAAB Robert, Zürcher Kommentar, Kommentar zum schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Sachenrecht, Das Eigentum, Art. 641-729 ZGB, (Hrsg. Robert Haab, August Simonius, Werner Scherrer, Dieter Zobl), Schulthess Polygraphischer Verlag AG, 2. Auflage, Zürich, 1977, (“ZK.”).
• HAKSUN Necati, Açıklamalı ve İçtihatlı Yeni Tapulama Kanunu ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları, 2. Baskı, Özdemir Basımevi, İstanbul, 1967.
• İNAL Emrehan, “Haksız Yapı Kavramı ve Haksız Yapının Kaldırılması”, İUHFM, C. LXX, S. 1, 2012, s. 245-276.
• KARAHACIOĞLU Ali Haydar, Ortaklığın Giderilmesi (Şuyuun İzalesi) Davaları, 2. Bası, Olgaç Matbaası, Ankara, 1985.
• KARAHASAN Mustafa Reşit, Yeni Türk Medeni Kanunu, Eşya Hukuku, Öğreti, Yargı, Kararları, İlgili Mevzuat, 1. Cilt, Beta Yayınevi, İstanbul, 2002.
• KAŞAK Fahri Erdem, “İsviçre Federal Mahkemesi’nin Başkasının Arazisine Kendi Malzemesini Kullanarak İnşaat Yapan Kişiye Kanunî Bir İpotek Hakkı Tanımasına İlişkin 06.12.2007 Tarihli (BGE 134 III 147) Kararı”, Doç. Dr. Melike Batur Yamaner’in Anısına Armağan, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 2, 2014, s. 1069- 1072.
• KAYAOĞLU Ahmet Ziya, “Arsa Üzerine İnşaat”, Adalet Dergisi, Y. 37, S. 12, 1946, s. 1288-1308.
• KILIÇ Halil, 3402 Sayılı Kadastro Kanunu, Sözkesen Matbaacılık, Ankara, 2006.
• KOLLER Alfred, “Bundesgericht, II. Zivilrechtliche Abteilung, Urteil 5A_160/2007/5A_161/2007 vom 6. Dezember 2007 (BGE 134 III 147)”, Aktuelle Juristische Praxis, 2009/4, s. 510.
• KÜLEY Muin M., Toplu Mülkiyet, Sermet Matbaası, İstanbul, 1959.
• KÜLEY Muin M./ULUKUT Bülent, Medeni Kanunda ve Tatbikatında Arsa Üzerine İnşaat Hükümleri, Bilgi Basım ve Yayınevi, İstanbul, 1955.
• MARDİN Ebül’ulâ, “Ayni Haklarda Mütemmim Cüzü Telâkkisiyle Husule Gelen İnkılâp Hükümleri”, Medeni Kanunun XV. Yıl Dönümü İçin, Kenan Matbaası, İstanbul, 1944, s. 801-832.
• MEIER-HAYOZ Arthur, Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Sachenrecht, 1. Abteilung Das Eigentum, 2. Teilband Artikel 655-679 ZGB, Verlag Stämpfli & CIE, Bern, 1965.
• NOMER Halûk Nami/ERGÜNE Mehmet Serkan, Eşya Hukuku (Zilyetlik, Tapu Sicil, Rehin Hakları, Paylı Mülkiyet), Gözden Geçirilmiş, Genişletilmiş 5. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
• OĞUZMAN M. Kemal/SELİÇİ Özer/OKTAY ÖZDEMİR Saibe, Eşya Hukuku, 20. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2017.
• OLGAÇ Senai/KARAHASAN Mustafa R., Gayrimenkullerde Satış- Trampa-Bağışlama-Ölünceye Kadar Bakma Akidleri, Şuf’a-Vefa-İştira Hakları, Gayrimenkullerin Akid Esasına Dayanan İktisap ve Tescilleri, İstanbul, 1964.
• OZANALP A. Nusret, Tapulama Kanunu Şerhi, 2. Baskı, Ünal Matbaası, Ankara, 1976.
• ÖZ Turgut, Öğreti ve Uygulamada Sebepsiz Zenginleşme, Borçlar Kanunu 61-66. Maddelerine İlişkin İçtihatlarla, Kazancı Hukuk Yayınları No: 87, İstanbul, 1990.
• ÖZGÜR Yılmaz, Müşterek Mülkiyetin Sona Ermesi, İstanbul, 1995.
• ÖZKAN Hasan, Açıklamalı-İçtihatlı, Asliye Hukuk Davaları ve Tatbikatı, Mülkiyet, (TMY Md. 683-703), Legal Yayıncılık, İstanbul, 2015, (“m. 683-703”).
• ÖZKAN Hasan, Açıklamalı-İçtihatlı, Asliye Hukuk Davaları ve Tatbikatı, Zilyetlik ve Tapu Sicili, (TMY Md. 1007-1027), Legal Yayıncılık, İstanbul, 2015, (“m. 1007, 1027”).
• ÖZKAN Hasan, Açıklamalı-İçtihatlı-Örnekli Türk Medeni Yasası ve Uygulaması, Eşya Hukuku (Md. 683-778), 6. Cilt, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2017, (“m. 683-778”).
• ÖZKAN Hasan, Açıklamalı-İçtihatlı-Örnekli Türk Medeni Yasası ve Uygulaması, Sınırlı Ayni Haklar, Zilyetlik ve Tapu Sicili, (Md. 779- 1030), 5. Cilt, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2017, (“m. 779-1030”).
• ÖZMEN İhsan/ÇORBALI Halim, 3402 Sayılı Kadastro Kanunu Şerhi, 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 1995.
• PIOTET Paul, İsviçre Medeni Kanunu’nun (İMK) 671-673. Maddeleri Anlamında Başkasının Arsası Üzerindeki Haksız İnşaatta Kullanılan Malzemelerin Sahibi Kimdir?”, (Çev. Mehmet Ünal), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 34, Y. 1977, S. 1, s. 233-252.
• REİSOĞLU Safa, Türk Eşya Hukuku, C. 1, Giriş-Zilyetlik-Tapu Sicili ve Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu-Tapulama Kanunu, 7. Bası, Sevinç Matbaası, Ankara, 1984.
• REİSOĞLU Seza, Sebepsiz Zenginleşme Davasının Genel Şartları, Ajans Türk Matbaası, Ankara, 1961.
• REY Heinz, Die Grundlagen des Sachenrechts und das Eigentum, Grundriss des schweizerischen Sachenrechts, Band I, 3. Auflage, Stämpfli Verlag AG, Bern, 2007.
• REY Heinz/STREBEL Lorenz, Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch II, Art. 457-977 ZGB, (Hrsg. Thomas Geiser, Stephan Wolf), Art. 664-712, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel, 2019, (BSK).
• RUMO-JUNGO Alexandra/SCHMID Jörg/SCHNYDER Bernhard/ TUOR Peter, Das Schweizerische Zivilgesetzbuch, 13. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, Basel, Genf, 2009.
• SAYMEN Ferit H./ELBİR Halid K., Türk Eşya Hukuku (Ayni Haklar), İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1954.
• SCHMID Jörg, “Einbau von eigenem Material auf fremdem Grund: unscheinbar, aber praktisch relevant”, Tagungsunterlagen Baurechtstagung 2019, (Hrsg. Hubert Stöckli), Freiburg, 2019, s. 159-177.
• SCHMID Jörg/ HÜRLIMANN-KAUP Bettina, Sachenrecht, 4. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, Basel, Genf, 2012.
• SCHUMACHER Rainer, Das Bauhandwerkerpfandrecht, 3. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2008.
• SEROZAN Rona, “Nisbi Hakların Güçlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. XL, S. 1-4, 1974, s. 459-479.
• SEROZAN Rona, “Başkasına Ait Arsaya İnşaat Yapan ve “Asla Bağlılık” Kuralı Uyarınca Bu İnşaatın Mülkiyetini Arsa Sahibine Kaptıran İnşaat Sahibi, Bu Sayede Arsa Sahibinin Sağladığı Değerin Karşılanmasını İsterken, Bu İstemin Tutarı Yönünden Herhangi Bir Sınırlamaya Tabi Midir? (Yargıtay’ın 22.02.1991 Tarihli İçtihadı Birleştirme Kararı Üstüne Düşünceler)”, İstanbul Barosu Dergisi, C. 65, S. 10-11-12, Ekim-Kasım- Aralık 1991, s. 797-808, (“Başkasına Ait Arsaya İnşaat”).
• SEVİN Rauf, “Kendi Malzemesiyle Başkasının Arsasına Bina Yapan Levazım Sahibinin Hüsnüniyeti”, Ankara Barosu Dergisi, Y. 1953, S. 5, s. 414-416.
• SİRMEN Lale, Eşya Hukuku, 5. Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2017.
• SUNGURBEY İsmet, “Başkasının Nesnesine Gider Yapan Elmenin ve Başkasının Arsasına Yapı Yapan Kimsenin Haklarının Niteliği; Özellikle Nesnel Borç Görüşünün Eleştirisi”, İÜHF’nin 50. Yıl Armağanı, (Cumhuriyet Döneminde Hukuk), İstanbul, 1973, (“Nesnel Borç”).
• SUNGURBEY İsmet, Medeni Hukuk Sorunları, I. Cilt, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul, 1973, (“Medeni Hukuk Sorunları”).
• ŞENOL Hilal, Kendi Malzemesiyle Başkasının Arazisinde İnşa Edilen Haksız Yapı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri, 2015.
• TEKİNAY Selahattin Sulhi/AKMAN Sermet/BURCUOĞLU Haluk/ ALTOP Atillâ, Tekinay Eşya Hukuku, C. I, Zilyetlik-Tapu Sicil-Mülkiyet, Yeniden İncelenmiş ve Gözden Geçirilmiş 5. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1989.
• TOPUZ Murat, Türk Özel Hukukunda Taşınmaz Mülkiyeti, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020.
• ÜLGER Talat, Medeni Kanun Karşısında Tapu Sicili, Kanaat Matbaası, Ankara, 1944.
• ÜNAL Mehmet/BAŞPINAR Veysel, Şekli Eşya Hukuku, 9. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2017.
• YARDIM Orhan, Kadastro Kanunu Şerhi ve Örnek Kararlar (3402 Sayılı Yasa), Kadıoğlu Matbaası, Kırıkkale, 1991.
• WIELAND Carl, Kanunu Medenide Ayni Haklar, (Çev. İ. Hakkı Karafakı), Yeni Cezaevi Basımevi, Ankara, 1946.
• YÜCEL Özge, “Yargıtay Kararı Işığında Geçersiz veya Feshedilmiş Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi İlişkisinde Haksız Yapı Hükümlerinin Uygulanabilirliği”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 62, S. 2, 2013, s. 539-563.
• ZELGER Ulrich, Haftpflichtkommentar, Kommentar zu den schweizerischen Haftpflichtbestimmungen, ZGB 672, (Hrsg. Willi Fischer, Thierry Luterbacher), Dike Verlag AG, Zürich/St. Gallen, 2016.
• ZEVKLİLER Aydın/ERTAŞ Şeref/HAVUTÇU Ayşe/ACABEY M. Beşir/ GÜRPINAR Damla, Yeni Medeni Kanuna Göre Medeni Hukuk (Temel Bilgiler), 10. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2018.