İNSAN HAKLARI AVRUPA MAHKEMESİ KARARLARI IŞIĞINDA KAMU GÖREVLİLERİNİN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ ve DANIŞTAYIN KONUYA YAKLAŞIMI

Yıl 2021, Sayı: 18, 1 - 47, 17.12.2021

Emre Akbulut

https://doi.org/10.18771/mdergi.1037846

Cited By: 1

Öz

Kamu görevlileri, tâbi oldukları statü hukuku kurallarına bağlı olarak,
bu kapsamda kamu idarelerine karşı sahip oldukları sadakat ve sır
saklama ödevi ile kamu hizmetinden yararlananlara karşı yüklendikleri
tarafsızlık ödevi gereğince, ifade özgürlüğü kullanımlarında diğer
bireylerden farklı ilave bir takım sınırlamalara maruz kalabilmektedirler.
Bununla birlikte ifade özgürlüğüne İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin
10. maddesi ile sağlanan güvenceler ve maddede öngörülen sınırlandırma
rejimi, kamu görevlilerinin ifade özgürlüğü açısından da geçerlidir.
Dolayısıyla kamu görevlilerinin ifade özgürlüğüne müdahale oluşturan
idari işlemlerin hukuka uygun kabul edilebilmesi için, bu işlemlerin –
diğerlerinin yanı sıra- demokratik toplumda gereklilik koşuluna uygun
şekilde tesis edilmeleri gerekmektedir. Bu çerçevede çalışmada, kamu
görevlilerinin ifade özgürlüğüne yönelik müdahaleler açısından İnsan
Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin 10. maddesinin ve özellikle maddede
öngörülen demokratik toplumda gereklilik koşulunun, İnsan Hakları
Avrupa Mahkemesi tarafından ne şekilde yorumlandığı ve uygulandığı
incelenecektir. Akabinde kamu görevlilerinin ifade özgürlüğünü
ilgilendiren yakın tarihli kararlarından hareketle, Danıştay’ın konu
hakkındaki yaklaşımının İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin
gereklilikleri ile uyum arz edip etmediği sorusuna cevap aranılacaktır.

Anahtar Kelimeler

İfade özgürlüğü, kamu görevlisi, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, demokratik toplumda gereklilik, Danıştay

Kaynakça

• AKYILMAZ Bahtiyar, SEZGİNER Murat, KAYA Cemil, Türk İdare Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2009.
• ATAY Ender Ethem, İdare Hukuku, 2. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2009.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan, İdarî Yargı Kararlarının Sonuçları ve Uygulanması, 2. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2001.
• DOĞRU Osman, NALBANT Atilla, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Açıklama ve Önemli Kararlar, 2. Cilt, Avrupa Konseyi – Yargıtay Başkanlığı, 1. Baskı, Ankara, 2013.
• FUGLISTALER Gabriel, The Principle of Subsidiarity and the Margin of Appreciation Doctrine in the European Court of Human Rights’ Post-2011 Jurisprudence, Lozan Üniversitesi Kamu Yönetimi Lisansüstü Çalışmalar Enstitüsü Kamu Hukuku Bölümü (Cahier de l’IDHEAP 295/2016), Lozan, 2016, https://serval.unil.ch/resource/serval:BIB_ A4FA8A7A4A0B.P001/REF, erişim tarihi 03.05.2021.
• GÖKCAN Hasan Tahsin, “Bireysel Başvuruda İkincillik İlkesi ve Denetim Yetkisinin Sınırları Sorunu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 135, 2018, s.9 vd.
• GÖZLER Kemal, İdare Hukuku Cilt II, Ekin Kitabevi, Bursa, 2003.
• GÖZÜBÜYÜK A. Şeref, Yönetsel Yargı, 15. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002.
• GÜNDAY Metin, İdare Hukuku, 9. Bası, İmaj Yayınevi, Ankara, 2004.
• KAMAN KARAN Nur, Devlet Memurluğunun Sona Ermesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2003.
• KARAN Ulaş, “İfade Özgürlüğü Hakkı”, in: İNCEOĞLU Sibel, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa – Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Kapsamında Bir İnceleme, Avrupa Konseyi Yayınları, Ankara, 2013.
• MAHONEY Paul, “Free Speech of Civil Servants and Other Public Employees”, in: Freedom of Expression - Essays in honour of Nicolas Bratza, Wolf Legal Publishers, 1. Baskı, The Netherlands, 2012.
• SPANO Robert, “The Future of the European Court of Human Rights – Subsidiarity, Process – Based Review and the Rule of Law”, Human Rights Law Review, Cilt 18, Sayı 3, 2018, s.473 vd (Türkçe çevirisi için bkz. https:// www.istanbulbarosu.org.tr/files/docs/202005AIHM-RobertSpano.pdf, erişim tarihi 03.05.2021).
• SPANO Robert, “Universality or Diversity of Human Rights? Strasbourg in the Age of Subsidiarity”, Human Rihgts Law Review, Cilt 14, Sayı 3, 2014, s.487 vd.
• VILA Marisa Iglesias, “Subsidiarity, Margin of Appreciation and International Adjudication Within a Cooperative Conception of Human Rights”, International Journal of Constitutional Law, Cilt 15, Sayı 2, 2017, s.393 vd.
• YAYLA Yıldızhan, İdare Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 2009.
• YILDIRIM Turan, İdari Yargı, Beta Basım, İstanbul, 2008.
• YILDIRIM Turan, KARAN Nur, İdare Hukuku I, XII Levha Yayıncılık, İstanbul, 2009.