‘’YAĞMUR’’ ŞİİRİNİN SÖZ DİZİMİ BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Sayı: 10, 122 - 161, 30.09.2020

Döndü Nur Temiz

https://doi.org/10.32579/mecmua.744785

Öz

Yan yana sıralanan sözcükler, bazen yargı bildirerek cümleyi bazen de varlık, kavram ve hareketleri karşılayarak kelime gruplarını oluşturur. Bu diziliş, belirli kurallara dayalı bir diziliştir. Kurallar dillere göre farklılıklar gösterse de diller arasında söz dizimi yapıları bakımından bazı ortaklıklar ve benzerlikler bulunabilir. Söz diziminin konusu, yargısız bir anlatım birimi olan cümlenin yapısı, işleyişi, görevleri ve anlam özellikleridir. Cümlelerin bağlanma şekilleri ile bağlanan cümleler arasındaki şekil ve anlam ilişkileri de söz diziminin konusudur. Bu çalışmamızda 20. Yüzyıl Türk edebiyatının “yağmur şairi” ya da “yağmurla gelen şair” olarak da tanınan Nurullah Genç’ in ünlü Yağmur adlı şiiri söz dizimi bakımından incelenecektir. Yağmur şiiri toplam 36 bölümden ve 170 mısradan oluşmaktadır. Çalışmamızda ‘’Yağmur’’ şiirinin ilk 50 cümlesi; ögeleri, kelime grupları ve çeşitleri bakımından tek tek incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Nurullah Genç, Yağmur, Dil Bilgisi, Söz Dizimi, Kelime Grupları

Kaynakça

• Aktan, Bilal (2009). Türkiye Türkçesinin Söz Dizimi. Ankara: Gazi Kitabevi Yayınları. Balta, Şükrü Can (2016), Nurullah Genç’ in Şiirlerinin Tema ve Yapı Bakımından İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya. Delice, H. İbrahim (2012). Türkçe Sözdizimi. İstanbul: Kitabevi Yayınları. Ergin, Muharrem (1998), Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Basım Yayım. Genç, Nurullah (2019), Yağmur, 25. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları. Hatipoğlu, Vecihe (1972). Türkçenin Sözdizimi. Ankara: TDK Yayınları. Karaağaç, Günay (2011). Türkçenin Söz Dizimi. İstanbul: Kesit Yayınları. Karahan, Leyla (1999), Türkçede Söz Dizimi, 6. Baskı, Ankara: Akçağ Yayınları. Karahan, Leyla (2012), Türkçede Söz Dizimi, 18. Baskı, Ankara: Akçağ Yayınları. Korkmaz, Zeynep (2009), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), 3. Baskı, Ankara: TDK Yayınları. Özkan, Abdurrahman vd. (2016), Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, (2. Baskı), Konya: Palet Yayınları. Toker, Mustafa ve Çal, Ahmet (2019). Süleymaniye’ de Bayram Sabahı Şiirinin Söz Dizimi Açısından İncelenmesi. SUTAD, c.46, s. 1-37. Üstünova, Kerime (2014). Türkiye Türkçesinde Yapı Kavramı ve Söz Dizimi İncelemeleri. İstanbul: Sentez Yayınları.