Ahıska Ahmediye Kütüphanesi

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 26 - 47, 25.12.2016

Ahmed Niyazov

Öz

Ahıska, Türk–İslam medeniyeti tarihinde önemi haiz merkezlerdendir. Kale içerisinde asırlarca

faaliyetini sürdürmüş Ahmediye Kütüphanesi bu merkezin en gözde mekanlarındandır.

Kütüphanenin kuruluş öyküsü, bölge ilmiye sınıfının yetişmesine katkıları ve faaliyeti ile medeniyet

tarihi bakımından kültürel bir değer olarak karşımıza çıkmaktadır. Bölgenin Ruslar

tarafından işgal edilmesi kütüphanenin kaderinde talihsiz bir dönemi açmıştır. Bu makalede

Osmanlı medrese geleneğinin en güzel örneklerinden biri hesap ettiğimiz Ahıska Ahmediye

Kütüphanesi araştırılacaktır. Makale aynı zamanda Ahıska Araştırmaları bakımından önemi

haiz bir çalışma olacaktır. Özellikle adı geçen kütüphaneden Petersburg’a götürülmüş kitapların

listesine ulaşmamız bilim dünyasında makalenin değerine ayrı bir katkı sağlayacaktır.

Bu hem de bölgenin, medeniyet tarihi açısından araştırılmasını zenginleştirecektir. Şu da var

ki Müslüman toplumsal tarihin ilmî kaynaklarının olağanüstü zenginliğine rağmen daha araştırmalar

yapılması gereken dönem ve bölgeler bir hayli mevcuttur. Çalışmamız genel hatları

ile bu konuları ihtivâ etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ahıska, Kütüphane, Vakıf, Kitap

Kaynakça

• Aydın, Y. (2013). Siyasetname. Diyanet İslam Ansiklopedisi. 37. İstanbul. Bakıhanov, Abas Kulu Ağa, (1983). Soçineniya Zapiski Pisma, Bakü. Bingöl, A. (2013). Ebheri. Diyanet İslam Ansiklopedisi. 10. İstanbul. Brosset, M, (1849). Histoire de la Géorgie-1 Partie, Sankt-Pétersbourg. Hacılı, Asif, (1992). Geribem Bu Vetende, Bakü. Hatiboğlu, İ. (2013). Meşâriku’l-Envâri’n-Nebeviyye. Diyanet İslam Ansiklopedisi. 29. İstanbul. Heyet, (2012). Tarihte İlginç Vakıflar, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları / 102, İstanbul. Hızlı, Mefail, (2008). Osmanlı Medreselerinde Okutulan Dersler ve Eserler, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 17(1), (25-46). http://www.ahiska.org.tr/?page_id=1839 (30.01.2017) http://www.karagozismail.com/makale:kadi-beydavi&start=160 (30.11.2017) İşpirli, M. (2013). Medrese, Diyanet İslam Ansiklopedisi. 28. İstanbul. Karagöz, İsmail, Osmanlı Medreselerinde Tefsir Dersleri ve Kadı Beydâvi Tefsiri. Kırzıoğlu M. Fahrettin, (1998). Osmanlıların Kafkas Ellerini Fethi, Ankara. Niyazov, Ahmed , (2016). “XIX Asır Azerbaycan’nın Şimal-Gerbinde Dini Hayat, İlim ve Medreseler”, Bakü. Niyazov, Ahmed, (2016). “Ahıska Mufassal Defterinde Ahıska Vakıfları”, “Gürcistan’da İslamiyetin Dünü Bu Günü Yarını” Basılmamış Sempozyum Bildirisi, İstanbul. Öktem, Niyazi -Ahmet Ülvi Türkbağ, (2014). Felsefe, Sosyoloji, Hukuk ve Devlet, İstanbul . Rıhtım, Mehmet – Halilli, Fariz, (2011). Mövlana İsmail Siraceddin Şirvani, Bakü. Sami Benli, M. (2013). Miftâhu’l-Ulûm, Diyanet İslam Ansiklopedisi. 30. İstanbul. Tiflisskiya Vedomosti, (1829).16 (01). Ülken, Hilmi Ziya, (1992).Mantık tarihî, İstanbul,. Zeyrek, Yunus, (2001). Ahıska Bölgesi ve Ahıska Türkleri, Ankara. 46 Zülfikar, T. (2013).“Dîvânu’l-Meânî” Maddesi, Diyanet İslam Ansiklopedisi. 09. İstanbul.