JR’IN “INSIDE OUT” PROJESİNDEKİ PORTRELER ve KAMUSAL SANAT

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 167 - 186, 30.12.2017

Eren Görgülü

Öz

Fransız
sanatçı JR, çevresel sorunlar, gelişmekte olan ülkelerdeki fakirlik ve
toplumsal sorunlara yönelik projeleri ile dikkat çekmiş ve TED tarafından 2011
yılında bu TED ödüle layık görülmüştür. 
Ödül törenindeki konuşmasını “Sanat dünyayı değiştirebilir mi?” sorusu
üzerinden şekillendiren JR, sanatsal uygulamasında ortak sanat, portre
fotoğrafçılığı ve sokak sanatı tekniklerini kullanarak, ötekileştirilmiş ya da
yanlış anlaşılmış toplumlardaki insanların hayatlarına dikkat çekmek için sanat
ve eylem üzerine bir karışım oluşturmuştur. Bu bağlamda katılımcıların oldukça
canlı ve yakın çekim portelerinin çekilip bu imajları siyah-beyaz portrelere
dönüştürerek bu fotoğrafları sahipleri için anlamlı oldukları yerlere
yapıştırılmasını kapsamaktadır. Konuşmasının sonunda JR’ın duyurduğu dileği,
insanların çekecekleri portreleri web sitesi yardımıyla “Inside-Out”  projesine dönüştürmektir. Inside Out projesi
kapsamında değerlendirilecek olan portre fotoğrafları bireysel ya da toplumsal
kimlikleri temsil etmek adına kişilerin çektikleri fotoğrafları kapsamaktadır.
Güncel sanat uygulamaları arasında kendine ayrı bir yer bulan bu proje, eser/mekân/izleyici
arasında bir etkileşimi ile dikkat çekmektedir.  Sanatın insan yaşamını değiştiren etkilerle
değişmesi günümüzde sanatçıların eserlerini üretirken belli kurallara bağlı
kalmadan, değişim ve yeniliğin getirdiği yeni ifade biçimlerini kullanmasına
olanak sağlamaktadır. Inside-Out projesi kapsamında yer alan portreler, mekân
ve izleyici ile olan ilişkileri kapsamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

JR, Inside-Out, Fotoğraf, Portre, Kamusal Sanat

Kaynakça

• BARTHES, R. (2014). Camera Lucida, AltıKırkbeş Yayınları, İstanbul.
• BERGER, J. (1986). O Ana Adanmış, Metis Yayınları, İstanbul.
• BRESSON, H. (2006). Karar Anı, YGS Yayınları, İstanbul.
• BOUBAT, E. (1991). Fotoğraf Sanatı, İnkılap Kitapevi, İstanbul.
• BOURRIAUD N. (2005). İlişkisel Estetik, Bağlam Yayınları, İstanbul
• FERDMAN B. (2012). Urban Dramaturgy: The Global Art Project of JR, A Journal of Performance and Art
• LINFIELD, S. (2013). Acımasız Aydınlık, Fotoğraf ve Politik Şiddet, Espas Yayınları, İstanbul.
• ORPANA J. (2013). Turning the World Inside Out: Situating JR’s Wish within Cultures of Participation, Western University
• RITCHIN, F. (2012). Fotoğraftan Sonra, Espas Kuram Sanat Yayınları, İstanbul.
• TANYILDIZI S.Ö. (2016). Mekana Özgü Sanatta Yeni Stratejiler: Berlin’deki Güncel Pratikler, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, Sayı 16.