General Investigation of Financial Reporting Standards from IFRS for SMEs to Present

Yıl 2021, Sayı: 64, 19 - 37, 31.01.2021

Özkan Sarısoy , İlknur Eskin

https://doi.org/10.26650/MED.738086

Öz

Accounting, which is essentially a recording technique, carries out its activities within certain principles. With the effect of accounting being a social science, these principles are formed by considering the accounting activities needs. Accounting activity has a deep-rooted history, but it had transformed into its current role with the 18th century when private businesses’ influence in commercial life was increased. Especially towards the end of the 20th century, studies were carried out on establishing international uniformed principles with the effect of the globalization of businesses. Today, accounting has entered a new era with International Financial Reporting Standards (IFRS), which have applications in many countries. However, since IFRSs are generally created, considering the needs of organizations that concern the public interest, they have not been suitable for smaller businesses. For this aim, the IFRS for SMEs set was published, but this set could not be applied for reasons such as cost and the unsuitability of small business characteristics. Afterward, ‘Financial Reporting Standard for Large and Medium-Sized Enterprises (BOBİ FRS)’ was published recently, and the ‘Financial Reporting Standard for Small and Micro Enterprises (KÜMİ FRS)’ draft was published for the implementation of smaller businesses in 2021. In this research, the formation process of these three sets of standards (IFRS for SMEs, BOBİ FRS, and KÜMİ FRS) were examined, and the differences between them were revealed, and a general evaluation was made.

Anahtar Kelimeler

IFRS for SMEs, BOBİ FRS, KÜMİ FRS

KOBİ IFRS’den Günümüze Finansal Raporlama Standartlarının Genel Bir Değerlendirmesi

Öz

Özünde bir kayıt tekniği olan muhasebe, faaliyetlerini belirli ilkeler dahilinde gerçekleştirmektedir. Bu ilkeler muhasebenin sosyal bir bilim olması ile de ilgili olarak oluşan ihtiyaçlara göre tanzim edilmektedir. Köklü bir tarihe sahip olan muhasebe faaliyetinin, günümüzde kullanılan şekline ulaşmasında özel müteşebbislerin ticari hayat içerisindeki etkisinin arttığı 18. yüzyıl önem arz etmiştir. Özellikle 20. yüzyılın sonlarına doğru işletmelerin küreselleşmesinin de etkisiyle uluslararası yeknesak ilkelerin oluşturulması konusunda çalışmalar gerçekleştirilmiş ve günümüzde birçok ülkede uygulama alanı bulunan Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS-IAS) ile muhasebe de yeni bir döneme girilmiştir. Bununla birlikte IFRS’ler genellikle kamu yararını ilgilendiren kuruluşların (KAYİK) ihtiyaçları dikkate alınarak oluşturulduğu için daha küçük boyuttaki işletmelerin ihtiyaçları için uygun bulunmamıştır. Bu amaçla önce KOBİ’ler için IFRS seti yayınlanmış ancak bu set maliyet ve ihtiyaca uygun olmama gibi nedenlerle uygulanamamıştır. Daha sonra BOBİ FRS ve 2021’de uygulanmak üzere daha küçük işletmeler için KÜMİ FRS taslağı yayınlanmıştır. Bu araştırmada söz konusu üç standart setinin oluşum süreci ve standart setleri arasındaki farklar incelenerek genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

KOBİ IFRS, BOBİ FRS, KÜMİ FRS

Kaynakça

• 2013/34/EU Directive, (2013, 26 Haziran). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013L0034&from=EN
• Ağca, A. ve Aktaş, R. (2007). Uluslararası muhasebe / finansal raporlama standartları İMKB’de yer alan firmaların finansal tablolarını nasıl etkiledi?. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18.
• Akdoğan, N. (2010). KOBİ finansal raporlama standardına genel bakış ve tam set IAS/IFRS’lerden farklılığı. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 30, 1-26.
• Altıntaş, T. & Parlak, N. (2018). A comparison of financial instruments between the Turkish financial reporting standards (TFRS) and financial reporting standards for large and medium-sized entities (BOBİ FRS). International Journal of Scientific and Technological Research, 4(10), 539-550.
• Aycı, Ali. (2012, Haziran). KOBİ’lerin rekabet gücünün arttırılmasında uluslararası muhasebe standartlarına uyum sürecinin değerlendirilmesi. II. Uluslararası Türk Coğrafyasında UFRS Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, 25-42.
• Bahadır, O. (2012). KOBİ’ler İçin UFRS/TFRS kapsamında temel finansal araçlar: muhasebeleştirme ve ölçüm, Mali Çözüm Dergisi, 111, 43-60.
• Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS), KGK.
• Çalış, Y.E. ve Hışman, B. (2019). Hasılatın TFRS 15 müşteri sözleşmelerinden hasılat standardı, BOBİ FRS bölüm 5 ve vergi kanunlarına göre karşılaştırmalı incelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 11(4), 355-377.
• Çelik, O. (2010). Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler için uluslararası finansal raporlama standardı: ne zaman ve nasıl?. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 30, 41-56 Çetinkaya, N. (2010). KOBİ’ler için uluslararası finansal raporlama standardı ve Türkiye uygulaması. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Demir, V. ve Bahadır, O. (2014). Yeni avrupa birliği yönergesi (2013/34 EU) kapsamında bireysel finansal tablolar. Mali Çözüm Dergisi, 121, 13-33.
• Eksin, İ. (2013). KOBİ'lerin gerçeğe uygun değer ile finansal raporlanması ve bir turizm işletmesinde uygulama. (Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Ergi, Ş. ve Güleç, Ö.F. (2019). Büyük ve orta boy işletmeler için finansal raporlama standardı (BOBİ FRS): muhasebe uygulayıcılarına yönelik bir araştırma. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 377-399. DOI:10.17218/hititsosbil.609837.
• Fidan, M.E. ve Cinit, H. (2013). Muhasebe meslek mensuplarının mesleki tecrübeleri ile muhasebe standartlarına yönelik algıları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma: marmara bölgesi örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 60, 1-25.
• FRS 102, The Financial Reporting Standard applicable in the UK and Republic of Ireland (2015, Eylül). UK Financial Reporting Council.
• FRS 105, The Financial Reporting Standard applicable to the Micro-entities Regime, (2018, Mart). UK Financial Reporting Council.
• Gençoğlu, Ü.G. (2020). Küçük ve mikro işletmeler için finansal raporlama standardı taslağı’nın BOBİ FRS ve vergi uygulamalarımız ile karşılaştırılması ve genel değerlendirme. Business and Economics Research Journal, 11(1), 187-199. DOI:10.20409/berj.2020.244
• Gökçen, G., Öztürk, E. ve Güleç, Ö.F. (2018). BOBİ FRS ve TFRS’nin finansal raporlara etkileri açısından karşılaştırılması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 437-457. DOI:10.29106/fesa.425384
• Gökçen, G., Öztürk, E. ve Güleç, Ö.F. (2019). KÜMİ FRS seti taslağı, BOBİ FRS seti ve tam set TMS/TFRS’nin temel konular açısından karşılaştırılması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(3), 413-430. DOI:10.29106/fesa.616662.
• Gönen, S. ve Demir, Ç. (2012). Vergi usul kanunu ve KOBİ TFRS bölüm 13 açısından stokların karşılaştırılması. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(2), 163-171.
• Hatipoğlu, O. (2009). Türkiye’de uluslararası muhasebe standartları’nın gelişimi, gerekliliği ve uygulanabilirliği üzerine bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• İğde, M. (2013). KOBİ TFRS’ye göre finansal tabloların değerlendirilmesi ve bağımsız denetimi. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• İlk UMS çevirileri. (2020, 10 Nisan). İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi sitesi içerisinde. Erişim adresi: https://muhasebe.istanbul.edu.tr/tr/content/yayinlar-ve-calismalar/turkiye'deki-ilk-ums-cevirileri
• Karahan, M. & Ayvalıoğlu, A.B. (2019). The differences between LMSE FRS and TFRS comparison and accounting on financial leasing transactions in turkey. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 2019(Temmuz Özel Sayısı), 1-14. DOI: 10.25095/mufad.605915
• Karaömer, Y. & Özbirecikli, M. (2019). Effects of financial reporting differences in between BOBİ FRS and MSUGTon financial statement analysis: an investigation on financial structure ratios. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (84), 233-250. DOI:10.25095/mufad.625836.
• KGK 2017 Faaliyet Raporu. (2020, 20 Nisan), Erişim adresi: https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/4102/Y%C4%B1ll%C4%B1k-Faaliyet-Raporlar%C4%B1
• KGK 2018 Faaliyet Raporu. (2020, 20 Nisan). Erişim adresi: https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/4102/Y%C4%B1ll%C4%B1k-Faaliyet-Raporlar%C4%B1
• Kılıç, M. & Uyar, A. (2017). Adoption process of IFRS for SMEs in Turkey: insights from academics and accountants. Accounting and Management Information Systems, 16 (2), 313-339.
• Kırkık, Ş., Coşkun, S. ve Coşkun, S. (2019). BOBİ FRS’nin muhasebe mesleğine etkisinin SMMM’lerin bakış açıları doğrultusunda değerlendirilmesi: manisa ilinde bir uygulama. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 1(1), 58-79.
• Kumar, E.P., & Mohan, B. (2015). Origin and development of auditing. Paripex - Indian Journal of Research, 4(9), 43-46.
• Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı Taslağı. (2020, 18 Nisan). KGK. Erişim adresi: https://kgk.gov.tr/ContentAssignmentDetail/3595/Ku%CC%88c%CC%A7u%CC%88k-ve-Mikro-I%CC%87s%CC%A7letmeler-I%CC%87c%CC%A7in-Finansal-Raporlama-Standard%C4%B1-Taslag%CC%86%C4%B1-kamuoyu-go%CC%88ru%CC%88s%CC%A7u%CC%88ne-ac%CC%A7%C4%B1lm%C4%B1s%CC%A7t%C4%B1r-
• Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standartları Semineri (2019, Eylül). İSMMMO, Erişim adresi, https://archive.ismmmo.org.tr/docs/seminernotlar/11092019/emresenturk.pdf
• KOBİ’ler İçin Türkiye Finansal Raporlama Standardı Hakkında Tebliğ, Resmî Gazete Sayısı: 27746. (2010, 1 Kasım).
• Küçük, E. (2018). Devlet teşviki kapsamındaki düşük faizli kredilerin BOBİ FRS açısından değerlendirilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(4), 761-784. DOI:10.31460/mbdd.400882.
• New accounting standards offer simplification for micro-entities and small entities. (2020, 18 Nisan). UK FRC. Erişim adresi: https://www.frc.org.uk/news/july-2015/new-accounting-standards-offer-simplification-for
• Resmi Gazete, 30138 Sayılı, (2017, 29 Haziran)
• Selvi, Y. ve Ercan, M. (2018). BOBİ FRS kapsamında “stoklar”. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 16(59), 47-57.
• Şen, İ.K. ve Özbirecikli, M. (2020). KÜMİ FRS’nin iş dünyasına sağlayabileceği yararlar: BOBİ FRS, TMS/TFRS ve mevcut muhasebe sistemi ile mukayeseli bir inceleme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(Özel Sayı), 1-19. DOI:10.31460/mbdd.641657.
• Şensoy, H.B. (2008). Uluslararası finansal raporlama standartlarının ortaya çıkışı ve gelişimi ile muhasebe standartlarının Türkiye’deki durumu. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tekbaş, İ. (2020, 15 Nisan). KGK tarafından açıklanan yerel finansal raporlama çerçevesi nedir?. Muhasebe TR. Erişim adresi: http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/ismailtekbas/009/
• Türk Ticaret Kanunu, 6102 Sayılı.
• Utku, B.D. ve Gürsoy, K. (2011). KOBİ’ler için Türkiye finansal raporlama standartlarının (KOBİ TFRS) tam set TFRS ile karşılaştırılarak değerlendirilmesi. Mali Çözüm Dergisi, 103, 19-42.
• Yalkın, Y.K. & Demir. V. & Demir, L.D. (2008). International financial reporting standards (IFRS) and the development of financial reporting standards in Turkey. Research in Accounting Regulation, 20, 279-294. DOI:10.1016/S1052-0457(07)00216-0
• Yıldırım, G. (2019). BOBİ FRS karşılıklar standardı ve uygulaması. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 2019(Özel Sayı), 421-431. DOI:10.21733/ibad.613746