Koyunbaba Barajı’nın (Ankara/Çankırı) Su Kalitesi ve Alabalık Yetiştiriciliği Açısından Taşıma Kapasitesi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 79 - 97

Cafer Bulut , Muhammed Mustafa Sezginer , İpek Arpacık , Ramazan Gümen , İsmail Hakkı Öztuna

https://doi.org/10.63039/medfar.1504049

Öz

Su kalitesi ve çevresel taşıma kapasitesi kafeslerde balık yetiştiriciliğinin sürdürülebilirliğine ilişkin en önemli unsurlar olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmada Koyunbaba Baraj Gölü su kalitesi durumları bir yıl boyunca mevsimsel olarak izlenmiş ve gölde gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliği ve taşıma kapasitesi üzerinde değerlendirmelerde bulunulmuştur. Elde edilen veriler doğrultusunda; kabul edilebilir fosfor yükü 15 mg/m3, yemden yararlanma oranı 1,5 ve diğer kaynaklardan gelen fosfor katkıları dikkate alınmadan, ortalama derinliği yaklaşık 35 m ve yüzey alanı yaklaşık 12,8 km2 olan Koyunbaba Baraj Gölü’nde kafeslerde yetiştiriciliği yapılabilecek gökkuşağı alabalığı miktarı yaklaşık 2500 ton/yıl olarak hesaplanmıştır. Bununla birlikte göl havzasını besleyen Şabanözü Deresi’ne önlem alınması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Koyunbaba Baraj Gölü, taşıma kapasitesi, çevresel etkileşim, gökkuşağı alabalığı

Etik Beyan

“Koyunbaba Barajı’nın (Ankara/Çankırı) Su Kalitesi ve Alabalık Yetiştiriciliği Açısından Taşıma Kapasitesi” başlıklı makale başvuru için etik kurul onay izni gerekmemektedir.

Destekleyen Kurum

T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Proje Numarası

TAGEM/HAYSÜD/T3/23/A7/P3/6902

Teşekkür

Yazarlar Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü’ne ve Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne müteşekkirdir.

Carrying Capacity in terms of Trout Farming and Water Quality of Koyunbaba Dam (Ankara/Çankırı)

Öz

Water quality and environmental carrying capacity are the most important factors for the sustainability of fish farming in cages. In this study, Koyunbaba Dam Lake water quality conditions were monitored seasonally for one year and evaluations were made on the lake's rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) farming and carrying capacity. In line with the data obtained; the amount of rainbow trout that can be raised in cages in Koyunbaba Dam Lake, which has an average depth of approximately 35 m and a surface area of approximately 12.8 km2, was calculated as approximately 2500 tonnes/year, without considering the acceptable phosphorus load of 15 mg/m3, feed conversion ratio of 1.5 and phosphorus contributions from other sources. However, measures should be taken for the Şabanözü Stream that feeds the lake basin.

Anahtar Kelimeler

Koyunbaba Dam Lake, carrying capacity, environmental interaction, rainbow trout

Etik Beyan

The article titled "Carrying Capacity of Koyunbaba Dam (Ankara/Çankırı) in terms of Water Quality and Trout Farming" does not require ethics committee approval permission for application.

Destekleyen Kurum

Republic of Türkiye Ministry of Agriculture and Forestry General Directorate of Agricultural Research and Policies

Proje Numarası

TAGEM/HAYSÜD/T3/23/A7/P3/6902

Teşekkür

The authors are grateful to "General Directorate of Agricultural Research and Policies" and "Directorate of Fisheries Research Institute".

Kaynakça

• Anonim, (2021) Yerüstü Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği. Resmi Gazete, Tarih: 16.06.2021, Sayı: 31513.
• APHA, (1995) Standard methods for the examination of water and wastewater. 19th Edition. American Public Health Association, Washington, DC.
• Aslantürk, A., Çetinkaya, O. (2021) Sücüllü Baraj Gölü’nün (Isparta) alabalık yetiştiriciliği için taşıma kapasitesinin tahmini. Acta Aquatica Turcica, 17(2): 221-232, https://doi.org/10.22392/actaquatr.794623.
• Ayekin, B., Yeşilayer, N., Buhan, E. (2018). Karakaya Baraj Gölü (Malatya) ağ kafes sistemlerinde alabalık yetiştiriciliği için taşıma kapasitesinin tahmini. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi (GBAD), 7(3): 101-110.
• Beveridge, M.C.M. (1984) Cage and pen fish farming: carrying capacity models and environmental impacts. FAO Fisheries Technical Paper No:255, Rome.
• Buhan, E., Koçer, M.A.T., Polat, F., Doğan, H.M., Dirim, S. Neary, E.T. (2010) Almus Baraj Gölü su kalitesinin alabalık yetiştiriciliği açısından değerlendirilmesi ve taşıma kapasitesinin tahmini. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(1): 57-65.
• DSİ, (2023). DSİ, 5. Bölge Müdürlüğü Koyunbaba Barajı verileri, Ankara.
• Cho, C.Y., Hynes, J.D., Wood, K.R., Yoshida, H.K. (1994) Development of high-nutrient-dense, low-pollution diets and prediction of aquaculture wastes using biological approaches. Aquaculture, 124, 293-305.https://doi.org/10.1016/0044-8486(94)90403-0
• Demir, T., Özmen, H., Turan Koçer, M.A., Örnekçi, G.N., Uslu, A.A., Birici, N., Gürçay, S., Şeker, T., Özbey, N., Arısoy, G. (2015) Adıyaman ili Çat Baraj Gölü’nün alabalık yetiştiriciliği açısından, su kalitesinin ve taşıma kapasitesinin belirlenmesi. TAGEM/HAYSÜD/13/A-11/P-01/02-Proje Sonuç Raporu, 2015-Elazığ, 87s.
• Dillon, P.J., Rigler, F.H. (1974) A test of a simple nutrient budget model predicting the phosphorus concentration in lake water. Journal Fisheries Research Board Can., 31, 1771-1778. https://doi.org/10.1139/f74-225
• Dillon, P.J., Rigler, F.H. (1975) A simple method for predicting the capacity of a lake for development based on lake trophic status. Journal of the Fisheries Board of Canada, 32(9),1519-1531. https://doi.org/10.1139/f75-178
• Egemen, Ö., Sunlu, U. (1996) Su kalitesi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları Yayın No:14. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 153s.
• Feng, P., Weagant, S.D., Grant, M.A., Burkhardt, W., Shellfish, M., Water, B. (2002) BAM: enumeration of Escherichia coli and the coliform bacteria. Bacteriological Analytical Manual, 13(9), 1-13.
• Küçükyılmaz, M., Varol, M., Bekleyen, A., Akgün, H., Örnekçi, G.N., Uslu, A.A., Alpaslan, K., Karakaya, G., Özbey, N., Arısoy, G. (2017) Özlüce Baraj Gölü’nün trofik seviye ve taşıma kapasitesi yönünden araştırılması. TAGEM/HAYSÜD/2015/A11/ P-02/8-Proje Sonuç Raporu, 2017-Elazığ, 60s.
• Mohamed, I. A., Yurdakul, E., Doğruöz, C. (2023) Koyunbaba Barajı’nın Hidrolojik Davranışının İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 35(2): 657-667.https://doi.org/10.35234/fumbd.1284217
• Molony, B.W., Bird, C., Nguyen, V.P. (2004) The relative efficacy of stocking fry or yearling rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) into a large impoundment dominated by redfin perch (Perca fluviatilis) in south-western Australia. Marine and Freshwater Research,55,781–785. https://doi.org/10.1071/MF04119
• Pillay T.V.R. (2004) Aquaculture and the environment. Blackwell Publishing, 2nd Edition, UK, pp: 196.
• Pulatsü S. (2003) The Application of a phosphorus budget model estimating the carrying capacity of Kesikköprü Dam Lake. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27(5): 1127-1130.
• Sesli, A., Kutlu, B., Bulut, H., Koçer, M.A.T., Tepe, R., Küçükyılmaz, M., Kocalmış, A., Karakaya, G., Özbey, N., Gürçay, S. (2018) Uzunçayır Baraj Gölü su kalitesinin trofik seviye ve taşıma kapasitesi yönünden araştırılması. Proje Sonuç Raporu. TAGEM/HAYSÜD/2017/A-11/P-03/1-Elazığ, 59s.
• Tepe, R., Karakaya, G., Şahin, A.G., Sesli, A., Küçükyılmaz, M., Aksağan, A. (2018) Karkamış Baraj Gölü trofik durumu. International Journal of Innovative Engineering Applications, 2(1): 1-3.
• TSE, (1989) Su kalitesi, sülfat tayini TS ISO 9280, Ankara.
• Tunca, D.A. (2014) Ermenek Barajı’nın su ürünleri açısından incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 63s.
• Türk, İ. (2020) Hasanuğurlu Baraj Gölü’nün alabalık yetiştiriciliği açısından taşıma kapasitesinin tahmini. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 83s.
• Vollenweider, R.A. (1968) Scientific fundamentals of the eutrophication of lakes and flowing waters, with particular reference to phosphorus and nitrogen as factors in eutrophication. Organization for economic co-operation and development, Technical Report Das/CSI/68.27, Paris.