A Document Analysis on the Instrumental Value of Audiovisual Media in the Religious Education

Yıl 2022, , 113 - 128, 30.06.2022

Saadet İder

https://doi.org/10.47951/mediad.1082460

Öz

The use of materials in religious education makes learning more effective and permanent. In particular, audio/visual materials appeal to many senses of the interlocutor by making the religious content more concrete, which is mostly abstract. It is thought that audio-visual materials are functional in the process of developing religious knowledge, emotion and attitude, therefore, audio-visual media can be used as a material in religious education. In this sense, it is seen that there are broadcastings on different beliefs in the audio/visual media of Turkey. This research, which we aim to reveal the material value of audio-visual media in religious education, is a qualitative study on the program called People and Faiths broadcast on TRT documentary channel. Research findings are presented under three main themes as respecting different beliefs, acquiring knowledge about different beliefs, discovering and developing one's own belief, in line with the purposes of religious education put forward by Skeie. As a result of the research, it has been concluded that the publication named People and Beliefs, which is broadcast on TRT Documentary channel and deals with different beliefs, is suitable for the purposes of religious education determined by Skeie and can be used as a teaching material in formal religious education.

Anahtar Kelimeler

Religious education, religious teaching, teaching material, audiovisual media.

Görsel/İşitsel Medyanın Din Eğitimindeki Materyal Değeri Üzerine Bir Doküman Analiz Çalışması

Öz

Din eğitiminde materyal kullanımı, öğrenmeyi daha etkili ve kalıcı hâle getirmektedir. Özellikle görsel/işitsel materyaller, çoğunlukla soyut nitelik taşıyan dinî içeriği somutlaştırarak muhatabın pek çok duyusuna hitap etmektedir. Dinî bilgi, duygu ve tutum geliştirme sürecinde görsel/işitsel materyallerin işlevsel olduğu, bu sebeple görsel/işitsel medyanın din eğitiminde bir materyal olarak kullanılabileceği düşünülmektedir. Bu anlamda Türkiye’deki görsel/işitsel medyada farklı inançlara ilişkin yayınların bulunduğu görülmektedir. Görsel/işitsel medyanın din öğretimindeki materyal değerini ortaya koymayı amaçladığımız bu araştırma, TRT belgesel kanalında yayınlanan İnsanlar ve İnançlar isimli program üzerine gerçekleştirilen nitel bir çalışmadır. Araştırma bulguları Skeie tarafından ortaya konulan din eğitiminin amaçları doğrultusunda, farklı inançlara saygı duyma, farklı inançlar hakkında bilgi edinme, kendi inancını keşfetme ve geliştirme şeklinde üç ana tema altında sunulmuştur. Araştırma sonucunda, TRT Belgesel kanalında yayınlanan ve farklı inançları konu edinen İnsanlar ve İnançlar isimli yayının Skeie’nin belirlediği din eğitiminin amaçlarına uygun nitelikte olduğu ve örgün din eğitiminde bir öğretim materyali olarak kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din eğitimi, din öğretimi, öğretim materyali, görsel/işitsel medya.

Kaynakça

• Acar, A. (2021). Hafızadan kâğıda, kâğıttan ekrana dini eğitim ve informal öğrenme. Dijital Yayıncılık ve Din Eğitimi, 526-552. Ankara: Dijital Yayıncılık.
• Akyürek, S. (2011). Yaz Kur’an kursu öğreticilerinin “Görsel/İşitsel Materyal Seti II”ye ilişkin görüşleri. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011(12), 75-108.
• Altaş, N. (2022). Din eğitimi (1. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Arslan, L. (2021). Dini içerikli dijital yayıncılıkta diyanet tecrübesi ve vizyonu. Dini İçerikli Dijital Yayıncılık, 291-308. Ankara: Dijital Yayıncılık.
• Arslan, M., & Adem, E. (2010). Yabancılara Türkçe öğretiminde görsel ve işitsel araçların etkin kullanımı. Dil Dergisi, (147), 63-86.
• Aziz, A. (1975). Televizyonun yetişkin eğitimindeki yeri ve önemi. Ankara: TÜRKİYE VE ORTA DOĞU AMME İDARESİ ENSTİTÜSÜ YAYINLARI.
• Baş, E. (2021). Çocuklara Hz. Peygamber’i tanıtmaya yönelik Türkiye’deki dijital platformlar hakkında tespit ve değerlendirmeler. Dini İçerikli Dijital Yayıncılık, 465-479. Ankara: Dijital Yayıncılık.
• Bilgin, A. (2019). Anlam değişmeleri bağlamında “eleştiri” kavramının eleştirisi. İslam Düşüncesinde Eleştiri Kültürü ve Tahammül Ahlâkı = The Criticism Culture and Morality of Tolerance in Islamic Thought (International Symposium), I, 45-53.
• Çetin, N. S. (2021). Gençlerin dini kimliğinde medya etkisi: İnönü üniversitesi iletişim fakültesi ve ilahiyat fakültesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 4(1), 137-152.
• Er, T., Elmas, A & Hızlı Sayar, G. (2018). Suç ve medya. Etkileşim, (2), 56-68.
• Furat, A. Z. (2019). Din eğitimi ekseninde Türkiye’de medya ve din araştırmaları. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 2(1), 29-51.
• Güneş, A. (2018). Medyanın olumsuz din algısına etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28(1), 203-216.
• Güneş, A. (2017). Din öğretimi materyalleri (3. Baskı). İstanbul: DEM Yayınları.
• Karabulut, M. (2018). Disiplinlerarasılık bağlamında TRT ve şiir. SUSBID, (11), 18-45.
• Kızıl, H. (2018). Dini sembolizm üzerine. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, IX(20), 327-351.
• Kocadaş, B. (2002). Görsel medya ve şiddet kültürü (Orta öğrenim çağı gençliğinin şiddet eğiliminde görsel medyanın etkisi)-Malatya ili uygulaması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Koç, A. (2021). Bir öğretim materyali olarak medya haberlerinin din eğitiminde kullanılması. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 25(2), 521-546.
• Nazıroğlu, B. A. (2015). Din eğitiminin gerekliliği açısından dini medya okuryazarlığı. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, XV(2), 191-220.
• Nazıroğlu, B. A. (2020). Din eğitiminde temel kavramlar ve bilimselleşme. İçinde İ. Turan & B. A. Nazıroğlu (Ed.), Din Eğitimi (2. Baskı). Ankara: Bilay Yayınları.
• Okumuşlar, M. (2007). Çokkültürlü toplumlarda din hakkında öğrenme ve dinden öğrenme modeli. Marife, 7(2), 251-264.
• Okumuşlar, M. (2021). Din eğitiminin bilimselleşmesi/ne’liği. İçinde R. Doğan & R. Ege (Ed.), Din Eğitimi (8. Baskı). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Öztürk, B., & Çetinkaya, A. (2021). Pandemi döneminde bir eğitim aracı olarak televizyon: TRT Eba Tv. İNİF E-dergi, 6(1), 140-162.
• Skeie, G. (2006). Çoğulluk kavramı ve din eğitimi açısından anlamı. İçinde R. Kaymakcan (Ed.), & Ş. Arslan (Çev.), Çokkültürlülük, Eğitim, Kültür ve Din Eğitimi (1. Baskı, ss. 135-153). İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Şahin, İ. (2008). Dini hayatın ritmi: Ritüel ve müzik. AÜİFD, XLIX(II), 269-285.
• TRT. (2022, Haziran 3). Yayın ilkelerimiz. Geliş tarihi 03 Haziran 2022, gönderen TRT website: https://www.trt.net.tr/kurumsal/yayinilkelerimiz.aspx.
• TRT Belgesel. (2022b). Hakkımızda. Geliş tarihi 13 Haziran 2022, gönderen https://www.trtbelgesel.com.tr/hakkimizda.
• TRT Belgesel. (2022a). İnsanlar ve inançlar. Geliş tarihi 13 Haziran 2022, gönderen İnsanlar ve İnançlar website: https://www.trtbelgesel.com.tr/kultur-antropoloji/insanlar-ve-inanclar.
• Yağlı, A. (2013). Çocuğun eğitiminde ve sosyal gelişiminde çizgi filmlerin rolü: Caillou ve Pepee örneği. Turkish Studies, 8(10), 707-719.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. bs). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, S. (2019). Medya ve çocuk istismarı. Anasay, (10), 107-122.