Traces of Western Philosophy in the Media’s Islamophobia Discourse

Yıl 2022, , 367 - 385, 30.12.2022

F. Betül Aydın Varol

https://doi.org/10.47951/mediad.1197902

Öz

Islamophobia, which started with the first emergence of Islam but has become a common concept, especially after the September 11 attacks, is one of the most common forms of discrimination that Muslims are subjected to today. Although it means fear of Islam, Islamophobia refers to unfounded fear. The media plays an important role in spreading and reinforcing this fear or prejudice. Islamophobia, which is usually dealt with on a theological basis in the studies carried out, actually has philosophical foundations and this has a more ancient history than theological foundations. So much so that when we look at the anti-Islamic content produced in the media, it is seen that there is a great similarity with the descriptions in Western philosophy. For example, in addition to similar depictions such as Islam being a "religion of the sword", which is constantly associated with terror, the fact that Islam is a religion that emerged from Eastern society has led to a philosophical depiction mixed with orientalist images. This study, in which the document analysis method is used, reveals that the Islamophobic discourses and representations produced by today's Western mainstream media organizations are very similar to the depictions and judgments about Islam and Muslims from the Medieval philosophy to the period of Western thought from the Age to the period of Western thought.

Anahtar Kelimeler

Islamophobia, Media, Western Philosophy, İslamofobi, Medya, Batı Felsefesi

Medyanın İslamofobi Söyleminde Batı Felsefesinin İzleri

Öz

İslam’ın ilk ortaya çıkmasıyla başlayan, ancak özellikle 11 Eylül saldırılarından sonra yaygın bir kavram haline gelen İslamofobi, günümüzde Müslümanların maruz kaldığı en yaygın ayrımcılık biçimlerinden birisidir. Her ne kadar İslam korkusu anlamına gelse de İslamofobi, temelsiz bir korkuya gönderme yapmaktadır. İslam’a karşı bu korku ya da önyargının yaygınlaşmasında ve pekiştirilmesinde medya önemli bir işleve sahiptir. Yapılan çalışmalarda genellikle teolojik bir zeminde ele alınan İslamofobinin aslında felsefi temelleri de vardır ve bu, teolojik temellerden daha kadim bir geçmişe sahiptir. Öyle ki medyada üretilen İslam karşıtı içeriklere bakıldığında Batı felsefesinde de yer alan betimlemelerle büyük bir benzerlik olduğu görülmektedir. Örneğin sürekli terörle ilişkilendirilen İslam’ın “kılıç dini” olması gibi benzer tasvirlerin yanı sıra, İslam’ın Doğu toplumundan çıkan bir din olması, onun oryantalist imgelerle karışık felsefi bir şekilde betimlenmesini de beraberinde getirmiştir. Doküman analizi yönteminin kullanıldığı bu çalışma, günümüz Batılı ana akım medya kuruluşlarının ürettiği İslamofobik söylem ve temsillerin, Ortaçağ felsefesinden Çağdan Batı düşüncesi dönemine kadar İslam ve Müslümanlara dair tasvir ve yargılarla büyük benzerlik gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

İslamofobi, Medya, Batı Felsefesi

Kaynakça

• Adam, B. (2000). Katolik Kilisesinin kurtuluş öğretisi açısından Yahudiliğe ve İslamiyet’e bakışı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 41, 195–224.
• Allen, C. (2001). Islamophobia in the media since September 11th. In Exploring Islamophobia: Deepening Our Understanding of Islam and Muslims. University of Westminster.
• Aster, E. V. (2005). İlkçağ ve ortaçağ felsefe tarihi. İm Yayınları.
• Bedirhan, Y. (2012). Orta çağ tarihi. Nobel Yayınları.
• Bennett, S., ter Wal, J., Lipiński, A., Fabiszak, M., and Krzyżanowski, M. (2011). Media for diversity and migrant integration (Thematic Report 2011/02: Media Content; MEDIVA PROJECT). ADAM MICKIEWICZ UNIVERSITY, MIRAMEDIA CENTER.
• Bezirgan Arar, Y. ve Bilgin, N. (2009). Gazete haber başlıklarında Öteki’nin inşası. Kültür ve İletişim, 12(2), 133–157.
• Birand, K. (1958). İlk çağ felsefesi tarihi. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Buehler, A. F. (2011). Islamophobia: A projection of the West’s dark side. Islam and Civilisational Renewal, 2(4), 639–653.
• Büyük, C. (2004). Yeni Çağ batı düşüncesinde Hıristiyanlık ve siyaset ilişkisiyle ilgili bazı düşünceler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 171–180.
• Çetinkaya, B. A. (2010). Batı’da Hz. Muhammed üzerinden İslamofobinin yansımaları-İslamofobinin felsefî kökenleri. In İslamofobi: Kolektif Bir Korkunun Anatomisi Sempozyumu (pp. 39–74). Ankamat Matbaacılık.
• Cevizci, A. (2017). Felsefe tarihi Thales’ten Baudrillard’a. Say Yayınları.
• Darnton, R. (1975). Writing news and telling stories. Daedalus, 104(2), 175–194.
• Demirci, K. (1991). Avrupa: Hristiyanlık. In Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (Vol. 4, pp. 132–135).
• Dönmez, S. (2004). Orta çağ felsefesi bir Hristiyan felsefesi midir? Felsefe Dünyası, 40, 94–107.
• Fayda, M. (2006). Mubahale. In Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (Vol. 31). İSAM Yayınları.
• Gardner, R., Karakaşoğlu, Y., and Lucthenberg, S. (2008). Islamophobia in the media: A response from multicultural education. Intercultural Education, 19(2), 119–136.
• Gökberk, M. (1967). Felsefe tarihi. Remzi Kitabevi.
• Gökçe, O. ve Gökçe, G. (2015). İslam ve Avrupa: 21. yüzyıl Avrupa’sında İslam algısı. Çizgi Kitabevi.
• Hıdır, Ö. (2007). Anti-Semitizm ve Anti-İslamizim: Benzerlikler ve farklılıklar. In K. Canatan ve Ö. Hıdır (Eds.), Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm (pp. 63–100). Eskiyeni Yayınları.
• Hopyar, Z. ve Kepenek, B. (2016). Avrupa’da göç ve İslamofobi (Sakarya Üniversitesi Diaspora Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (DİAM)).
• Hourani, A. (1996). Batı düşüncesinde İslam. Pınar Yayınları.
• Hourani, A. (2001). Avrupa ve Orta Doğu. Yöneliş Yayınları.
• Kalın, İ. (2008). İslam ve batı. İSAM Yayınları.
• Kalın, İ. (2016). Ben, öteki ve ötesi. İnsan Yayınları.
• Kar, S. (2014). Din, aydınlanma ve eleştirisi. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 42, 173–192.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel YAyınları.
• Kızılkaya, A. (2012). Geçmişten günümüze İslamofobi: Kökeni, tarihsel gelişimi ve bugünü. In M. S. Kafkasyalı (Ed.), Orta Asya’da İslam Temsilden Fobiye (pp. 621–646). Ahmet Yesevi Üniversitesi Yayınları.
• Koç, Ç. T. (2018). Yeni medyada İslamofobik söylemin üretimi: Facebook örneği. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1(2), 211–242.
• Küçükalp, K. ve Cevizci, A. (2010). Batı düşüncesi felsefi temeller. İSAM Yayınları.
• Kula, O. B. (2018). Batı felsefesinde oryantalizm ve Türk imgesi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Magee, B. (2008). Büyük filozoflar Platon’dan Wittgenstein’a batı felsefesi (A. Cevizci, Trans.). Paradigma Yayınları.
• Marx, K. (1854). Die Kriegserklärung-Zur Geschichte der Orientalischen Frage (Vol. 10).
• Maurer, A. (2002). Ortaçağ felsefesi. In A. Cevizci (Ed.), . Felsefe Tarihine Giriş. Paradigma Yayınları.
• Morley, D. ve Robins, K. (1997). Kimlik Mekanları. Ayrıntı Yayınları.
• Olgun, H. (2001). Luther ve reformu Katolisizm’i protesto. Fecr Yayınevi.
• Olgun, H. (2008). Teolojik uyum sorunu: Luther ve İslam. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 5(3), 329–333.
• Renan, E. (2021). İslam ve bilim (Z. Bilgin, Trans.). https://archive.org/details/islam-ve-bilim-ernest-renan/page/2/mode/1up?q=geri
• Russ, J. (2014). Avrupa düşüncesinin serüveni. Doğu Batı Yayınları.
• Saeed, A. (2007). Media, racism and Islamophobia: The representation of Islam and Muslims in the Media. Sociology Compass, 1(2), 443–462.
• Said, E. (2008). Medyada İslam. Metis Yayınları.
• Şekerci, A. E. (2014). Ansiklopedist bir düşünür olarak Roger Bacon. Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 11(2), 103–138.
• Shaheen, J. (2003). Reel Bad Arabs: How Hollywood vilifies a people. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 1(588), 171–193.
• Tuğcu, T. (2000). Batı felsefesi tarihi. Alesta Yayınları.
• Uncu, C. (2016). Batı hegemonyasının pekiştirme aracı olarak tarihyazımı. In 1. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Müslümanlar Kongresi Bildiriler Kitabı (pp. 161–173). Ekopi Yayınları.
• van Dijk, T. (2005). Söylemin yapıları ve iktidarın yapıları. In M. Küçük (Trans.), Medya İktidar İdeoloji (pp. 315–376). Bilim ve Sanat Yayınları.
• Waardenburg, J. (2011). İslam ve din bilimleri. İz Yayıncılık.