Messiah Dizisi’nin Eleştirel Söylem Analizi: Mesih’in Dönüşü mü? Mesih’in Dönüşümü mü?

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 81 - 104, 29.06.2021

Melik Koç , Meltem Güler

https://doi.org/10.47951/mediad.856947

Cited By: 1

Öz

Medyanın toplumsal temsiller aracılığıyla ürettiği medya metinlerinin içeriği, toplumların değer yargıları, sosyo-kültürel yapıları, ideolojik ve politik eğilimleriyle yakından ilişkilidir. Sosyo-kültürel yapının ve değerlerin oluşmasında kültüre ihtiyaç duyduğu yapıyı sağlayan din, Stuart Hall için ideolojik anlamın bir alanıdır. İngiliz Kültürel Çalışmaları medya metinlerini de ideolojik yeniden üretimin gerçekleştiği ve aynı zamanda ideolojik mücadelenin verildiği bir alan olarak görmektedir. Din ve ideoloji ilişkisi, medyanın ideolojik olduğu görüşüyle bir araya geldiğinde çok katmanlı bir alan oluşturmaktadır. Bu çalışma, Messiah dizisi bağlamında Mehdi/Mesih inancını incelemeyi ve din, kültür, ideoloji, politika, hegemonya ve medya açısından dizinin topluma ilettiği mesajları görünür kılmayı amaçlamaktadır. Dizide yer alan, uluslararası ilişkiler kapsamında dini, siyasi, kültürel temsillere ve kodlara ilişkin söylemler, anlamın dil aracılığıyla inşa edildiğini vurgulayan ve eleştirel paradigma içinde yer alan inşacı temsil yaklaşımı ve Van Dijk’ın kavramlarından yola çıkılarak eleştirel söylem analizi yapılacaktır. Birinci sezonu oluşturan dizinin on bölümü üzerinden yapılan analizde, dizinin söyleminin dinin ideolojik yönünü hem birleştirici hem de ayrıştırıcı niteliği açısından vurgularken bilinen din ve inançları tartışmaya açarak bunların yerine yeni bir din ve düzen söylemi inşa ettiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Messiah Dizisi, Netflix, Televizyon, Kültür, Din, İdeoloji, Eleştirel Söylem Analizi

The Critical Discourse Analysis of the Messiah Series: Is the Return of the Messiah? Is the Transformation of Messiah?

Öz

The content of media texts produced by the media through social representations is closely related to the value judgments, socio-cultural structures, ideological and political tendencies of the societies. Religion, which provides the structure that culture needs in the formation of socio-cultural structure and values, is a field of ideological meaning for Stuart Hall. British Cultural Studies also sees media texts as an area where ideological reproduction takes place and at the same time ideological struggle is fought. The relationship between religion and ideology forms a multi-layered field when it comes together with the view that the media is ideological. This study aims to examine the belief of the Mahdi / Messiah in the context of the Messiah series and to make visible the messages the series conveys to society in terms of religion, culture, ideology, politics, hegemony, and media. The discourses on religious, political, and cultural representations and codes within the scope of international relations in the series have been analyzed with the concepts of critical discourse analysis of Van Dijk, which emphasizes that meaning is constructed through language and is based on the constructivist representation approach within the critical paradigm. In the analysis conducted over the ten episodes of the series that constitutes the first season, it was determined that the series emphasized the ideological aspect of religion in terms of both its unifying and separating character and that it opened a new discourse of religion and order instead of these known religions and beliefs.

Anahtar Kelimeler

Messiah Series, Netflix, Television, Culture, Religion, Ideology, Critical Discourse Analysis

Kaynakça

• Al, A. (2019). Medyadaki dini içerikli yayınlarla ilgili izleyici algısı araştırması. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Alver, F. (2015). Din sosyolojisi perspektifinden din ve geleneksel ve yeni medyada temsili. Medya ve Din Tartışmaları: Sempozyum Bildirileri (s. 51-55) içinde. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• Arslan, M. (2004). Türk popüler dindarlığı. İstanbul: DEM Yayınları.
• Barthes, R. (1986). Elements of semiology. A. Lavers and C. Smith (Translated from the French). New York: Hill and Wang.
• Berktay, F. (2000). Tek Tanrılı dinler karşısında kadın. İstanbul: Metis Yayınları.
• Bilis, A. E. (2017). Modern yaşamda dini değerlerin televizyonda temsili: Nihat Hatipoğlu ile İftar Programı örneği. Selçuk İletişim, 9(4), 189-210.
• Cox, R. W. (1993). Gramsci, hegemony and international relations: An essay in method. Stephen Gill (Ed.), Gramsci, Historical Materialism and International Relations (p. 49-68) içinde. Cambridge: Cambridge University Press.
• Cox, R. W. (2007). The international in evolution. Millennium: Journal of International Studies, 35(3), 513-527.
• Çeçen, A. F. (2019). Medeniyetler çatışması bağlamında yeni medya ortamında siyasi parti ve ideolojik medyanın söylem analizi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Çelenk, S. (2005). Televizyon, temsil, kültür: 90’lı yıllarda sosyokültürel iklim ve televizyon içerikleri. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Çoban, B. (2003). Mitoloji, din, ideoloji. B. Çoban ve Z. Özarslan (Haz.), Söylem ve İdeoloji: Mitoloji, Din, İdeoloji (s. 261-271) içinde. İstanbul: Su Yayınevi.
• Cross, F. L. and Livingstone, E. A.  (1997). Baptists. Cross, F. L. (Ed.), The Oxford Dictionary of the Christian Church (p. 154-155) içinde. New York: Oxford University Press.
• Dağtaş, B. (1999). İngiliz Kültürel Çalışmaları’nda ideoloji. Kurgu Dergisi, (16), 335-357.
• Demirezen, İ. (2015). Tüketim toplumu ve din. İstanbul: DEM Yayınları.
• Doyuran, L. (2018). Medyatik bir çalışma alanı olarak eleştirel söylem çözümlemesi (televizyon dizileri örneğinde). Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 301-323.
• Durmuş, M. A. (2015). Mitolojik kurtarıcı: Mehdi. İstanbul: İşaret Yayınları.
• Eagleton, T. (2009). Eleştiri ve ideoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Eagleton, T. (2011). Kültür yorumları. Ö. Çelik (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eliot, T. S. (1987). Kültür üzerine düşünceler. S. Kantarcıoğlu (Çev.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Femia, J. V. (1981). Gramsci’s political thought: Hegemony, consciousness and the revolutionary process. Oxford: Clarendon Press.
• Fiske, J. (1996). İletişim çalışmalarına giriş. S. İrvan (Çev.). Ankara: Ark Yayınevi.
• Fiske, J. (1997). Postmoderizm ve televizyon. S. İrvan (Der.), Medya, Kültür, Siyaset (s. 29-48) içinde. Ankara: Bilim Sanat Yayınları/Ark Yayınları.
• Gill, S. and Law, D. (1993). Global hegemony and the structural power of capital. Stephen Gill (Ed.), Gramsci, Historical Materialism and International Relations (93-126) içinde. Cambridge: Cambridge University Press.
• Gramsci, A. (1978). Selections from the prison notebooks of Antonio Gramsci. Q. Hoare and G. N. Smith (Eds. and Translate). New York: International Publishers.
• Güçhan, G. (1999). Tür sineması, görüntü ve ideoloji. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Hall, S. (1985). Religious ideologies and social movements in Jamaica. R. Bocock and K. Thompson (Eds.), Religion and Ideology (p. 269-296) içinde. Manchester: Manchester University Press.
• Hall, S. (1988). Thatcherism and the crisis of the left: The hard road to renewal. Londra: Verso Press.
• Hall, S. (1994). İdeolojinin yeniden keşfi: Medya çalışmalarında baskı altında tutulanın geri dönüşü. M. Küçük (Der.), Medya, İktidar, İdeoloji (s. 77-126) içinde. Ankara: Ark Yayınları.
• Hall, S. (2002). Notes on deconctructing ‘The Popular’. S. Duncombe (Ed.), Cultural Resistance Reader (p. 185-192) içinde. London: Verso.
• Hall, S. (2006). Encoding/decoding. M. G. Durham and D. M. Kellner (Eds.), Media and Cultural Studies, KeyWorks (p. 163-173) içinde. UK: Blackwell Publishing.
• Hall, S. (2017). Temsil kültürel temsiller ve anlamlandırma uygulamaları. İ. Dündar (Çev.). İstanbul, Pinhan Yayıncılık.
• Ilgın, L. (2003). Söylem ve ideoloji. B. Çoban ve Z. Özarslan (Haz.) Söylem ve İdeoloji: Mitoloji, Din, İdeoloji (s. 285-299) içinde. İstanbul: Su Yayınevi.
• İbn-i Haldun (2004). Mukaddime. H. Kendir (Çev.). İstanbul: Yeni Şafak.
• İbn Haldun (2007). Mukaddime. S. Uludağ (Haz.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Kellner, D. (2003). Media culture: Cultural studies, identity and politics between the modern and the postmodern. USA: Routledge, Taylor&Francis e-Library.
• Kıran, A. ve Kıran, Z. (2007). Yazınsal okuma süreçleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kumru, C. (2018). Huntington’ın ‘Medeniyetler Çatışması’ üzerine değerlendirmeler. ulakbilge, 6(24), 603-614.
• Lerner, D. (1958). The passing of traditional society: Modernizing the Middle East. New York: Free Press.
• Oğuz, H. Ş. (2014). Stuart Hall…Tarihten geçenler. Moment Dergi, 2014, 1(1), 125-136.
• Okur, M. A. (2015). Gramsci, Cox ve hegemonya: Yerelden küresele, iktidarın sosyolojisi üzerine. Uluslararası İlişkiler, 12(46), 131-151.
• Robinson, W. I. (1996). Promoting polyarchy: Globalization, US intervention and hegemony. Cambridge: Cambridge University Press.
• Said, E. W. (2008). Medyada İslam: Gazeteciler ve uzmanlar dünyaya bakışımızı nasıl belirliyor? A. Babacan (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Sarıkçıoğlu, E. (1997). Dinlerde mehdi tasavvurları. Samsun: Sidre Yayınları.
• Sinclair, T. J. (1996). Beyond international relations theory. R. W. Cox and T. J. Sinclair (Ed.), Approaches to World Order (p. 3-18) içinde. Cambridge: Cambridge University Press.
• Storey, J. (1996). What is cultural studies? A Reader. London: Arnold.
• Subaşı, N. (2004). Gündelik hayat ve dinsellik. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Swingewood, A. (1998). Cultural theory and the problem of modernity. London: Macmillan.
• Uludağ, S. (2007). Mukaddime. S. Uludağ (Haz.). İstanbul: Dergah Yayınları.
• Van Dijk, T. (2003). Söylem ve ideoloji: Çok alanlı bir yaklaşım. N. Ateş (Çev.). B. Çoban ve Z. Özarslan (Haz.), Söylem ve İdeoloji: Mitoloji, Din, İdeoloji (s. 13-112) içinde. İstanbul: Su Yayınevi.
• Van Dijk, T. (2019). İdeoloji: Multidisipliner bir yaklaşım. A. Demir (Çev.). Ankara: Hece Yayınları.
• Volosinov, V. N. (1973). Marxism and the philosophy of language. L. Matejka ve I. R. Titunik (Trans.). New York: Seminar Press.
• Waardenburg, J. (2004). Mesîh. TDV İslâm ansiklopedisi, c. 29, (s. 306-309) içinde. Erişim adresi: https://islamansiklopedisi. org.tr/mesih, (01.06.2020).
• Williams, R. (1996). Religion as political resource: Culture or ideology? Journal for the Scientific Study of Religion, 35(4), 368-878.
• Yüksel, C. B. (2012). İdeoloji ve gündelik hayatta milliyetçilik Rahip Santoro cinayeti ve bsında temsili. Ankara: Genesis Kitap.
• Michael Petroni (Senarist), James McTeigue ve Kate Woods (Yönetmen). [Ocak 2020]. Messiah [Netflix Orijinal Dizisi]. Mark Burnett (Yapımcı). Think Pictures Inc., MGM Television ve Industry Entertainment Partners, Netflix, USA. https://www.netflix.com/tr/title/80117557
• https://odatv4.com/netflixten-o-dizinin-kaldirilmasini-istediler-01012008.html [Erişim tarihi: 28.04.2020].
• https://www.trhaberler.com/brezilyadan-netflixin-tartismali-dizisi-mesih-icin-tepki-haber-535150 [Erişim tarihi: 28.04.2020].
• https://www.cnnturk.com/tv-cnn-turk/programlar/nasil/kiyametten-onceki-savas-armageddon-ve-mesih-dizisinin-gizli-mesajlari-nasil-da-konusuldu [Erişim Tarihi: 22.05.2020].
• http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2004/07/printable/040707_katolikiflas.shtml,https://tr.euronews.com/2020/02/18/abd-de-izci-teskilat-cinsel-taciz-tazminatlarini-odeyebilmek-icin-iflasa-basvurdu [Erişim tarihi: 17.06.2020].
• https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Ahz%C3%A2b-suresi/3542/9-11-ayet-tefsiri [Erişim Tarihi: 22.02.2021].