Lifestyles Presented in Weekend Supplements in the Context of Consumption Culture

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 327 - 354, 30.12.2022

Miyase Nur Baş

https://doi.org/10.33464/mediaj.1163173

Öz

Tüketim Kültürü Bağlamında Haftasonu Eklerinde Sunulan Yaşam Tarzları

Öz

Doğduğumuz andan itibaren yaşamımızı devam ettirebilmek için çeşitli gereksinimlerimizi karşılamak amacıyla tüketim kavramını içselleştirmeye başlarız. Geçmişten günümüze kadar toplumların yaşadığı dönüşümlerle birlikte tüketim gereksinimlerimizde de birtakım değişim ve dönüşümler meydana gelmektedir. Yaşadığımız çağda ise, tüketim bir gereksinimin çok daha ötesinde haz almak, kimliğini ortaya koymak gibi eylemlerle özdeş hale gelmeye başlamıştır. Özellikle 1980li yıllardan itibaren Türkiye’de de hızla yaşanan ekonomik, kültürel ve sosyal gelişmeler karşısında medya, batılı ekonomik sistemin kendini yeniden üretmesi için kitlesel tüketime yönelik çeşitli yaşam tarzlarını sunmayı bir amaç haline getirmiştir. Zamanla toplumda herkesin tam bir katılıma dahil edildiği tüketim çemberi varlığını yazılı basın olarak hafta sonu eklerinde sunulan metin içerikleriyle de teşvik etmektedir.
Bu bağlamda araştırmanın amacı, tüketimin zirve yaptığı günümüzde yazılı basın tarafından inşa edilen yaşam tarzı sunumları hakkında fikir sahibi olmaktır. Dolayısıyla bir yaşam tarzı sunumu olarak tirajı en yüksek Hürriyet, Milliyet ve Sabah gazetelerinin 5 Mart 2022 - 13 Mart 2022 tarihleri arasındaki süreci kapsayan, Cumartesi-Pazar eklerindeki yazılı metinlerin içerik çözümlemesi, araştırmanın odağını oluşturmaktadır. Araştırmada, 30 farklı hafta sonu eki ve bu eklerde yer alan 622 yazılı metin analiz edilerek bulgular yorumlanmıştır. Hafta sonu eklerindeki metin içeriklerinin kitlesel, bütünleştirici ve her şeyin herkese hitap ettiği postmodernist bir tüketim kültürünü inşa ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tüketim kültürü, yaşam tarzı sunumu, kitlesel tüketim, hafta sonu ekleri, gazeteler.

Kaynakça

• Adorno, T. W. ve Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği (N. Ülner ve E. Öztarhan Karadoğan, çev.). Kabalcı Yayınevi.
• Arıoğlu, B. (2010). Tüketim Kültürü ile Oluşan Yaşam Tarzı ve Reklamlar. İçinde R. Şentürk (Editör), Tüketim ve Değerler. (ss. 203-214). İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Bali, R. N. (2002). Tarz-ı Hayat'tan Lıfe Style'a: Yeni Seçkinler, Yeni Mekânlar, Yeni Yaşamlar. İletişim Yayınları.
• Baudrillard, J. (2021). Tüketim Toplumu (N. Tutal ve F. Keskin, çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar (Ü. Öktem, çev.). Sarmal Yayınevi.
• Bocock, R. (2009). Tüketim (İ. Kutluk çev.). Dost Kitabevi.
• Dağtaş, B. ve Dağtaş, E. (2009). Tüketim Kültürü, Yaşam Tarzları, Boş Zamanlar ve Medya Üzerine Bir Literatür Taraması. İçinde B. Dağtaş ve E. Dağtaş (Derleyenler), Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları. (ss. 27-75). Ütopya Yayınevi.
• Dağtaş, B. ve Erol, D. D. (2009). Yaygın Medyanın Hafta Sonu Eklerinde Tüketime Dayalı Yaşam Tarzı Sunumları. İçinde B. Dağtaş ve E. Dağtaş (Derleyenler), Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları. (ss. 167-201). Ütopya Yayınevi.
• Dağtaş, E. (2005). Magazin Eklerinde Tüketim Kültürünün İzdüşümleri Üzerine Bir Değerlendirme. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. (21), 125-168.
• Demiral, S. (2017). Çok-İşlevli Yapı Komplekslerinde Yaşayan Üst-Orta Sınıfların Tüketim Örüntüleri. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 20 (2), 108-151.
• Douglas, M. ve Isherwood, B. (1999). Tüketimin Antropolojisi (E. A. Aytekin, çev.). Dost Kitabevi.
• Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (2005). Popüler Kültür ve İletişim. Erk Yayınları.
• Erol, D. D. (2004). Tekelleşen Türk Medyasında Yazılı Basın Ekleriyle Sunulan Yaşam Tarzları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Golding, P. Ve Murdock G. (2014). Kültür, İletişim ve Ekonomi Politik (B. Kejanlıoğlu, çev.). İçinde S. İrvan (Editör), Medya, Kültür, Siyaset. (ss. 49-76). Pharmakon Yayınevi.
• Güleç, M. M. (2019). Modernleşmenin Yaşam Tarzı ve Beğeni Yargılarına Etkisi Bağlamında Konut Reklamlarının Analizi. Aksaray İletişim Dergisi. 1 (1), 111-135.
• Karaçor S. ve Erdoğan, M. G. (2017). Reklamlarla İnşa Edilen Farklı Yaşam Tarzları. Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. (2), 15-33.
• Korkmaz, N. (2009). Türkiye'de Tüketim Kültürü ve Mekânsal Ayrışma. İçinde B. Dağtaş ve E. Dağtaş (Derleyenler), Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları. (ss. 142-164). Ütopya Yayınevi.
• Odabaşı, Yavuz (2006). Tüketim Kültürü: Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma. Sistem Yayıncılık.
• Silsüpür, Ö. (2016). Popüler ve Tüketim Kültürü Bağlamında Gazetelerin Hafta Sonu Eklerinde Sundukları Yaşam Tarzları. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 1 (1), 122-138.
• Sine, R. (2017). Tüketim Kültürü Bağlamında Yazılı Basında Hafta Sonu Ekleri. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi. 2 (4), 94-113.
• Torlak, Ö. (2010). Gündelik Hayatta Tüketime Yön Veren Değerlerdeki Değişim. İçinde Recep Şentürk (Editör.), Tüketim ve Değerler (203-214). İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Tosun, O. B. (2017). Genç Çiftlerin Sosyal Medyada Yaşam Tarzı Temsilleri: İnstagram Örneği. Global Media Journal TR Edition. 8 (15).
• Utkan, O. (2015). Magazin Eklerinde Tüketimin Özendirilmesi: Köşe Yazıları Üzerine Bir İnceleme. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 3 (2), 96-111.
• Ülken, F. B. (2012). Hafta Sonu Eklerinde Mekân Tasarımları. Selçuk İletişim Dergisi. 7 (2), 156-167.