Medikal Turizmde Türkiye’deki Fenomen Doktorların Rolüne Yönelik Bir İnceleme: Instagram Örneği

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 101 - 127, 28.04.2023

Zeynep Özcan

https://doi.org/10.33464/mediaj.1230995

Öz

Medikal turizm, sağlık turizminin bir boyutudur; medikal tedavi amaçlı yapılan seyahatleri kapsamaktadır. Medikal turizmde maliyet, mahremiyet, bekleme süresi gibi çeşitli faktörler belirleyici olmaktadır. Bu faktörlerin yanı sıra sağlık acentaları, doktorlar gibi hizmet sağlayıcılardan bilgi temini oldukça önemlidir ve bu bilgi edinim sürecinde web siteleri, sosyal medya platformlarının rolü yadsınamaz bir gerçektir. Medikal turizmde tedaviyi/hizmeti bizzat sağlayan doktorlar; sosyal medyanın dinamik, zaman ve mekandan bağımsız, etkileşimli, çift yönlü iletişim akışını mümkün kılan yapısında varlıklarıyla geniş hedef kitlelere erişmekte, birer fenomen doktor haline gelmektedir. Bu bağlamda çalışmada, medikal turizmde fenomen doktorların rolüne ilişkin farkındalık oluşmasına ve gelecekteki çalışmalarda farklı bağlamlarda konunun irdelenmesine öncülük etmek üzere literatürdeki boşluğun kapatılmasına katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Amaçlı örnekleme kullanılarak gerçekleştirilen çalışmada Türkiye’de, Instagram adlı sosyal medya platformunda en çok takipçiye sahip ilk 10 fenomen doktorun en son paylaşmış olduğu 30 görsel içerikli gönderi ve metinleri içerik analizi ile incelenmiştir. Paylaşımlarda, fenomen doktorların uzmanlıklarına ilişkin içeriklere ağırlıklı olarak yer verdikleri; bizden biri algısı oluşturan ve samimi bir dil kullanımının söz konusu olduğu içeriklerin de yoğun bir biçimde mevcut olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

medikal turizm, medikal turist, doktor, fenomen doktor, Instagram

A Review on the Role of Influencer Doctors in Medical Tourism in Turkey: Instagram Example

Öz

Medical tourism is a dimension of health tourism; covers travel for medical treatment purposes. Various factors such as cost, privacy, waiting time are determinants in medical tourism. In addition to these factors, it is very important to obtain information from service providers such as health agencies and doctors, and the role of websites and social media platforms in this information acquisition process is an undeniable fact. Doctors providing treatment/service in medical tourism; With their presence in the dynamic, time and place-independent, interactive, two-way communication flow of social media, they reach large target audiences and become influencer doctors. In this context, it is aimed to contribute to raising awareness about the role of influencer doctors in medical tourism and to fill the gap in the literature in order to lead the examination of the subject in different contexts in future studies. In the study, which was carried out using purposeful sampling, the 30 most recent posts and texts with visual content, which were shared by the top 10 influencer doctors with the most followers on the social media platform Instagram in Turkey, were analyzed by content analysis. In their posts, influencer doctors mainly include content related to their expertise; it has been observed that there is also an intense presence of content that creates the perception of one of us and that uses a sincere language.

Anahtar Kelimeler

medical tourism, medical tourist, doctor, influencer doctor, Instagram

Kaynakça

• Aslan, A. ve Ünlü, D. G. (2016). Instagram fenomenleri ve reklam ilişkisi: Instagram fenomenlerinin gözünden bir değerlendirme. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(2), 41-65.
• Aydın, O. (2012). Türkiye'de alternatif bir turizm; sağlık turizmi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(2), 91-96.
• Balaban, V. ve Marano, C. (2010). Medical tourism research: A systematic review. International Journal of Infectious Diseases, 14, 135-135.
• Bamakan, S. M. H., Nurgaliev, I. ve Qu, Q. (2019). Opinion leader detection: A methodological review. Expert Systems with Applications, 115, 200-222.
• Bayrak, Ö. A. ve Dalkıran, G. B. (2020). Sağlık turizminde aracı kurumların web sitelerine yönelik bir değerlendirme: Türkiye örneği. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 6, 171-180.
• Bilgin, N. (2014). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi: Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Birol, M. ve Bakır, Z. N. (2019). Instagram fenomenlerinin paylaşımları üzerinden göstergebilimsel bir inceleme. The Journal of International Scientific Researches, 4(2), 195-221.
• BoomSocial (t.y.). “Instagram’da en çok takipçiye sahip profiller”. Erişim adresi: https://www.boomsocial.com/instagram/UlkeSektor/turkey/tumu; 19.05.2022.
• Bookman, M. ve Bookman, K. (2007). Medical Tourism in Developing Countries. Birleşik Krallık: Palgrave Macmillan.
• Buzcu, Z. ve Birdir, K. (2019). Türkiye’de Medikal Turizm İncelemesi: Özel Hastanelerde Bir Çalışma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 311-327.
• Chae, J. (2018). Reexamining the relationship between social media and happiness: The effects of various social media platforms on reconceptualized happiness. Telematics and Informatics, 35(6), 1656-1664.
• Chan, K. K. ve Misra, S. (1990). Characteristics of the opinion leader: A new dimension. Journal of Advertising, 19(3), 53-60.
• Chandawarkar, A. A., Gould, D. J. ve Grant Stevens, W. (2018). The top 100 social media influencers in plastic surgery on Twitter: who should you be following?. Aesthetic Surgery Journal, 38(8), 913-917.
• Connell, J. (2013). Contemporary medical tourism: Conceptualisation, culture and commodification. Tourism Management, 34, 1-13.
• Connell, J. (2010). Medical Tourism. Birleşik Krallık: CABI.
• Cormany, D. ve Baloglu, S. (2011). Medical travel facilitator websites: An exploratory study of web page contents and services offered to the prospective medical tourist. Tourism Management, 32(4), 709-716.
• Crain, A. (2018). What happens when you reach a million Instagram followers?. Wall Street Journal. Erişim adresi: https://www.wsj.com/articles/now-you-too-can-get-1-million-instagram-followers-1515599740; 06.12.2022.
• Dhanesh, G. S. ve Duthler, G. (2019). Relationship management through social media influencers: Effects of followers’ awareness of paid endorsement. Public Relations Review, 45(3), 101765.
• Grace, D. ve Griffin, D. (2009). Conspicuous donation behaviour: Scale development and validation. Journal of Consumer Behaviour, 8, 14-25.
• Günak, M. S. (2018). Sağlık Kuruluşları Web Sitelerinin Medikal Turizm Açısından Değerlendirilmesi (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Hall, C. M. (2013). Medical Tourism: The Ethics, Regulation, and Marketing of Health Mobility. Londra: Routledge.
• Horowitz, M. D., Rosensweig, J. A. ve Jones, C. A. (2007). Medical tourism: globalization of the healthcare marketplace. Medscape General Medicine, 9(4): 33, 1-7.
• Iordoche, C., Ciochina, I. ve Roxana, P. (2013). Medical Tourism-between the content and socio-economic development goals. Development Strategies. RRM-1, 31-42.
• Jin, S.V., Muqaddam, A. and Ryu, E. (2019), Instafamous and social media influencer marketing. Marketing Intelligence & Planning, 37(5), 567-579.
• Jiyoung Chae (2018) Explaining Females’ Envy Toward Social Media Influencers, Media Psychology, 21(2), 246-262.
• Marwick, A. E. (2015). Instafame: Luxury selfies in the attention economy. Public Culture, 27(1), 137–160.
• John, S. P. (2017). An analysis of the social media practices for sustainable medical tourism destination marketing. International Journal of Tourism Policy,7(3), 222-249.
• Kalebaşı, E. T. (2017). Ağızdan Ağıza İletişim Açısından Bir Moda Ürünün Yayılma Sürecinde Kanaat Önderlerinin Rolü (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kangas, B. (2010), Traveling for medieal care in a global world. Medieal Anthropology: CrossCultural Studies in Health and Illness, 29, 344-362.
• Kapani, M. (2014). Politika Bilimine Giriş. İstanbul: Bilgi Yayınları.
• Kaplan, A.M. & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media. Business Horizons, 53(1), 59-68.
• Khamis, S., Ang, L. ve Welling, R. (2016), Self-branding, ‘micro-celebrity’ and the rise of social media influencers. Celebrity Studies, 8(2), 191-208.
• Kim, T. (2019). Key opinion leaders supercharged by the internet: paid doctor and patient influencers on social media. BMJ: British Medical Journal, 365, 1-3.
• Kim, W., Jeong, O. & Lee, S. (2010). On social web sites. Information Systems, 35(2), 215-236.
• Lunt, N., Smith, R., Exworthy, M., Greeb, S. T., Horsfall, D. ve Mannion, R. (2011). Medical Tourism: Treatments, Markets and Health System Implications: A Scoping Review, Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development.
• Mason, A. ve Wright, K. B. (2011). Framing medical tourism: an examination of appeal, risk, convalescence, accreditation, and interactivity in medical tourism web sites. Journal of Health Communication, 16(2), 163-177.
• Medhekar, A. (2018). The role of social media for knowledge dissemination in medical tourism: A case of India. Information Resources Management Association (Ed.) Medical Tourism: Breakthroughs in Research and Practice (s. 132-161) içinde. Pensilvanya: IGI Global.
• Nguyen, B. M., Lu, E., Bhuyan, N., Lin, K., ve Sevilla, M. (2020). Social media for doctors: taking professional and patient engagement to the next level. Family Practice Management, 27(1), 19-14.
• Nisbet, M. C. ve Kotcher, J. E. (2009). A two-step flow of ınfluence? Opinion-leader campaigns on climate change. Science Communication, 30(3), 328-354.
• Nouri, M. (2018). The power of influence: Traditional celebrity vs social media influencer. Advanced Writing: Pop Culture Intersections, 32, 1-20.
• Reed, C. M. (2008). Medical tourism. Medical Clinics of North America, 92(6), 1433-1446.
• Sabuncuoğlu, A. ve Gülay, G. (2014). Sosyal medyadaki yeni kanaat önderlerinin birer reklam aracı olarak kullanımı: Twitter fenomenleri üzerine bir araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 38, 1-23.
• Safko, L. (2010). The Social Media Bible: Tactics, Tools, and Strategies for Business Success, New York: John Wiley & Sons.
• Senft, T. (2013). Race and social media. J. Hunsinger (Ed.) The Social Media Handbook (s. 115-133) içinde. Londra: Routledge.
• Sezgin, A. A. (2013). Türkiye'de Instagram fenomenleri: Sosyal paylaşım ağlarında inşa edilen yaşamların kültürel analizi. Journal of International Social Research, 9(43), 2144-2150.
• Taprial, V. ve Kanwar, P. (2012). Understanding social media. Danimarka: Bookboon.
• Tontuş, H. Ö. (t.y.). Türkiye’nin Sağlık Turizmindeki Önemi. Erişim adresi: https://shgmturizmdb.saglik.gov.tr/Eklenti/10948/0/06pdf.pdf; 28.08.2022.
• Türkiye İstatisik Kurumu (t.y.) “Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması”. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2022-45587; 02.09.2022.
• Uygun, M. ve Ekiz, E. (2016). An overview of health tourism within the context of Turkey’s tourism strategy (2023). Journal of Hospitality and Tourism, 14(1), 18-26.
• Whittaker, A. (2008), Pleasure and pain: Medical travel in Asia. Global Publie Health: An International Journal for Research, Policy and Practice, 3, 271-290.
• Wongkit, M. ve McKercher, B. (2016). Desired attributes of medical treatment and medical service providers: A case study of medical tourism in Thailand. Journal of Travel & Tourism Marketing, 33(1), 14–27.
• Valente, T. W. ve Pumpuang, P. (2007). Identifying opinion leaders to promote behavior change. Health Education & Behavior, 34(6), 881-896.
• Yüzbaşıoğlu, N., Doğan, O. ve Kocabıyık, M. S. (2019). Medikal turizm kapsamında hizmet veren sağlık kuruluşlarının sosyal medya kullanım düzeyleri: Facebook üzerine bir araştırma. 19. Ulusal Turizm Kongresi, Afyonkarahisar, 487-503.