SAYISAL UÇURUM VE COVID-19: İÇ ANADOLU BÖLGESİ’NDE ÖĞRENİM GÖREN YÜKSEKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 202 - 250, 29.10.2023

Mehtap Uyar

https://doi.org/10.33464/mediaj.1330726

Öz

11 Mart 2020 tarihinde, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından pandemi ilan edilmiş ve Koronavirüs hastalığının (COVID-19) bulaşmasını önlemek ve yavaşlatmak amacıyla, birçok ülkede uygulandığı gibi, ülkemizde de 2020 yılından itibaren üniversiteler uzaktan eğitime hızlı bir şekilde geçmiştir. Uzaktan eğitime bu ani geçiş, okulları akademisyen kapasitesi, İnternet erişimi ve öğrenci-ebeveyn hazırlığı bakımından hiç ön çalışma olmadan veya çok az ön çalışma yapma fırsatı bularak, çevrimiçi öğrenmeye geçmeye zorlamıştır. Pandemi sürecinde İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan üniversitelerde ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin dijital medyaya erişim ve kullanım biçimlerini ele alıp, araştırmayı hedefleyen bu çalışma, çevrimiçi anket çalışması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan, çeşitli bölgelerde ikamet eden ve demografik özellikler bakımından farklılık gösteren 3069 öğrenciden edinilen bilgiler doğrultusunda, kırsal alanda yaşayan öğrencilerin kentsel alanda yaşayanlara oranla İnternet’e erişim durumları ve İnternet kullanım beceri düzeylerinin azaldığı saptanmıştır. Çalışma kapsamında ulaşılan veriler doğrultusunda, uzaktan eğitim sürecinde öğrencilerin ikamet ettiği yerlerin yanı sıra, ebeveynlerin eğitim düzeyi ve gelir düzeyinin de aradaki eşitsizliği artırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, dezavantajlı konumda bulunan öğrencilerin çevrimiçi derslere katılım konusunda sorunlar yaşadıkları ve yaşadıkları bu sorunların başarılarını etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 Pandemisi, Çevrimiçi Öğrenme, Sayısal Uçurum, Yükseköğretim Öğrencileri, Dijital Medya

Kaynakça

• Castells, M. (2020). İnternet galaksisi: İnternet, iş dünyası ve toplum üzerine düşünceler. (T. Asrak Hasdemir, Çev.) Phoenix.
• Gladkova, A. R. (2022). Tensions between digital inequalities and digital learning opportunities in Russian universities during the pandemic . First Monday, 27(4).
• Harari, Y. N. (2022). 21. yüzyıl için 21 ders . (S. Siral, Çev.) Kolektif.
• Hodges, C. M. (2020). The Difference Between Emergency Remote Teaching and Online Learning. EDUCAUSE Review. https://er.educause.edu/articles/2020/3/the-difference-between-emergency-remote-teachingand-online-lear adresinden alındı
• Ipsos. (2021, Haziran 21). Pandemi uzaktan çalışma uygulamasına geçişi artırdı. https://www.ipsos.com/tr-tr/pandemi-uzaktan-calisma-uygulamasina-gecisi-artirdi adresinden alındı
• Komisyonu, U. T. (2020). UNESCO Türkiye Milli Komisyonu İletişim İhtisas Komitesi COVID-19 ve İletişim Raporu. https://www.unesco.org.tr/Pages/1741/110/UNESCO%20T%C3%BCrkiye%20Mill%C3%AE%20Komisyonu%20%C4%B0leti%C5%9Fim%20%C4%B0htisas%20Komitesi%20COVID-19%20ve%20%C4%B0leti%C5%9Fim%20Raporu adresinden alındı
• Maigret, E. (2013). Medya ve iletişim sosyolojisi . (H. Yücel, Çev.) İletişim.
• Radina, N. K. (2021). Challenges for education during the pandemic: An overview of literatüre. Voprosy obrazovaniya / Educational Studies Moscow, 1, s. 178-194.
• Statista. (2020, March). In-home media consumption due to the coronavirüs outbreak among internet users worldwide as of March 2020, by country. https://www.statista.com/statistics/1106498/home-media-consumption-coronavirus-worldwide-by-country/ adresinden alındı
• Steele, C. (2019, February 22). What is the Digital Divide? . http://www.digitaldividecouncil.com/what-is-the-digital-divide/ adresinden alındı
• Toquero, C. M. (2020). Emergency remote teaching amid COVID-19: The turning point. Asian Journal of Distance Education, 15(1), s. 185–188. http://www.asianjde.org/ojs/index.php/AsianJDE/article/view/450 adresinden alındı University, M. (2023, Mart 10). Examples of the digital divide in the modern day. https://online.maryville.edu/blog/examples-of-the-digital-divide/#:~:text=Factors%20such%20as%20low%20literacy,contribute%20to%20the%20digital%20divide adresinden alındı
• Uyar, M. (2020). Sayısal uçurum ve medya okuryazarlığı bağlamında çocukların İnternet kullanımları: Ankara örneği [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Van Dijk, J. (2000, June). The digital divide as a complex and dynamic phenomenon. https://www.utwente.nl/en/bms/vandijk/research/digital_divide/Digital_Divide_overigen/pdf_digitaldivide_website.pdf adresinden alındı
• Van Dijk, J. (2012). The evolution of the divide: The digital divide turns to inequality of skills and usage. Digital Enlightenment Yearbook 2012. https://www.utwente.nl/en/bms/vandijk/news/The%20Evolution%20of%20the%20Digital%20Divide/Evolution%20of%20th adresinden alındı
• Vartanova, E. G. (2021). Theorizing Russian model of the digital divide. World of Media. Journal of Russian Media and Journalism Studies, 1, s. 5–40.
• WHO. (2021, December). Social media & COVID-19: A global study of digital crisis interaction among Gen Z and Millennials. https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/social-media-covid-19-a-global-study-of-digital-crisis-interaction-among-gen-z-an adresinden alındı
• WHO. (2023). Infodemic. https://www.who.int/health-topics/infodemic# adresinden alındı