Suriyeli Çocukların Eğitimi Konusunda Nitel Bir Araştırma: Sorunlar Ve Çözüm Önerileri

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 2, 5 - 32, 30.12.2019

Sümeyye Ertekin Yıldız

Öz

Bu araştırmanın amacı Türkiye’de eğitim öğretim gören ortaokul düzeyindeki Suriyeli öğrencilerin karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlara yönelik bulunan çözüm önerilerini ortaya koymaktır. Türkiye’de bir milyonun üstünde okul çağındaki Suriyeli çocuğun 400 binden fazlası eğitim alamamaktadır. Suriyelilerin büyük bir bölümünün
kalıcı olduğu hesaba katıldığında bu çocukların Türkiye’ye entegrasyonunun sağlanması için eğitim almaları şarttır. Bu çerçevede yapılan bu araştırma nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma İstanbul’da Suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı ve farklı sosyoekonomik statüdeki üç ilçe olan Başakşehir, Bağcılar ve Fatih’te
gerçekleştirilmiştir. Suriyeli öğrencilerin eğitim gördüğü yedi ortaokulda toplamda 25 öğretmen ile 5 ortaokulda toplamda 18 Suriyeli öğrenci ile yüz yüze görüşme tekniği, yarı yapılandırılmış mülakat türü ile yapılmıştır. İçerik analizi tekniğiyle çözümlenen veriler sonucunda, Suriyeli öğrencilerin eğitim öğretimde yaşadığı sorunların başında “dil sorununun” geldiği belirlenmiştir. Kültür farklılığı, iletişim kuramama, derslerin gerisinde kalma ve akademik başarısızlık diğer problemler olarak ortaya konmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda Suriyeli çocukların Türkçe öğrenmesi için yoğun dil eğitimi ve telafi dersler verilmelidir. Sınıflarda Suriyeli öğrencilerin dengeli dağıtılması sağlanmalı Türk öğrencilerle iletişim kurmaları sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Sığınmacı, Savaş, Göçmen, Suriyeli Öğrenci, Mülteci, Entegrasyon, Eğitim, Problem

Kaynakça

• Adıgüzel, Y. (2018). Göç sosyolojisi, İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(20), 292-303. http://sosyalarastirmalar.com/cilt5/cilt5sayi20_pdf/5_sosyoloji_felsefe/aksoy_zeynep.pdf
• Ayaşlı, E. (2017). Suriyeli çocukların uyum sürecinde eğitimin rolü, II. Uluslararası Göç ve Güvenlik Konferansı, Antalya. Canbey Özgüler, V. (2018). Göç ve uyum politikaları. GSI Journals Serie B: Advancements in Business and Economics, 1(1), 1-10. https://dergipark.org.tr/tr/pub/abe/issue/ 40292/481087
• Coşkun, İ. ve Emin, M. N. (2018). Türkiye’de göçmenlerin eğitimi: Mevcut durum ve çözüm önerileri (Politika Notu No. 2018/03). İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Derneği. https://ilke.org.tr/images/yayin/pdf/turkiyede_gocmenlerin_egitimi_mevcut_durum_ve_cozum_onerileri.pdf
• Coşkun, R., Altunışık, R., Yıldırım, E. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı, (9. Baskı) Ankara.
• Çağlar, T. (2018). Göç çalışmaları için kavramsal bir çerçeve. Toros Üniversitesi İİSBF
• Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (8), 26-49. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iisbf/issue/37674/413560
• Çağlar, A. ve Onay, A. (2015). Entegrasyon/uyum: kavramsal ve yapısal bir analiz, B. D.
• Şeker; İ. Sirkeci ve M. M. Yüceşahin (Ed.), Göç ve uyum (ss. 33-64). London: Transnational Press.
• Çakırer Özservet, Y. (2015). göçmen çocukların şehre uyumu ve eğitim politikası. Bulut,Y. (Ed).
• Uluslararası göç ve mülteci uyumu sorununda kamu yönetiminin rolü, 93-111. Kocaeli, Umuttepe Yayınları.
• Duman, T. (2016). Sosyal uyumu sağlamak için Suriyelilerin eğitiminin önemi II. Orta Doğu konferansları: Orta Doğu’daki çatışmalar bağlamında göç sorunu, (s. 46-54). Kilis
• Yedi Aralık Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
• Eğitim Reformu Girişimi (2018). Bir arada yaşamı ve geleceği kapsayıcı eğitimle inşaa etmek, Eğitim Gözlemevi. https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-gozlemevi/arastirma/bir-arada-yasami-ve-gelecegi-kapsayici-egitimle-insa-etmek-2/Erdem, B. (2017).
• Geçici koruma statüsündeki Suriyelilerin sosyal, siyasi ve vatandaşlık hukuku bakımından Türkiye’deki durumları. Public and Private International Law Bulletin, Cilt: 37, Sayı: 2, 332-351. http://static.dergipark.org.tr/article-download/376b/c5c3/19ed/5a69c76c8da80.pdf?
• Erdoğan, M. (Ocak, 2018). Türkiye’deki Suriyeliler toplumsal kabul ve uyum, (2. Baskı,)İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Erdoğan, M. (2017). “Kopuş”tan “uyum”a kent mültecileri. Suriyeli mülteciler ve belediyelerin süreç yönetimi: İstanbul örneği, Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları. http://marmara.gov.tr/UserFiles/Attachments/2017/04/14/dcc6a30e-e9ed-4e99-920b-cdfa7544e370.pdf
• Erdoğan, M. ve Ünver, C. (2015). Türk iş dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler konusundaki görüş, beklenti ve önerileri, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Yayın No: 353.
• https://www.tisk.org.tr/yayin/46661-turk-is-dunyasinin-turkiyede-suriyeliler-konusunda-gorus-beklenti-ve-onerileri---2010.pdf
• Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi, Ankara: SETA.
• Eren, V. ve Çakran, Ş. (2017). Mülteci politikası: Avrupa Birliği ve Türkiye karşılaştırması.Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 1-30. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkusbed/issue/31632/321457
• Güngör, F. ve Şenel, E. (2018). Yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin eğitim-öğretiminde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 124-173. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ajesi/issue/38903/454575
• HWR, (2015). Kayıp bir nesil olmalarını önlemek: Türkiye, “Geleceğimi hayal etmeye çalıştığımda hiçbir şey göremiyorum.”, Türkiye’deki Suriyeli mülteci çocukların eğitimine erişiminin önündeki engeller, Rapor. Kasım: ABD.
• Kaya, H. (2015). Kayıp neslin eşiğinde, Açık Toplum Vakfı İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi, (2015). Suriyeli Mülteci Çocukların Türkiye Devlet Okullarındaki Durumu Politika ve Uygulama Önerileri, Rapor
• Kaya, A. ve Kıraç, A. (Nisan 2016). İstanbul’daki Suriyeli mültecilere ilişkin zarar görebilirlik değerlendirme raporu, Hayata Destek Derneği.
• Kirişçi, K. (2014). Misafirliğin ötesine geçerken: Türkiye’nin “Suriyeli mülteciler” sınavı,Brookings Enstitüsü & Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK). https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/syrian-refugees-and-turkeys-challenges-kirisci-turkish.pdf
• Price, P. (2011). Education in emergencies: Benefits, best practices, and partnerships, Issue Specific Briefing Paper Humanitarian Assistance in Complex Emergencies, University of Denver, s. 3. https://www.du.edu/korbel/crric/media/documents/philprice.pdf
• Şeker, B.D. (2015). Göç ve uyum süreci sosyal psikolojik bir değerlendirme. Göç ve Uyum, 2. Baskı, Turkish Migration Series Transnational Press London.
• Tekin, U. ve Yükseker, D. (2017). Göç ve eğitim: Türkiye’de ve Almanya’da aile dili okul dilinden farklı olan çocukların okullaşması, Heinrich Böll Stiftung Derneği ve Anadolu Kültür Çalıştay Raporu. https://tr.boell.org/sites/default/files/goc_ve_egitim_calistayi_sonuc_raporu-28.07.2017.pdf