Yetiştiriciliği yapılan ve doğadan avlanan gökkuşağı alabalığının (Oncorhynchus mykiss, Walbaum 1792) karaciğer dokusu besin düzeylerinin karşılaştırılması

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 94 - 104, 30.12.2022

Esin Özçiçek Erkan Can Prof. Dr. Ökkeş Yılmaz

Öz

Bu araştırmada, Keban Baraj Gölü Pertek Bölgesi’nde yetiştiriciliği yapılan ve bu bölgede avlanan gökkuşağı alabalıklarının (Oncorhynchus mykiss) karaciğer dokusu yağ asitleri, yağda çözünen vitaminler (A, D, E ve K vitaminleri) ve kolesterol düzeyleri karşılaştırılmıştır.
Analizlerde tek çift bağlı doymamış yağ asidi (MUFA) olarak oleik asit bulunmuştur. Oleik asidin doğa ile kafes değerlerindeki farklılıkların Mayıs ve Haziran aylarında önemli (P<0.05) olduğu tespit edilmiştir. Çok çift bağlı doymamış yağ asidi (PUFA) olarak dokosaheksaenoik (DHA) asit tespit edilmiştir. Dokosaheksaenoik asidin doğa ile kafes değerlerindeki farklılıkların Mayıs ayında önemli (P<0.05) olduğu belirlenmiştir.
Yağda çözünen vitaminler açısından en yüksek değer, E vitamininde tespit edilmiştir. E vitamininin doğa ile kafes değerlerindeki farklılıkların Nisan ayında önemli (P<0.05) olduğu belirlenmiştir. Kolesterolün ise, doğa ile kafes değerlerindeki farklılıkların Nisan ve Mayıs aylarında önemli (P<0.05) olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, doğadaki alabalıkların karaciğerinde ΣMUFA, eikosapentaenoik asit (EPA), D vitamini ve kolesterol içeriğinin daha yüksek; ΣPUFA, DHA ve E vitamini içeriğinin ise daha düşük düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gökkuşağı alabalığı, Yağ asitleri, Vitaminler, Karaciğer

Destekleyen Kurum

Munzur Üniversitesi

Proje Numarası

DRTUB015-04

Teşekkür

Bu çalışma, Esin ÖZÇİÇEK’in Doktora Tez çalışmasından üretilmiştir. Bu çalışma, Munzur Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından DRTUB015-04 nolu proje numarası ile finansal olarak desteklenmiştir.

Kaynakça

• Bingöl, G. (1976). Lipidler. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayını No: 41.
• Bromage, R. N., & Roberts, J. R. (1995). Broodstock management and egg larval quality. Blackwell Science Ltd., Cambridge, 424 p.
• Caballero, M. J., Lopez-Calero, G., Socorro, J., Roo, F. J., Izquierdo, M. S., & Fernandez, A. J. (1999). Combined effect of lipid level and fish meal quality on liver histology of gilthead seabream (Sparus aurata). Aquaculture, 179:277-290. https://doi.org/10.1016/S0044-8486(99)00165-9
• Cahu, C., Salen, P., & Lorgeril, M. D. (2004). Farmed and wild fish in prevention of cardiovascular disease: assessing possible differences in lipit nutritional values. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases, 14: 34-41. http://dx.doi.org/10.1016/S0939-4753(04)80045-0
• Christie, W. W. (1992). Gas chromatography and lipids. The Hammah Research Institue, Atr, Scotland.
• Çetinkaya, O. (1989). Balık besleme ve yem teknolojisi, Akdeniz Üniversitesi, Eğirdir Su Ürünleri Yüksekokulu Ders Notu, Eğirdir.
• Haliloğlu, H. İ., Bayır, A., Sirkecioğlu, A. N., Aras, N. M., & Atamanalp, M. (2004). Comparison of fatty acid composition in some tissues of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) living in seawater and freshwater. Food Chemistry, 86: 55-59. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2003.08.028
• Halver, J. E. (1972). Fish nutrition. Academic Press Inc., New York.
• Halver, J. E. (1989). The vitamins. In: Halver, J.E. (Ed.), Fish Nutrition. Academic Press, San Diego, USA, pp. 32-111.
• Harlıoğlu, A. (2012). Fatty acid composition, fat soluble vitamins and cholesterol content of farmed rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Pakistan Journal of Zoology, 44(4): 1013-1019.
• Harlıoğlu, A. (2014). Fatty acid composition, cholesterol, and fat-soluble vitamins in the muscle, liver, and gonad of shabbout (Barbus grypus, Heckel 1843). Acta Alimentaria, 43(2); 202-209. https://doi.org/10.1556/aalim.43.2014.2.2
• Hara, A. R., & Radin, N. S. (1978). Lipid extraction of tissues with a low-toxicty solvent. Analitical Biochemistry, 90(1): 420-426.
• Kalaycıoğlu, L., Serpek, B., Nizamlıoğlu, M., Başpınar, N., & Tiftik, A. M. (1998). Biyokimya. Veteriner Fakültesi Basım Ünitesi, Konya, 654s.
• Kandemir, Ş. (2010). The fatty acid composition and cholesterol and vitamin contents of different muscles of Esox lucius (Linnaeus, 1758) living in Lake Ladik. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(7): 1179-1190. http://dx.doi.org/10.3923/javaa.2010.1179.1190
• Kebir, M. V., Barnathan, G., Gaydou, E. M., Siau, Y., & Miralles, J. (2007). Fatty acids in liver, muscle and gonad of three tropical rays including non-methylene ınterrupted dienoic fatty acids. Lipids, 42: 525-535. http://dx.doi.org/10.1007/s11745-007-3040-x
• Keha, E. E., & Küfrevioğlu, Ö. İ. (2015). Biyokimya. Aktif yayınevi. 11. Baskı, Erzurum, 635s.
• Köprücü, K. (2012). Balık besleme ders notları. Fırat Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. Elazığ.
• L’opez-Cervantes, J., S’anchez-Machado D. I, & R’ıos-V’azquez N. J. (2006). High performance liquid chromatography method for the simultaneous quantification of retinol, tocopherol and chosterol in shrimp waste hydrolysate. Journal of Chromatography A, 1105: 135-139. https://doi.org/10.1016/j.chroma.2005.08.010
• Rincon-Sanchez, A. R, Hernandez, A., Lopez, M. L., & Mendoza-Figueroa, T. (1992). Synthesis and secretion of lipids by long-term cultures of female rat hepatocytes. Biology of the Cell, 76: 131-138. https://doi.org/10.1016/0248-4900(92)90205-F
• Yılmaz, E., Naz, M., Akyurt, İ., & Türkmen, M. (2005). Karabalıklarda (Clarias gariepinus, Burchell 1822) üreme periyodu ve larvaların gelişim dönemlerine ait kimyasal kompozisyonlarının tespiti üzerine bir araştırma. Journal of Animal and Veterinary Advances, 72, 213-218.