Akgöl Gölet Havzasının (Sinop-Ayancık) Su Kalitesinin Yerinde Analizlerle Tespiti ve Ağır Metal Kirliliğinin Araştırılması

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 243 - 252, 28.12.2024

Nuray Emin , Ekrem Mutlu

https://doi.org/10.58626/menba.1575325

Öz

Akgöl Göleti; Sinop’un Ayancık ilçesinin güneyinde bulunmaktadır. Akgöl, 1991 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile Akgöl Yaylası adı altında turizm merkezi, 2018 yılında ise Milli Park olarak ilan edilmiştir. Gölün çapı, ortalama 3 dönümlük bir alanı kaplamaktadır. Çalışma kapsamında, Akgöl Göleti’nin ve çevresindeki su kaynaklarının su kalitesi ve kirliliğinin belirlenmesi ile canlılar üzerindeki olası etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yerinde analizlerle suyun sıcaklığı, iletkenliği, çözünmüş oksijen miktarı, pH ve tuzluluk oranı doğrudan gölet üzerinde ölçülmüş, ağır metal içeriği ise belirlenen istasyonlardan alınan su örneklerinden ICP-OES cihazında analizlenmiştir. Veriler istatistiksel olarak SPSS programında değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Akgöl Göletinin su kalitesinin Yüzeysel Su Kalitesi Yönetmeliği (YSKY) standartlarına göre I. Sınıf olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, göletin canlılar için risk oluşturmadığı ve alabalık yetiştiriciliğine uygun olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Akgöl-Sinop, Su kalitesi, Su analizleri, Kirlilik, Ağır Metal kirliliği

Etik Beyan

Yazarlar çıkar çatışması olmadığını beyan ettiler.

Destekleyen Kurum

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü 10. Bölge Müdürlüğü Sinop İl Şube Müdürlüğü

Proje Numarası

12.02.2015 tarihli protokol antlaşması

Teşekkür

Bu çalışma Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü 10. Bölge Müdürlüğü Sinop İl Şube Müdürlüğü ile 12.02.2015 tarihinde imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde desteklenmiştir.

Kaynakça

• Adhikari, S., Yanuar, E. & Ng, D.-Q. (2022). Widespread nickel contamination in drinking water supplies of elementary schools in Taichung, Taiwan. Water Envıronment And Recent Advances In Pollutıon Control Technologıes, 29, 12531-12539. https://doi.org/10.1007/s11356-021-15137-1/Published
• Begum, W., Rai, S., Banerjee, S., Bhattacharjee, S., Mondal, M. H., Bhattarai, A. & Saha, B. (2022). A comprehensive review on the sources, essentiality and toxicological profile of nickel. RSC Advances, 12(15), 9139-9153. https://doi.org/10.1039/D2RA00378C
• Daigger, G. T. (2009). Evolving Urban Water and Residuals Management Paradigms: Water Reclamation and Reuse, Decentralization, and Resource Recovery. Water Environment Research, 81(8), 809-823. https://doi.org/10.2175/106143009x425898
• De Groot, R. S., Wilson, M. A. & Boumans, R. M. J. (2002). A typology for the classification, description and valuation of ecosystem functions, goods and services. Ecological Economics, 41(3), 393-408. https://doi.org/10.1016/S0921-8009(02)00089-7
• Demir, T., Mutlu, E. & Gültepe, N. (2024). Bioaccumulation of heavy metals in Capoeta tinca fish and health risk assessment. Revista Cientifica de la Facultad de Veterinaria, 34(2). https://doi.org/10.52973/rcfcv-e34345
• Emin Güzel, A. & Mutlu, E. (2023). Su Kalitesi Ve Kirliliğinin İyonik Bileşen İçeriği Tespiti İle Değerlendirilmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 8(4), 707-713. https://doi.org/10.35229/jaes.1391913
• Güzel, A. E. (2023). Karadere Baraj Göleti (Taşköprü-Kastamonu) su kalitesinin ve canlılar üzerine etkisinin belirlenmesinde sediment ve sitotoksik analizin kullanımı. Içinde Doktora Tezi. Kastamonu Üniversitesi. https://hdl.handle.net/20.500.12597/18168
• Hajkowicz, S. & Collins, K. (2007). A review of multiple criteria analysis for water resource planning and management. Içinde Water Resources Management (C. 21, Sayı 9, ss. 1553-1566). https://doi.org/10.1007/s11269-006-9112-5
• Hu, F., Liu, J., Zhou, S. & Han, S. (2018). Research and exploration on rational utilization of urban water resources and environment. Desalination and Water Treatment, 122, 165-169. https://doi.org/10.5004/dwt.2018.22710
• İpek, G. G., Aras, S., Arslan, N. & Mutlu, E. (2024). Evaluation of Freshwater Water Quality with Indexes and GIS-Based: A Case Study, Güren Stream (Küre Mountains National Park, Western Black Sea Basin, Turkey). Water Resources, 51(3), 332-343. https://doi.org/10.1134/S0097807823601437/TABLES/6
• Kapluhan, E. (2023). Kuraklık ve Türkiye Tarımına Etkileri. www.iksadyayinevi.com
• Kosolapova, N. A., Matveeva, L. G., Nikitaeva, A. Y. & Molapisi, L. (2021). The Rational Use of Water Resources in the Strategy of Industry 4.0. Water Resources Management, 35(9), 3023-3041. https://doi.org/10.1007/s11269-021-02889-1
• Kutlu, B. & Mutlu, E. (2024). Evaluation of the Şerefiye (Zara-Sivas) Dam According to Water Quality Indexes. Menba Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 10(2), 1-12. https://doi.org/10.58626/menba.1479473
• Lettenmaier, D. P. (1976). Detection of trends in water quality data from records with dependent observations. Water Resources Research, 12(5), 1037-1046. https://doi.org/10.1029/WR012I005P01037
• Meyerhoff, J., Klefoth, T. & Arlinghaus, R. (2019). The value artificial lake ecosystems provide to recreational anglers: Implications for management of biodiversity and outdoor recreation. Journal of Environmental Management, 252. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2019.109580
• Mutlu, E., Demir, T., Kutlu, B. & Yanık, T. (2013). Determination of Water Quality Parameters in Sivas - Kurugöl Lake (C. 1, Sayı 1). www.agrifoodscience.com
• Mutlu, E. & Emin Güzel, A. (2019). Gümüşsuyu Göleti (Erfelek - Sinop)‘nin Bazı Fizikokimyasal Su Kalitesi Parametrelerinin Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 7, 72-77. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7isp3.72-77.3220
• Mutlu, E. & Emin Güzel, A. (2024). Tekirler Baraj Gölü (Nallıhan – Ankara)‘Nün Su Kalitesi Parametreleri Üzerine Araştırma. Menba Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 10(2), 105-114. https://doi.org/10.58626/menba.1527460
• Mutlu, E. & Paruğ, Ş. Ş. (2018). Dereköy Göleti’nin (Kilimli-Zonguldak) Bazı Su Kalitesi Parametrelerinin İncelenmesi. Research Article Menba Journal of Fisheries Faculty, 4(2), 20-28.
• Mutlu, E., Tokatlı, C., Islam, A. R. M. T., Islam, M. S. & Muhammad, S. (2023). Water quality assessment of Şehriban stream (Kastamonu, Türkİye) from a multi-statistical perspective. International Journal of Environmental Analytical Chemistry. https://doi.org/10.1080/03067319.2023.2197114
• Noori, R., Berndtsson, R., Hosseinzadeh, M., Adamowski, J. F. & Abyaneh, M. R. (2019). A critical review on the application of the National Sanitation Foundation Water Quality Index. Environmental Pollution, 244, 575-587. https://doi.org/10.1016/J.ENVPOL.2018.10.076
• Pan, B., Han, X., Chen, Y., Wang, L. & Zheng, X. (2022). Determination of key parameters in water quality monitoring of the most sediment-laden Yellow River based on water quality index. Process Safety and Environmental Protection, 164, 249-259. https://doi.org/10.1016/J.PSEP.2022.05.067
• Re-Ga. (2012). Yerüstü su kalitesi yönetmeliği. EK-5 (Değişik: RG-10/8/2016-29797) Yerüstü su kütlelerinde bazı parametreler için çevresel kalite standartları ve kullanım maksatları.(28483 mükerrer), 30, 2012.
• Sagan, V., Peterson, K. T., Maimaitijiang, M., Sidike, P., Sloan, J., Greeling, B. A., Maalouf, S. & Adams, C. (2020). Monitoring inland water quality using remote sensing: potential and limitations of spectral indices, bio-optical simulations, machine learning, and cloud computing. Earth-Science Reviews, 205, 103187. https://doi.org/10.1016/J.EARSCIREV.2020.103187
• Sönmezyıldız, E. & Çakmak, B. (2013). Eskişehir Beyazaltın köyü arazi toplulaştırma alanında sulama performansının değerlendirilmesi Assessment of irrigation performance in land consolidation area of Eskişehir Beyazaltın village (C. 26, Sayı 1). www.ziraatdergi.akdeniz.edu.tr
• Şimşek, A. & Mutlu, E. (2023). Assessment of the water quality of Bartın Kışla (Kozcağız) Dam by using geographical information system (GIS) and water quality indices (WQI). Environmental Science and Pollution Research, 30(20), 58796-58812. https://doi.org/10.1007/S11356-023-26568-3/TABLES/3
• Tokatli, C., Mutlu, E., Ustaoğlu, F., Islam, A. R. T. & Muhammad, S. (2024). Spatiotemporal variations, health risk assessment, and sources of potentially toxic elements in potamic water of the Anday Stream Basin (Türkiye), Black Sea Region. Environmental Monitoring and Assessment, 196(5), 1-12. https://doi.org/10.1007/S10661-024-12580-8/FIGURES/8
• Yaman, H. & Uzbilek, M. (2020). Değirmen Deresinin (Kastamonu) Üzerindeki Alabalık İşletmelerinin Bentik Makroomurgasızlara Etkisi. Menba Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 6(2), 74-85. https://dergipark.org.tr/en/pub/menba/issue/58758/820942
• Zhao, G., Ding, W., Tian, J., Liu, J., Gu, Y., Shi, S., Wang, R. & Sun, N. (2022). Spearman rank correlations analysis of the elemental, mineral concentrations, and mechanical parameters of the Lower Cambrian Niutitang shale: A case study in the Fenggang block, Northeast Guizhou Province, South China. Journal of Petroleum Science and Engineering, 208, 109550. https://doi.org/10.1016/J.PETROL.2021.109550