Türkiye’de Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu Lisans Öğrencilerinin Sosyo- Kültürel ve Ekonomik Sorunları

Yıl 2010, Cilt: 6 Sayı: 2, 26 - 39, 27.11.2011

Kasım Kıroğlu Alper Kesten Cevat Elma

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki bir üniversitenin eğitim fakültesinde öğrenim gören yabancıuyruklu öğrencilerin sosyo-kültürel ve ekonomik anlamda yaşadıkları sorunları belirlemektir. Bu amaçdoğrultusunda sosyo-kültürel ve ekonomik sorunlar; insan ilişkileri, ekonomik sorunlar, barınma, evözlemi, yemek, giyim ve gelenek-görenek başlıkları altında incelenmiştir. Bu araştırmanın çalışmagrubunu 2008-2009 öğretim yılında Türkiye’deki bir üniversitenin eğitim fakültesinde öğrenim gören 7farklı ülkeden (Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan, Moğolistan, Yunanistan, Özbekistan ve Gürcistan)15 yabancı uyruklu öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi, veritoplama aracı olarak ise yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Yabancı uyruklu öğrencilerinsosyo-kültürel ve ekonomik sorunlarına ilişkin görüşlerinin analizinde nitel veri analiz tekniklerindenbetimsel analiz yaklaşımı kullanılmıştır. Çalışma sonucunda yabancı uyruklu öğrencilerin kendikültürleriyle Türk kültürünün benzerlik göstermesi nedeniyle Türkiye’de önyargı ya da dışlanma ilekarşılaşmadıkları belirlenmiştir. Ayrıca, yabancı uyruklu öğrencilerin ekonomik kaynaklarının sadeceaileleri olduğu ve aileleri tarafından gönderilen paranın yetersiz kaldığı görülmüştür. Yabancı uyrukluöğrencilerin tamamına yakınının ise ev özlemi çektikleri ve ailelerini, arkadaşlarını ve memleketlerini özledikleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı uyruklu öğrenci, sosyo-kültürel sorunlar, ekonomik sorunlar

Kaynakça

• Açıkalın, A., Demirel, Ö. ve Önsoy, R. (1996). Türkiye’de yüksek öğrenim gören Türk cumhuriyetleri öğrencilerinin sorunları. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Adıgüzel, M. S. (1994). Türkmen öğrencilerinin Türkiye Türkçesi öğrenim problemleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Annaberdiyev, D. (2006). Türkiye’de eğitim gören Türk cumhuriyetleri ve Türk üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım arama tutumları, psikolojik ihtiyaçları ve psikolojik uyumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Arubayi, E. A. (1980). A comparative analysis of identified problems as perceived by Nigerian students enrolled in the regents’ systems of Kansas. Unpublished M.A thesis, Kansas State University, Manhattan, KS. (ERIC Document Reproduction Service Number ED 198- 424).
• Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation and adaptation. Applied Psychology, 46(1), 5-34.
• Biggs, J. (1999). Teaching international students: Teaching for quality learning at university. England: SRHE and Open University Press.
• Bohm, A., Davis, T., Meares, D., and Pearce, D. (2002). Global student mobility 2025: Forecasts of the global demand for higher education. Paper presented at the 16th Australian International Education Conference, Hobart, Tasmania.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Currie, J., De Angelis, R., De Boer, H., Huisman, J., and Lacotte, C. (2003). Globalizing practices and university responses. London: Praeger.
• Çağlar, A. (1999). Türk üniversitelerinde öğrenim gören Türk cumhuriyetleri ve akraba toplulukları öğrencilerinin sorunları. TODAİE Amme İdaresi Dergisi, 32 (4), 133-169.
• Dağaşan, D. (1994). Orta Asya Türk Cumhuriyetleri`nden (Azerbaycan-Özbekistan-Kazakistan) gelen öğrencilerin Türkiye Türkçesine intibakta karşılaştıkları güçlükler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• de Wit, H. (2002). Internationalization of higher education in the United States of America and Europe: A historical, comparative and conceptual analysis. Westport, CT: Greenwood.
• Deressa, B. and Beavers, I. (1988). Needs assessment of international students in a college of home economics. Educational Research Quarterly, 12(2), 51-56.
• Ercan, L. (2001). Yabancı uyruklu ve Türk üniversite öğrencilerine ait sorunların bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 165-173.
• Ertürk, Y. E., Beşirli H. ve Dursun, T. (2004). Türk cumhuriyetleri öğrencilerinin Türk dünyasına bakışları. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Furnham, A. (1997). The experience of being an overseas student. In McNamara, D. and Harris, R. (Eds), Overseas students in the higher education. London: Routledge.
• Garabayev, B. (2000). Türkiye'de yüksek öğrenim gören Türk cumhuriyetleri öğrencilerinin uyum sorunları ve Türkiye ve Türklere ilişkin kalıp yargılar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Giammarella, M. (1986). A profile of the foreign student at a public two-year college: The borough of Manhattan community college response to the financial problems of foreign students. Community Review, 7 (1), 6-13.
• Gray, D. E. (2004). Doing research in the real world. London; Sage Publications.
• Güçlü, N. (1996). Yabancı öğrencilerin uyum problemleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 101-110.
• Gülnar, B. ve Balcı, Ş. (2010). Televizyon izleme motivasyonları ve kültürleşme: Yabancı uyruklu üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 28, 447-483.
• Hayes, R. L., and Lin, H. (1994). Coming to America: Developing social support systems for international students. Journal of Multicultural Counseling and Development, 22, 7-16.
• Kaçmazoğlu, H. B. ve Şeker, H. (1998). Türk cumhuriyetleri, Türk ve akraba topluluklarından gelen öğrencilerin Türkiye ve kendi ülkeleriyle ilgili gözlemlerine dayanarak ortaya koydukları sorunlar: Atatürk Üniversitesi örneği. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 1 (1-2), 86-104.
• Karaoğlu, F. (2007). Yabancı uyruklu öğrencilerde uyma davranışı:TÖMER örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kavak, Y. ve Baskan, G. A. (2001). Türkiye’nin Türk cumhuriyetleri, Türk ve akraba topluluklarına yönelik eğitim politika ve uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20: 92 -103.
• Lewins, H. (1990). Living needs. In Kinnell, M. (Ed.), The learning experiences of overseas students. Buckingham: Open University Press.
• Manyika, S. (2001). Negotiating identities: African students in British and American universities. Dissertation Abstract International, 62(01), 97A, (UMI No. AAT 3002182).
• Meloni, C. F. (1986). Adjustment problems of foreign students in U.S. colleges and universities. QandA. ED276296
• MEB. (2010). Türk cumhuriyetleri ile Türk ve akraba topluluklarından gelerek ülkemizde yüksek öğrenim gören http://yeogm.meb.gov.tr/istatistik/aogrenci.html (17.10.2010) öğrencilerin öğrenim düzeylerine göre dağılımı 19/10/2010.
• Mori, S. (2000). Addressing the mental health concerns of international students. Journal of Counseling and Development, 78 (2), 137-143.
• Mori, S. (2000). Addressing the mental health concerns of international students. Journal of Counseling and Development, 78 (2), 137-143.
• Morrison, J. (1966). International education and the junior college. Proceedings of a conference sponsored by the Sub-Committee on International Education of the Commission on Administration, AAJC. ED 013596.
• Motarassed, A. (1979). Humanities education adaptation of foreign students to a land-grant university in the United States. Unpublished doctoral dissertation. West Virginia University.
• Munoz, M. S., and Munoz, M. A. (2000). Needs assessment in higher education environment: International student programs. Louisville, Kentucky: University of Louisville.
• Nebedum_Ezeh, G. C. (1997). An examination of the experiences and coping strategies of African students at predominantly while institution of higher education in the United States. Dissertation Abstracts International, 53(06), 2106A, (UMI No. AAT 9737567).
• OECD (2008). Education at a glance 2008. [Online] Retrieved on 08-May-2009, at URL: http://www.oecd.org/document/9/0,3343,en_2649_39263238_41266761_1_1_1_1,00.html.
• Otrar, M., Ekşi, H., Dilmaç, B. ve Şirin, A. (2002). Türkiye’de öğrenim gören Türk ve akraba topluluk öğrencilerinin stres kaynakları, başa çıkma tarzları ile ruh sağlığı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2 (2), 473-506.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Pedersen, P. B. (1991). Counseling international students. Counseling Psychologist, 19, 10-58.
• Rajapaska, S. and Dundes, L. (2002). It’s a long way home: International student adjustment to living in the United States. College Student Retention, 4(1), 15-28.
• Sandhu, D. S. (1995). An examination of the psychological needs of the international student: Implications for counseling and psychotherapy. International Journal of Advancement of Counseling, 17, 229-239.
• Sandhu, D. S., and Asrabadi, B. R. (1994). Development of an acculturative stress scale for international students: Preliminary findings. Psychological Reports, 75, 435-448.
• Behar, B. E. (Ed.) (1995). Türk cumhuriyetleri kültür profili araştırması. Ankara: Kültür Bakanlığı Milli Kütüphane Basımevi.
• Sodowsky, G. R., and Plake, B. S. (1992). A study of acculturation differences among international people and suggestions for sensitivity to within-group differences. Journal of Counseling and Development, 71, 53-59.
• Soyutürk, M. (2000). Balkan ülkelerinden eğitim-öğretim için gelen öğrencilerin (Batı Trakya örneği) sosyal yapıya uyumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Stephenson, L. A. (2004). A comparative study of cognitive and non-cognitive factors relationship to academic success for foreign master’s students. Unpublished doctoral dissertation. University of Maryland.
• Şen, H. A. (2008). Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim ortamındaki iletişim deneyimlerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Taub, D. J., and Komives, S. R. (1998). A comprehensive graduate orientation program: Practicing what we preach. Journal of College Student Development, 39 (4), 394-398.
• Tomich, P., McWhirter, J. J., and King, W. E. (2000). International student adaptation: Critical variables. International Education, 29 (2), 37-46.
• Tutar, H. (2002). Türk cumhuriyetleri ve akraba topluluklarından gelen öğrencilerin başarısızlık nedenleri.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Winkelman, M. (1994). Cultural shock and adaptation. Journal of Counseling and Development, 73(6), 121-126.
• Yang, H. (2006).Understanding experiences of being a Chinese overseas student in the United Kingdom: Learning, culture and identity. In “Ways of knowledge and doing”, Student Conference, University of Birmingham.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yoon, E., and Portman, T. A. (2004). Critical issues of literature on counseling international students. Journal of Multicultural Counseling and Development, 32(1), 33-44.