İlköğretim Okullarında Karara Katılma

Yıl 2012, Cilt: 8 Sayı: 3, 1 - 12, 08.01.2013

Emine Babaoğlan Faik Yılmaz

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okullarındaki öğretmenlerin karar sürecine katılımına ilişkin öğretmenlerin, okul müdürlerinin ve eğitim denetçilerinin görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada, 2009 – 2010 eğitim öğretim yılında Burdur ilinde çalışan öğretmen, okul müdürü ve eğitim denetçisi olmak üzere toplam 74 eğitimcinin görüşleri alınmıştır. Araştırmaya veri toplamak için yarı yapılandırılmış ve açık uçlu sorulardan oluşan üç ayrı görüşme formu hazırlanmış ve ilköğretim okullarındaki karar alma süreçlerine öğretmenlerin katılma durumlarını ortaya çıkarmak amacıyla; öğretmen, okul müdürü ve eğitim denetçileri ile yüz yüze görüşme yapılmıştır. Elde edilen veriler, içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada görüşleri alınan öğretmenlerin yarısından çoğu, okullarında karar alma sürecine katıldıklarını, müdürlerin büyük çoğunluğu öğretmenlerin karar sürecine katıldıklarını, eğitim denetçileri ise öğretmenlerin karar sürecine “bazen” katıldıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenler, okul müdürleri ve eğitim denetçileri okulda alınan kararların katılımla alınması gerektiğini düşünmektedirler. Görüşülen üç grup da – benzer söylemlerle – okullarda karar alma sürecine katıldıkları takdirde; alınan kararların uygulanabilirliğinin artacağını, alternatif fikirlerin üretileceğini, eğitim – öğretim ortamının daha sağlıklı işleyebileceğini ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler: Eğitim denetçisi, karara katılma, karar süreci, öğretmen, okul müdürü.

Anahtar Kelimeler

Eğitim denetçisi, karara katılma, karar süreci, öğretmen, okul müdürü

Kaynakça

• Açıkgöz, K. (1988). Katılmanın kuramsal temelleri ve katılma araştırmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 20(1-2), 21-28.
• Akdemir, S. A. (2009). Resmi ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin kararlara katılma durumu (Bağcılar örneği). Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aksay, O. (2005). Ortaöğretim okullarında karara katılma ve öğretmen morali (Bolu ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Anthony, W. P. (1978). Participative management. USA: Addison-Wesley.
• Aydın, M. (2000). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Bakan, İ. ve Büyükbeşe, T. (2008). Katılımcı karar verme: Kararlara katılım konusunda çalışanların düşüncelerine yönelik bir alan çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 29-56.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayınları.
• Başaran, İ. E. (2000). Örgütsel davranış. Ankara: Feryal Matbaası.
• Bilge, C. (2008). İlköğretim okulu öğretmenlerinin karara katılma ve iş doyumları arasındaki ilişki (Ankara ili, Altındağ ilçesi örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Can, H. (1994). Yönetim ve organizasyon. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Cemaloğlu, N. (2002). Öğretmen performansının artırılmasında okul yöneticisinin rolü. Milli Eğitim Dergisi, 153.
• Cohen, L, Manion L ve Morrison K. (2005). Research methods in education. Fifth Edition London, New York: Routledge Falmer. Taylor & Francis e-Library.
• Creswell, J. W. (1994). Research Design: Qualitative and Quantitative Approaches. Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Çelikten, M. (2001). Etkili okullarda karar süreci. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2).
• Davis, K. (1982). İşletmelerde insan davranışı: örgütsel davranış (Çev: Tomris Somay – Tosun Aykar – Sadullah Yalçın). İstanbul: İstanbul Matbaası.
• Doğan, E. (2003). İlköğretim okullarında yenileşmeyi besleyen koşullar. Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(5), 58-81.
• Eren, E. (1998). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. (5. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları.
• Gürkan, M. (2006). Mesleki ve teknik eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin karara katılma durumları. Yüksek Lisans Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Jones, R. E. (1997). Teacher participation in decision making – its relationship to staff morale and student achievement. Education, 118(1), 76-82.
• Sashkin, M. (1976). Changing toward participative management approaches: A model and methods. Academy of Management Review, 1(3), 75-86.
• Takmaz, U. Ş. (2009). İlköğretim okullarında örgütsel iletişim düzeyi ile öğretmenlerin karara katılma davranışları arasında ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Ural, A. ve Aksay O. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin okulla ilgili kararlara katılımı. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 433-460.
• Uyar, Ş. (2007). Öğretmen ve yöneticilerin görüşlerine göre öğretmenlerin okul yönetimine katılmaları (Düzce ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Wood, J. (1984). Participatory decision-making: Why doesn’t it seem to work? The Educational Forum, 49(1), 55-64.