The Investigation Relationship Between School Culture and Political Skill: The Mediating Role of the Proactive Personality

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 2, 455 - 472, 26.08.2019

Sedat Alev

https://doi.org/10.17860/mersinefd.527377

Cited By: 1

Öz

The
aim of the research is to investigate the relationship between school culture
and proactive personality traits and political skill of teachers. Relational
screening model was used in the research. The data were collected from 336
teachers working in primary schools in the city center of Gaziantep in the
academic year 2017-2018. The data of the research were collected through the “School
Culture Scale”, the “Abbreviated Proactive Personality Scale” and the “Political
Skill Inventory (PBE)”. In data analysis, descriptive statistics and
correlation coefficients were calculated, the model was tested with structural
equation modeling. According to the results obtained from the research, school
culture positively affects the political skill and proactive personality
traits; proactive personality traits positively affect political skill.
Moreover, as a result of the structural equation model analysis, it was
determined that proactive personality traits have a partial mediator variable
role between school culture and political skill. The significance of the
mediator was tested using the Sobel Test. In schools, a trust-based school
culture can be created for teachers to enable them to actively participate in
the decisions to be taken and to establish positive communication between
employees. Furthermore, efforts can be made to improve proactive personality
traits and political skills of teachers and to identify and eliminate the
barriers hindering the development of these traits. Due to the limited number
of studies on proactive personality traits and political skill in educational
organizations, these concepts can be better understood by studying them with different
variables. In order to examine the relationship between the variables in depth,
it can be suggested to carry out research in qualitative or mixed design.   

Anahtar Kelimeler

School culture, political skills, proactive personality, teacher

Okul Kültürü ile Politik Beceri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Proaktif Kişiliğin Aracılık Rolü

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul kültürü, politik beceri ve proaktif kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir.Araştırmada, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veriler, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Gaziantep il merkezindeki ilkokullarda görev yapan 336 öğretmenden toplanmıştır. Araştırmanın verileri, “Okul Kültürü Ölçeği”, “Kısaltılmış Proaktif Kişilik Ölçeği ve “Politik Beceri Envanteri (PBE)” aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, korelasyon katsayıları hesaplanmış, yapısal eşitlik modeli analizi ile model test edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; okul kültürü, politik beceriyi ve proaktif kişilik özelliğini; proaktif kişilik özelliği ise politik beceriyi pozitif yönde etkilemektedir. Buna ek olarak, yapısal eşitlik modeli analizi sonucunda, proaktif kişilik özelliğinin, okul kültürü ve politik beceri arasında kısmi aracı değişken olduğu belirlenmiştir. Sobel Testi kullanılarak aracılığın anlamlılığı test edilmiştir.Okullarda öğretmenlerin alınacak kararlara aktif olarak katılmaları ve çalışanlar arasında olumlu bir iletişim kurulması için güven odaklı bir okul kültürü oluşturulabilir. Bunun yanı sıra, öğretmenlerin proaktif kişilik özelliklerinin ve politik becerilerinin geliştirilmesi, bu özelliklerin gelişimi önündeki engellerin belirlenerek ortadan kaldırılması için çalışmalar yapılabilir. İlgili alan yazında eğitim örgütlerinde proaktif kişilik özellikleri ve politik beceri ile ilgili çalışma sayısının kısıtlı olması nedeniyle bu kavramlar farklı değişkenlerle çalışılarak daha iyi anlaşılması sağlanabilir. Değişkenler arasındaki ilişkinin derinlemesine incelenmesi amacıyla, nitel veya karma desende araştırmaların yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Okul kültürü, politik beceri, proaktif kişilik, öğretmen

Kaynakça

• Alev, S. (2018). Öğretmenlerin genel öz yeterlilik algıları ile duygusal emek davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi: İzlenim yönetimi taktiklerinin aracılık rolü (Yayımlanmamış doktora tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Akçakanat T. ve Uzunbacak H.H. (2017). Proaktif kişiliğin politik beceri üzerine etkisi. BMIJ, 5(3), 786-807.
• Arbuckle, J. L. (2006). AMOS 7.0 User’s guide. Chicago: SPSS.
• Arslan, H., Kuru, M. ve Satıcı, A. (2005). İlköğretim ve ortaöğretim okullarındaki örgüt kültürünün karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11(4), 449-472.
• Aslan, M., Özer, N. ve Bakır, A. A. (2009). Okul kültürüne ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri: Nitel bir araştırma. İlköğretim Online, 8(1), 268-281.
• Aslan, H. ve Pektaş, V. (2018). İlkokul, ortaokul ve liselerde görev yapmakta olan öğretmenlerin politik beceri düzeyleri. Scientific Educational Studies, 1(1), 85-100.
• Ayık, A. ve Ada, Ş. (2007). İlköğretim okullarında oluşturulan okul kültürü ile okulların etkililiği arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 429-446.
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: PegemA.
• Becherer C., & Maurer G. J. (1999). The proactive personality disposition and entrepreneurial behavior among small company presidents. Journal of Small Business Management, 37(1), 28-36.
• Blass, F. R. ve Ferris, G. R. (2007). Leader reputation: The role of mentoring, political skill, contextual learning and adaptation. Human Resource Management, 46(1), 5-19.
• Blickle, G., Oerder, K. ve Summers, J. K. (2010). The impact of political skill on career success of employees' representatives. Journal of Vocational Behavior, 77(3), 383-390.
• Bostancı, A. B., Tosun, A. Gidiş, Y. ve Karaca, O. (2016). Öğretmenlerin politik yetileri ile akademik iyimserlikleri ve işe karşı olumlu duygu durumları arasındaki ilişki. 3nd Eurasian Educational Research Congress. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, 08-10 Haziran 2016. Muğla.
• Bozbayındır, F. ve Alev, S. (2018). Öğretmenlerin öz yeterlilik, proaktif kişilik ve değişime açıklık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 293-311.
• Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS. New York: Routledge.
• Bulach, C. R. (2001). A 4-Step process for identifying and reshaping school culture. Principal Leadership, 1(8), 48-51.
• Büyükgöze, H. ve Gelbal, S. (2016). Lisansüstü eğitime yönelik tutumda proaktif kişilik ve akademik kontrol odağının rolü. İçinde. K. Beycioğlu, N. Özer, D. Koşar, & İ. Şahin (Ed.). Eğitim Yönetimi Araştırmaları, 91-103. Ankara: PegemA.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. V. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA.
• Christensen, L.B., Johnson, R.B. ve Turner, L.A. (2015). Araştırma yöntemleri. Desen ve analiz. A. Aypay (Çev. Ed.). Ankara: Anı yayıncılık.
• Covey, S. (2010). Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı (Çev.) O. Deniztekin ve F. N. Deniztekin. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Çelik, V. (2000). Örgüt kültürü ve yönetimi (2. Baskı). Ankara: PegemA.
• Çelik, V. (2012). Okul kültürü ve yönetimi. (5. baskı). Ankara: PegemA.
• Çelikten, M. (2006). Okul kültürünün şekillendirilmesinde müdürün rolleri. Eğitim ve Bilim, 31(140), 56-61.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve Lisrel uygulamaları. Ankara: PegemA.
• Demirtaş, Z. (2010). Okul kültürü ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 35(158), 3-13.
• Demirtaş, Z. ve Ekmekyapar, M. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin değerlere dayalı yönetim uygulamalarının okul kültürüne etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 18(4), 523-554.
• Erkmen, T. ve Ordun, G. (2001). Örgüt Kültürü Tipleri İle Yönetim Biçimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. 9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildirileri.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Dubai: Oriental Press.
• Fiore, D. (2000). Positive school cultures: The importance of visible leaders. Contemporary Education, 71(2), 11-14.
• Fraenkel, J. R. ve Wallen, N. E (2006). How to design and evaluate research in education (6th Ed.). New York: McGraw-Hill.
• Fuller, J.B., Hester, K. ve Cox, S.S. (2010). Proactive personality and job performance: Exploring job autonomy as a moderator. Journal of Managerial Issues, 22(1), 35-51.
• Gedikoğlu, T. (2015). Liderlik ve okul yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gupta, V.K. ve Bhawe, N.M. (2007). The influence of proactive personality and stereotype threat on women’s entrepreneurial intentions. Journal of Leadership and Organizational Studies, 13(4), 73-85.
• Harris, K. J., Kacmar, K. M., Zivnuska, S. ve Shaw, J. D. (2007). The impact of political skill on impression management effectiveness. Journal of Applied Psychology, 92(1), 278.
• Hoe, S.L. (2008). Issues and procedures in adopting structural equation modeling technique. Journal of Applied Quantitative Methods, 3(1), 76-83.
• Hoy, W. K. (2003). An analysis of enabling and mindful school structures: some theoretical, research and practical considerations. Journal of Educational Adrninistration, 41(1), 87-108.
• Jawahar, I. M., Meurs, J. A., Ferris, G. R. ve Hochwarter, W. A. (2008). Self-efficacy and political skill as comparative predictors of task and contextual performance: A two-study constructive replication. Human Performance, 21(2), 138-157.
• Kadıoğlu, S. (2018). Eğitim kurumlarında okul kültürünün öğretmenlerin iş doyumuna etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (28. basım). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York, NY: Guilford.
• Lee, S. M. ve Peterson, S. J. (2000). Culture, entrepreneurial orientation, and global competitiveness. Journal of World Business, 35(4), 401-416.
• Lindberg, E. N. A. ve Demircan, A. N. (2013). Ortaöğretim okullarında öğrenci görüşlerine göre aile katılımı: Bir ölçek uyarlaması. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 3(1), 35-46.
• Littrell, J. M. ve Peterson, J. S. (2001). Transforming the school culture: A model based on an exemplary counselor. Professional School Counseling, 4(5), 310-319.
• Meurs, J.A. (2008). The dispositional and learned behavior prediction of political skill dimensions and how political skill affects the stress process (PhD Disertation). Florida State University, College of Business.
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Perrewé, P.L., Ferris, G. R., Frink, D. D. ve Anthony, W. P. (2000). Political skill: An antidote for workplace stressors. Academy of Management, 14(3), 115-123.
• Perrewé, P.L. ve Nelson, D. L. (2004). Gender and career success: The facilitative role of political skill. Organizational Dynamics, 33(4), 366-378.
• Peterson, K. D. & Deal, T. E. (2002). The shaping school culture fieldbook. San Francisco: Jossey-Bass.
• Özdemir, S. (2012). İlköğretim okullarında okul kültürü ile örgütsel sağlık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(4), 599-620.
• Özdemir, M. ve Gören, S. Ç. (2016). Politik beceri ve psikolojik sermaye arasındaki ilişkinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 333-345.
• Seibert, S. E., Kraimer, M. L. ve Crant, J. M. (2001). What Do Proactive People Do? A Longitudinal Model Linking Proactive Personality and Career Success. Personnel Psychology, 54(4), 845-874.
• Sezgin, F. (2010). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının bir yordayıcısı olarak okul kültürü. Eğitim ve Bilim, 35(156), 142-159.
• Shaw, J. ve Reyes, P. (1992). School cultures: Organizational value orientation and commitment. The Journal of Educational Research, 85(5), 295-302.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
• Şişman, M. (2002). Örgütler ve kültürler. Ankara: PegemA.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (sixth ed.). Pearson, Boston.
• Terzi, A. R. (2005). İlköğretim okullarında okul kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11, 423-442.
• Thompson, J.A. (2005). Proactive personality and job performance: A social capital perspective. Journal of Applied Psychology, 90(5), 1011-1017.
• Todd, S. Y., Harris, K. J., Harris, R. B. ve Wheeler, A. R. (2009). Career success implications of political skill. The Journal of Social Psychology, 149(3), 279-304.
• Uğurlu, E. ve Bostancı, A. B. (2017). Öğretmenlerin politik yetileri ile örgütsel muhalefet düzeyleri arasındaki ilişki. Journal of Human Sciences, 14(4), 4050-4064.
• Yıldıztaşı, B. (2017). Politik beceri ile örgütsel tükenmişlik ilişkisinin ortaokul öğretmenlerinin görüşlerine göre incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.