Liselerde Ders Denetimi Uygulamalarının Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 2, 417 - 431, 29.07.2020

H. İsmail Arslantaş , Rasim Tösten , Yunus Emre Avcı

https://doi.org/10.17860/mersinefd.691129

Cited By: 6

Öz

Bu araştırmanın amacı, lise müdürlerinin ders denetimi uygulamalarının liselerde derslere giren alan öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesidir. Bu amaca yönelik olarak Siirt il merkezinde yer alan ve tesadüfi yolla belirlenen 9 lisede görev yapan 50 öğretmenle mülakat yapılmıştır. Araştırma nitel olarak desenlenmiş betimsel bir araştırmadır. Öğretmenlerden detaylı veri toplamak için yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Yapılandırılmış görüşme formu soruları alan yazın ve mevcut uygulamalara bağlı olarak hazırlanıp öğretmen ve okul yöneticileri ile yapılan ön görüşmelerde düzenlenmiştir. Ders denetimi kapsamında öğretmenlerin derste gözlemlenmesini uygun bulup bulmadıkları konusunda öğretmenlerin büyük çoğunluğu (50 farklı görüşte 23 evet, 11 kısmen evet denildi) akademik gereklilik ve liyakat sahibi kişilerle yapılması koşuluyla denetim amacıyla gözlemlenmeyi uygun ve gerekli bulmuşlardır. Fakat öğretmenlerin yaklaşık üçte birlik kısmı (N:50, f: 14) denetleyici liyakatsizliği, denetimin baskı unsuru olarak kullanılması, sınıf ortamının gizliliğini ihlal etmesi, denetlemeye ihtiyacın olmaması, denetlemenin öğretmene güvensizlik göstergesi olarak görülmesi gibi sebeplerle ders denetimi kapsamında gözlemlenmenin uygun olmadığını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Ders denetimi, Lise Okul Müdürü, Denetim

Kaynakça

• Alkan, A. (1999). İlköğretim Okul Müdürlerinin Çalışma Zamanlarını Değerlendirme Biçimleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akçay, C., Başar, M.A. (2004). İlköğretim okul müdürlerinin yönetsel görevlere ayırdıkları zaman ve bunları önemli görme dereceleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 170-197.
• Akyüz, Y. (2005). Türk eğitim tarihi (MÖ 1000 – MS 2004). 9. Baskı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Altun, M., Şanlı, Ö., ve Tan, Ç., (2015), Maarif müfettişlerinin, okul müdürlerinin denetmenlik görevleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies, 10(3), 79-96.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S.(2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Aslanargun, E. ve Tarku, E. (2014). Öğretmenlerin mesleki denetim ve rehberlik konusunda müfettişlerden beklentileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 20(3) , 281-306.
• Aydın, İ. (2005). Öğretimde denetim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Aydın, M. (1986). Çağdaş eğitim denetimi. 2. baskı. İM: Ankara.
• Başar, H. (1981). Okul yöneticisinin denetim görevi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara.
• Başgöz, İ. (2005). Türkiye’nin eğitim çıkmazı ve Atatürk. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Batmaz, Cengiz ve Özmen. (2006). İlköğretim okul müdürlerinin öğretmen denetimindeki etkililikleri hizmet yılı ve görev türü değişkenine göre öğretmen görüşleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2 (2006), 102-120.
• Bernard, J. M. ve, Goodyear, R. K. (2014). Fundamentals of clinical supervision. (5th Edition). New Jersey: Pearson Education.
• Binbaşıoğlu, C. (2005). Türk eğitim düşüncesi tarihi. Ankara: Anı Yayıncılık
• Buluç, B. (1997). Türk eğitim sisteminde teftiş ve denetim alt sisteminin gelişim süreci. Bilgi Çağında Eğitim Dergisi, 1997(4), 27-30.
• Çelebi, N. ve Asan, H. T. (2016). Cumhuriyet’in ilk yıllarında eğitimde denetim anlayışı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(27), 18-31.
• Çetin, M. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürlerinin yaptığı denetimin öğretmenlerin mesleki gelişim ve yeterliliklerine etkisi. Kongre Bildiri Kitapçığı, IV. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, Muğla, 37-42.
• Fırıncıoğulları Bige, E.(2014). İlkokul müdürlerinin ders denetimleri ile ilgili öğretmen görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi. Aydın (Tez no: 358509)
• Fraenkel, J. R. ve Wallen, N. E. (2006). How to Design and Evaluate Research in Education. 6th Ed. New York: McGraw-Hill.
• Görgün Karakaş, H. (2019). Okul Müdürlerinin Denetim Görevlerini Yerine Getirme Düzeylerinin Belirlenmesi. Yayımlanmammış Yükseklisans Tezi. Siirt Üniversitesi SBE Eğitim Yönetimi ABD, Siirt
• Kurt, S. (2009). İlköğretim kurumlarındaki yöneticilerin denetleme faaliyetlerine ilişkin yönetici görüşlerinin değerlendirilmesinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans dönem projesi. Trakya Üniversitesi, Edirne.
• MEB. (1993). Teftiş kurulu yönetmeliği. MEB: Ankara.
• MEB. (2000). 2508 sayılı Tebliğler Dergisi: Okul müdürünün görev, yetki ve sorumluluğu. MEB: Ankara.
• MEB. (2005). Rehberlik ve denetim başkanlığı rehberlik ve denetim rehberi. MEB: Ankara
• MEB. (2013). Eğitim yönetimi ve denetimi el kitabı. Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü ArGe çalışmaları.
• Resmi Gazete. (2010). 5984 sayılı MEB teşkilat ve görevleri hakkında kanun ile devlet memurları kanununda değişiklik yapılmasına dair kanun (13 Haziran 2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi Gazete).
• Resmi Gazete. (2011). 14 Eylül 2011 tarihli 652 sayılı kanun hükmünde kararname.
• Resmi Gazete. (2014). 6528 sayılı millî eğitim temel kanunu ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun (14.03.2014 tarih ve 28941 sayılı R.G.).
• Resmi Gazete. (2016). 6764 sayılı MEB teşkilat ve görevleri hakkında KHK ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun (09.12.2016 tarih ve 29913 sayılı R.G.).
• Oğuz, E., Yılmaz, K., & Taşdan, M. (2007). İlköğretim denetmenlerinin ve ilköğretim okulu yöneticilerinin denetim inançları. Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 39-51.
• Özen, F. (2011). İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin görüşlerine göre okul geliştirme aracı olarak hesap verebilirlik. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sabancı A. ve Şahin A. (2007). Denetmenlerin öğretmenlik yeterlik alanları açısından devlet ilköğretim okulu sınıf öğretmenlerine rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 32(145), 85- 95.
• Seçen, A. (2010). İlköğretim okullarındaki denetim uygulamalarının değerlendirilmesi. Ankara: MEB.
• Somel, S. A. (2001). Osmanlı’da eğitimin modernleşmesi (1839-1908): İslamlaşma, otokrasi, disiplin. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Şahin, S., Elçiçek, Z., & Tösten, R. (2013). Türk eğitim sisteminde teftişin tarihsel gelişimi ve bu gelişim süreci içerisindeki sorunlar. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(5), 1105-1126.
• Taymaz, H. (2005). Teftiş: Kavramlar-İlkeler-Yöntemler. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Taymaz. H. (2010). Eğitim Sisteminde Teftiş “Kavramlar, İlkeler, Yöntemler”, Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Taymaz, H.(2015). Eğitim Sisteminde Teftiş. (11.Baskı). Ankara: Pegem Akademi
• Uluğ, F. (2013). Eğitim denetiminde yapısal dönüşüm ve bütünlük arayışı. http://www.temsen.org.tr/nereye-kadar-180-is-gunu/ adresinden elde edildi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yılmaz K. (2009) Okul müdürlerinin denetim görevi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 19-35.