Korunmaya Muhtaç Çocukların Bakımına Yönelik Etkin ve Sistematik Bir Yaklaşım Modeli

Yıl 2010, Cilt: 3 Sayı: 3, - , 01.09.2010

Hacer Çetin

Öz

Türkçe Özet: Korunmaya muhtaç çocuklar ulusal ve uluslararası hukuk kuralları doğrultusunda koruma altına alınmaktadır. Bu çocuklar kurum bakımı, evlat edinme, koruyucu aile, geçici sığınma evleri ve grup evlerinde devlet korunması altında bakılabilmektedir. Korunmaya muhtaç çocukların fiziksel, duygusal, gelişimsel ve eğitimle ilgili sorunları olabilmektedir. Çocuklar koruma altına alındıkları süreçte ayrıntılı değerlendirmeli ve öncelik sırasına göre bakım alma sürecinin planlanması gerekmektedir. Koruma altına alınma sürecinde ayrıntılı öykü alınmalı ve çocuklara Sağlık Eğitim Kimliği (SEK) çıkartılmalıdır. Bu kimlik çocukların sağlık ve eğitimle ilgili hizmetlerden ayrıntılı yararlanması ve hizmetlerin sürekliliği açısından önemlidir. Çocukların bakım açısından izlem sıklığının kapsamlı değerlendirilmesi sonucunda, çocukların gereksinimleri doğrultusunda karar verilmeli, bakım ve izlemler holistik bakış açısıyla yapılmalıdır. Bu izlemlerde yeni vakaların belirlenmesi, vaka yönetimi, toplumla işbirliği, sistem odaklı girişimler, politika geliştirmek ve bu politikaları uygulamaları ile süreklilik kazanacaktır. Korunmaya muhtaç çocukların gereksinimleri doğrultusunda fiziksel, mental, gelişimsel ve bireylere özel olabilecek sağlık sorunlarının değerlendirilmesi, onların bakımı açısından önemlidir. Bakımlar için yapılan girişimler organize bir ekiple gerçekleştirilmeli, izlem ve bakım sürecinin kayıt altına alınması sağlanmalıdır. Bu işlemler yapılacak bakımın sürekliliği için gereklidir. Ülkemizde korunmaya muhtaç çocukların bakım ve izlemlerinde süreklilik gerekmektedir. Uygulamada belirli bir model bulunmamasından dolayı bakım ve izlemlerde çeşitli sorunlar yaşanılmaktadır. Bu nedenle Türkiye\'de korunmaya muhtaç çocuklara hizmet veren profesyonellere katkı sağlamak amacıyla bu makale hazırlanmıştır

Anahtar Kelimeler

çocuk koruma sistemi; hemşirelik bakımı; sağlık

Korunmaya Muhtaç Çocukların Bakımına Yönelik Etkin ve Sistematik Bir Yaklaşım Modeli

Öz

Abstract A Model of the Effective and Systematic Approach for the Care of Children in Need of Protection Children in need of protection are put under protection in line with the rules of national and international laws. Care can be provided to these children under social and legal protection by means of institutional care, child adoption, foster home care, and in temporary children\'s shelters and group houses. Children in need of protection may have problems such as chronic diseases, physical, emotional and developmental health problems, and irregular attendance to school. These children should be evaluated in details during the protection period. The duration of receiving care must be planned in orderly basis. During protection, a detailed story must be taken and a Health and Education Passport (HEP) must be issued for each child. Such identity card is important for children to benefit from health and educational services. Follow-up frequency for a child in terms of care should be determined as a result of the comprehensive evaluation and in line with needs of child in question. Child care and follow-up must be carried out with a holistic point of view. Such follow-ups will gain continuity through identification of cases, case management, cooperation with society, system-oriented attempts, and by developing and applying policies. Individual evaluation of physical, mental or developmental health problems or health problems which may be specific to individuals in line with requirements of children in need of protection is highly important for their care. All attempts made for this care must be performed by an organized team. The child care and follow-up stages must certainly be documented. All these are necessary for continuity of the care. Continuity of care is necessary for children in need of protection in our country. In practice, there isn no certain model in our country. Therefore, various problems have been experienced in child care and follow-up. Thus, this article have been prepared to contribute and guide the professionals providing care for children in need of protection.

Anahtar Kelimeler

child protection system; nursing care; health care

Kaynakça

• T.C. Resmi Gazete. Çocuk haklarına dair sözleşme. (No: 22184). Ankara.. 2" Ocak,1995a, 1-30.
• Zevkliler Aydın. Türk Hukukunda Korunmaya Muhtaç Çocuklar. Erişim: http:l/dcrgiler.ankara.edu.tr/dergiler/38f335l3405.pdf Erişim Talihi: 21. 12.2009.
• T.C. Resmi Gazete. Çocuk Koruma Kanunu. Kanun no: 5395,
• Resmi Gazete sayısı: 25876.. IS Temmuz, 2005.
• Erişim: http:l/www.ınevzuatadalekgovtr/hunlll527.htm| Erişim Tarihi'. 30.12.2009. , T.C. Resmi Gazete. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
• Kurumu Kanuıııı.. Kanun no: 2828, 24 Mayıs 1983. Resmi Gazete Sayısı: 181159.,
• Erişim:http:/ www.shcek.gov.ulkurumsaLbilgİ/mevzuai/ kanunlar/2828asp Erişim Tarihi: 15.01.2010.
• Canadian Paediatric Society. (CPS Statement: CP2t)t)8—()l)__ Special considerations for the health supervision of children and youth in foster care., Pnerlı'rın' Child Health, 2008;13:129-32.
• (). Schneidcnnan Janet U. Innovative Pediatric Nursing Role: Public Health Numa; in Child Welfare. Pediatric Naming. 2006;32:317
• UNICEF/ln 'l'uı'kcy. l’rogr‘unme‘; 2006—2010. UNICEF/[tı
• Turkey, Unite For Children, Erişim: http:/[www.unicef.org/turkeylhmfhn13_2010.html Erişim Tarihi: 02.02.2010.
• T.C. Resmi Gazete. Yetiştinrc Yurtlarının Kuruluş ve işleyişine İlişkin Yönetmelik (No: 22462). Ankara. 13 Karam 1995b.
• Erişim:httpd/www.reş;migazetegov.tr/nıain.a—ıpx?h0nıe=http:l/w ww.reşıııigazelegovIr/amiv/22462.pdf&main: ElişimTarihi:21.l22CO9.
• T.C. Resmi Gar-ete. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Çocuk Yuvaları Yönetmeliği. 7 Ocak Reşnıi Gazete. |999No:23576.
• Erişim: http:i/www.rrıcvzuat.adalct.gov.tr hunlf20275.html: Erişim Tarihi: 15.01.2010.
• Çetin H. Korunmaya Muhtaç Çocukların Bakımı Nasıl Olmaltdtr‘i. Fırat Sağlık Hiaııetfrri Dergiri (Elektronik Dergi) ,3(9): 141-56. Erişim: http:/[web.limlcdu.tr/şhmyo/odergi/anasayfa.htm: Erişim Tarihi: 1 1.01.2010.
• Schneidcl'ıııan J U, Brooke D, Facher B. Amis J. Improving health services for footer youth: Multidisciplinary and Multistakeholder Perspectives and Recommendations, Children caid Youth Senfic'es Review, 2007, 29: 313—28.
• Çetin Hr. Yetiştinrte Yurtlarındaki Adölefıanlann Benlik Saygılan ve Psikolojik Belirtileri Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Emtitilşü. Ankara, 2004 [Çocuk Sağlığı ve Hasıalıklan Hemşireliği Ana Bilim
• Dalında Doktora Tai). Çetin H. Koruma Altındaki Çocukların Kayıt ve izlemi (Hemşirelerin ve Diğer Profesyonelleıin Görevleri]. Frm Sağlık Himterl'eri Dergiyi (El'ektmnik Dergi), 2006; [(3): [(I)-l [ .
• Erişim: http:/ wehiiratedu.trlshmyoledergi/ana—iayl'ahtm: Erişim Tarihi: 11.06.2010.
• Çetin H., Çavuşoğlu H. Yetiştirme Yurdunda ve Aileleri ile Yaşayan Adülesanlann Benlik Saygıları ve Psikolojik Bcliı'tilcrinin Karşılaştırılıııaşı. Dokuz Eyı'ı'iı' Üniı'enı'ireri Heııışirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2009;2:l37—44.
• Erişim: http:/lwww.dcuhyocdergı'.org/ Erişim Tarihi: 10.07.2010.
• Sehneiderman JU. The Child Welfare System: Through the Eyes ol' Public Health Nurses, Pubtic Health Nursing, 2005;22:354-9.
• Courtney ME. Piliavin [. Grogan—Kaylor A, Nesmith A. Foster Youth Transitions to Adulthood: A longitudinal View of Youth T.C. Başbakanlık Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü. Yetiştirme Yurtları Daire Başkanlığı, 3413 sayılı Yasa ve FormA Belge—ai, 3 Kasım. Ankara. 1997.