Karabük İlindeki Bir Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda Cerrahi Girişim Geçirme Sıklığı ve Yaşam Kalitesine Etkisi

Yıl 2012, Cilt: 5 Sayı: 3, 30 - 35, 01.09.2012

Işıl Işık Andsoy Tuğba Aydın Ayşegül Oksay Şahin Sevgi Dinç

Öz

Abstract The Frequency of Surgical Interventions and Influence on Life Quality of Elderly Residents in A Nursing Home of Karabuk Aim: Necessity to surgical interventions significantly increases with old age because of decreased organ and system functions. In this study, frequency of surgical interventions and its influence on life quality of the elderly residents living in a nursing home of Karabuk was investigated by using SF-36 Quality of Life In Brief Questionnaire (SF-36). Method: This cross-sectional type study was performed in the the time frame of the 1st of September and the 30th of November, 2013. The study population was composed of 102 elderly people living in a nursing home of Karabuk city whereas the study sample group was composed of 97 (%95.1) volunteer elderly people without any communication problem. To collect the data of the study, a questionnaire with sociodemographic attributes was designed by the researchers based on a literature study and applied along with SF-36 (Short Form 36) Life Quality Scale to determine the life quality of elderly people. Results: It was found that 59.8% of elderly people have undergone a surgical intervention and there was no statistical difference between the frequency of surgical intervention and the SF-36 life quality scale\'s sub-dimension. Conclusions: Based on these results, it can be stated that the problems caused by surgical interventions in elderly needs to be detected and its effect on life quality should be assessed on larger elderly population by further studies.

Anahtar Kelimeler

old age, elderly, surgical intervention, quality of life

Karabük İlindeki Bir Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda Cerrahi Girişim Geçirme Sıklığı ve Yaşam Kalitesine Etkisi

Öz

Türkçe Özet: Amaç: Yaşlılık, organ ve sistem fonksiyonlarındaki belirgin azalmalar nedeniyle birçok cerrahi girişimi de beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada, Karabük ilinde yer alan bir huzurevinde kalan yaşlılarda cerrahi girişim geçirme sıklığı ve yaşam kalitesine etkisi SF 36 Kısa Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF 36) kullanılarak incelendi. Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışma 1 Eylül-30 Kasım 2012 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Araştırmanın evrenini Karabük İli\'nde yer alan bir huzurevinde kalan toplam 102 yaşlı birey, araştırmanın örneklemini ise araştırmaya katılmaya gönüllü ve iletişim sorunu olmayan 97 (%95.1) yaşlı birey oluşturdu.Araştırmanın verilerinin toplanmasında, ilgili literatürlere dayanarak araştırmacılar tarafından geliştirilen sosyodemografik özellikleri içeren anket formu ile yaşlıların yaşam kalitesini belirlemek amacıyla SF-36 (Short Form 36, Kısa Form 36) Yaşam Kalitesi ölçeği kullanıldı. Bulgular: Çalışmada yaşlıların %59.8\'inin cerrahi girişim geçirdiği ve cerrahi girişim geçirme sıklığı ile SF-36 yaşam kalitesi ölçeğinin alt boyutları arasında istatistiksel açıdan bir fark olmadığı saptandı. Sonuç: Bu sonuçlar doğrultusunda yaşlılarda cerrahi girişimin neden olabileceği sorunların saptanması ve yaşam kalitesine etkisinin daha geniş yaşlı populasyonlarında değerlendirilmesi gereklidir.

Anahtar Kelimeler

yaşlılık; yaşlı; cerrahi girişim; yaşam kalitesi

Kaynakça

• Akça F, Şahin G. Huzurevinde yaşayan yaşlılar ile aile
• ortamında yaşayan yaşlıların psikolojik belirtilerinin
• yaşam kalitesi üzerine etkisinin incelenmesi. Türk J
• Geriatr 2008; 11(4):190-9.
• Preston SD, Southall AR, Nel M, Das SK. Geriatric surgery is about disease, not age. JR Soc Med 2008; 101(8):409-15.
• Zülfikaroğlu B, Özalp N, Keşkek M, Bilgiç İ, Koç M. 80 yaş ve üzerindeki hastalarda acil abdominal cerrahi. TürkJ Geriatr 2005;8(3):115-9.
• Asouhidou I, Asteri T, Sountoulides P, Natsis K, Georgiadis G. Early postoperative mortality in the elderly: a pilot study. BMC Research Notes 2009;2:118.
• Hickey A, Barker M, McGee H, O'Boyle C. Measuring healthrelated quality of life in older patient populations: a review of current approaches. Pharmacaecanamics 2005;23(10):971-93.
• Günaydın R. Yaşlılarda yaşam kalitesinin değerlendi- rilmesi. TürkJGeriatr 2010;l3(4):278-84.
• Ucuzal M, Akyolcu N. Yaşlı hastalarda ameliyat sonrası bilişsel değişiklikler. Türk J Geriatr 2008;ll(3):ll9-27.
• Dzankic S, Pastor D, Gonzales C, Leung JM. The prevalence and predictive value of abnormal pre-operative laboratory tests in elderly surgical patients. Anesth Analg 2001;93(2):301-8.
• Liu JH, Etzioni DA, O'Connell JB, Maggard MA, Ko CY. The increasing workload of general surgery. Arch Surg 2004;l39(4):423-8.
• Senocak, Ö, Söylev GÖ, Avcılar S, Peker Ö. İnme sonrasında yasam kalitesini etkileyen faktörler. Journal of
• Neuralagical Sciences 2008;25(3):169-75.
• ll. Canbaz S, Sunter AT, Dabak S, Peksen Y. The prevalence
• of chronic diseases and quality of life in elderly people in
• Samsun. Türk JMed Sci 2003;33(5):335-40.
• Imberly CK, Dana DM. Using the sf-36 to determine
• perceived healthrelated quality of life in rural idaho
• seniors. Journal afAllied Health 2006;35(3):156-61.
• Koçyiğit H, Aydemir Ö, Fişek G, Ölmez N, Memiş A. Kısa form-361111} türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. Ilaç ve Tedavi 1999;12:102—6.
• Mayir B, Altınel Ö, Özerhan İH, Ersöz N, Harlak A, Kılbaş
• Z, Çolak T, Erdoğan O. Yaşlı Hastalarda cerrahi sonrası
• Aydın S, Karaoğlu L. Gaziantep il merkezinde yaşayan
• yaşlıların yaşam kalitesi düzeyi ve etkileyen faktörler. Türk
• Aylaz R, Güneş G, Karaoğlu L. Huzurevinde yaşayan
• yaşlıların sosyal, sağlık durumları ve günlük yaşam
• Bayık A, Özgür G, Özsoy SA, Erefe İ, Emeç AU, Özer M,
• Ergül Ş, Düğerler Ş. Huzurevinde yaşayan yaşlıların
• Güngör N, Nehir S, Özbaşaran F. Manisa kent merkezindeki bir huzurevinde kalan yaşlıların sosyode- mografık özelliklerinin beslenme durumları üzerine etkisi. TürkJ Geriatr 2005;8(4):195-204.
• Çeçen D. Yaşlı cerrahisinde yaşam kalitesi, cerrahi bakım ve yaşam kalitesi, Sempozyumu Kitabı, 4 Mayıs 2012, Manisa, 60-7
• Kesioğlu P, Bilgiç N, Pıçakçıefe M, Uçku R. İzmir Çamdibi 1 nolu sağlık ocağı bölgesi yaşlılarında yetersizlik ve kronik hastalık prevelansı. Türk J Geriatr 2003;6(l):27- 30.
• Çivi S, Tanrıkulu MZ. Yaşlılarda bağımlılık ve fiziksel yetersizlik düzeyleri ile kronik hastalıkların prevelansını
• Ünsal A, Demir G, Çoban Özkan A, Gürol Arslan G.
• Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç
• Aksoydan E. Ankara'da kendi evinde ve huzurevinde
• yaşayan yaşlıların sağlık ve beslenme durumlarının
• Esengen Ş, Seçkin Ü, Borman P, Bodur H, Kutsal YG,
• Yücel M. Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda
• Aslan FE, Karadovan A. Yaşlılık ve Bakım. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Nobel Yayınevi, 2010:ll3- 36.
• T.C. Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Yaşlı
• ve Aile Ilişkileri: Ankara Omeği 2005;59.
• İlçe A, Ayhan F. Yaşlılarda üriner ve fekal inkontinansın
• belirlenmesi, yaşam kalitesine etkisi, bilgilendirme ve eğitim. Anatol J Clin Investing 2011;5(l):15-23.
• Altay B, Avcı Aydın İ. Huzurevinde yaşayan yaşlılarda
• özbakım gücü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Dicle
• Gülseren Ş, Koçyiğit A, Bay H, Kültür S, Memiş A, Vural N. Huzurevlerinde yaşamakta olan bir grup yaşlıda bilişsel işlevler, ruhsal bozukluklar, depresif belirti düzeyi ve yaşam kalitesi. Geriatri 2000;3(4):133-40.
• Yıldırım Kuzeyli Y, Karadakovan A. Yaşlı bireylerde
• düşme korkusu ile günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki. T ürkJ Geriatr 2004;7(2):78-83.