Diyabetli hastaların periferal nöropatik ağrı ile baş etme biçimleri: Nitel bir çalışma

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 3, 182 - 193, 24.12.2017

Zehra Gök Metin İsmail Emre Arslan

https://doi.org/10.26559/mersinsbd.315370

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı,
diyabetli hastaların periferal nöropatik ağrı ile baş etme biçimlerini
derinlemesine incelemektir. Yöntem: Bu
tanımlayıcı nitel araştırmada,
periferal nöropatik ağrılı 20 diyabet hastası ile yarı-yapılandırılmış görüşme
rehberi kullanılarak yüz-yüze derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir.
Araştırma bir üniversite hastanesinin endokrin bölümü polikliniğinde
yürütülmüştür. Görüşmeler kayıt altına alınmış ve transkript edilmiştir.
Araştırma verileri, betimsel analiz tekniği ile ortaya çıkan tema ve alt
temalar ile yorumlanmıştır. Bulgular: Araştırmaya
dahil edilen hastaların yaş ortalaması 51.8 yıl olup, çoğunluğunu (%66.6)
kadınlar oluşturmuştur. Hastaların büyük kısmı (% 90) Tip II diyabet tanısına
sahipti. Nitel veri analizi ile ortaya çıkan temalar (1) hastalığa özgü
kontrolleri gerçekleştirme; (2) sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını sürdürme;
(3) ağrının verdiği sınırlılıklar doğrultusunda günlük rutinleri tamamlamaya
çalışma; (4) ağrıyı arttırabilecek durumlardan kaçınma (hızlı hareket etmeme,
merdiven çıkmama, sigarayı bırakma, vb.); (5) ağrıya odaklanmama, dikkati farklı
aktivitelere verme; (6) ağrının azalmasına katkıda bulunan aktiviteleri deneme
(rahat ayakkabı seçme, ayakları uzatma, ayakları birbirine sürme, ayakları
yıkama, masaj yapma, bitkisel ürün/yağ kullanma) şeklinde sıralanmıştır. Sonuç: Araştırma, endokrin
polikliniğinde düzenli şekilde takip edilen diyabetli hastaların nöropatik ağrı
ile baş etmede öncelikle tıbbi uygulamalara başvurduklarını ortaya çıkarmıştır.
Bilişsel olarak ağrıyı uzaklaştırma, masaj, ovma gibi geleneksel uygulamalar,
reçete edilmemekle birlikte bazı bitkisel ürünlerin kullanımı diğer baş etme
biçimleridir. Bunlara rağmen, hastalar nöropatik ağrı ile yaşamanın zorlayıcı
olduğunu bildirmiştir. Sağlık profesyonellerinin, ağrı yönetiminde etkinliği
kanıtlanan uygulamalar konusunda bu hassas gruba danışmanlık vermesi
gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

baş etme, diyabetik periferal nöropati, hasta, nitel çalışma, nöropatik ağrı

Kaynakça

• 1. Lee CC, Perkins BA, Kayaniyil S, Harris SB, Retnakaran R, Gerstein HC, Zinman B, & Hanley AJ. Peripheral neuropathy and nerve dysfunction in individuals at high risk for type 2 diabetes: the PROMISE cohort. Diabetes Care 2015;38(5): 793-800.
• 2. Kim SS, Won JC, Kwon HS, Kim CH, Lee JH, Park TS, Ko KS, & Cha BY. Prevalence and clinical implications of painful diabetic peripheral neuropathy in type 2 diabetes: results from a nationwide hospital-based study of diabetic neuropathy in Korea. Diabetes Research and Clinical Practice 2014;103(3): 522-529.
• 3. Reed C, Hong J, Novick D, Lenox-Smith A, & Happich M. Incidence of diabetic peripheral neuropathic pain in primary care–a retrospective cohort study using the United Kingdom General Practice Research Database. Pragmatic and Observational Research 2013; 4: 27-37.
• 4. Brod M, Pohlman B, Blum SI, Ramasamy A, & Carson R. Burden of illness of diabetic peripheral neuropathic pain: a qualitative study. The Patient-Patient-Centered Outcomes Research 2015; 8(4): 339-348.
• 5. Davies M, Brophy S, Williams R, & Taylor A. The prevalence, severity, and impact of painful diabetic peripheral neuropathy in type 2 diabetes. Diabetes Care 2006; 29(7): 1518-1522.
• 6. Argoff CE, Cole BE, Fishbain DA, & Irving GA. Diabetic peripheral neuropathic pain: clinical and quality-of-life issues. In Mayo Clinic Proceedings 2006; 81(4): S3-S11. Elsevier.
• 7. Sofaer‐Bennett B, Walker J, Moore A, Lamberty J, Thorp T, & O’Dwyer J. The social consequences for older people of neuropathic pain: a qualitative study. Pain Medicine 2007; 8(3):263-270.
• 8. Zelman DC, Brandenburg NA, & Gore M. Sleep impairment in patients with painful diabetic peripheral neuropathy. The Clinical Journal of Pain 2006; 22(8):681-685.
• 9. Boulanger L, Zhao Y, Foster TS, Fraser K, Bledsoe SL, & Russell MW. Impact of comorbid depression or anxiety on patterns of treatment and economic outcomes among patients with diabetic peripheral neuropathic pain. Current Medical Research and Opinion 2009; 25(7):1763-1773.
• 10. Ziegler D, Schneider E, Boess FG, Berggren L, & Birklein F. Impact of comorbidities on pharmacotherapy of painful diabetic neuropathy in clinical practice. Journal of Diabetes and its Complications 2014; 28(5): 698-704.
• 11. Barrett AM, Lucero MA, Le T, Robinson RL, Dworkin RH, & Chappell AS. Epidemiology, public health burden, and treatment of diabetic peripheral neuropathic pain: a review. Pain Medicine, 2007; 8(s2), S50-S62.
• 12. Yang M, Qian C, & Liu Y. Suboptimal treatment of diabetic peripheral neuropathic pain in the United States. Pain Medicine 2015; 16(11): 2075-2083.
• 13. Jane SW, Lin MS, Chiu WN, Beaton RD, & Chen MY. Prevalence, discomfort and self-relief behaviours of painful diabetic neuropathy in Taiwan: a cross-sectional study. BMJ Open 2016; 6(10): e011897.
• 14. Esteve R, Ramírez-Maestre C, & López-Martínez AE. Adjustment to chronic pain: the role of pain acceptance, coping strategies, and pain-related cognitions. Annals of Behavioral Medicine 2007; 33(2):179-188.
• 15. Haythornthwaite JA, & Benrud-Larson LM. Psychological aspects of neuropathic pain. The Clinical journal of Pain 2000; 16(2): S101-S105.
• 16. Keogh E, & Eccleston C. Sex differences in adolescent chronic pain and pain-related coping. Pain 2006; 123(3): 275-284.
• 17. Lansbury G. Chronic pain management: a qualitative study of elderly people's preferred coping strategies and barriers to management. Disability and Rehabilitation 2000; 22(1-2):2-14.
• 18. McCracken LM, & Eccleston C. A comparison of the relative utility of coping and acceptance‐based measures in a sample of chronic pain sufferers. European Journal of Pain 2006; 10(1): 23-23.
• 19. Turk DC, & Okifuji A. Psychological factors in chronic pain: evolution and revolution. Journal of Consulting and Clinical Psychology 2002;70(3):678.
• 20. Turk DC, Audette J, Levy RM, Mackey SC, & Stanos S. Assessment and treatment of psychosocial comorbidities in patients with neuropathic pain. In Mayo Clinic Proceedings 2010; 85(3): S42-S50. Elsevier.
• 21. Eti-Aslan F. ağrı değerlendirme yöntemleri. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2002; 6(1); 9-16.
• 22. Altunışık R, Coşkun R, Yıldırım E. ve Bayraktaroğlu S. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 6. Basım, Sakarya, Sakarya Kitabevi, 2008.
• 23. Yıldırım A. ve Şimşek H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları. 10. Basım, Ankara, Şeçkin Yayıncılık, 2006.
• 24. Afşar F. ve Pınar R. Kanser Hastalarında Ağrı Ve Ağrı İle Baş etme Yöntemlerinin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 6(3): 19-28.
• 25. Barry LC, Kerns RD, Guo Z, Duong BD, Iannone BP, & Reid C. Identification of strategies used to cope with chronic pain in older persons receiving primary care from a Veterans Affairs Medical Center. J Am Geriatr Soc, 2004; 52(6):950-956.
• 26. Peres MF, & Lucchetti G. Coping strategies in chronic pain. Current Pain and Headache Reports 2010;14(5): 331-338.
• 27. Reid MC, Barry LC, Kerns RD, Duong BD, & Concato J. Coping strategies and their associations with levels of disability or pain, among older veterans receiving primary care. J Clin Epidemiol 2002; 55(6):629.
• 28. Ersek M, Turner JA, and Kemp CA. Use of the chronic pain coping inventory to assess older adults’ pain coping strategies. J Pain 2006; 7(11):833–842.