Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Bisfenol A (BFA) ve insan üreme sağlığı

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 1, 86 - 99, 15.04.2018
https://doi.org/10.26559/mersinsbd.330432

Öz

Bugün yaşantımızın her anında yer alan plastikler neredeyse
tüm ürünlerin içerisinde bulunmaktadır. Plastik üretiminde yaygın bir şekilde
kullanılan Bisfenol A (BFA), östrojeni taklit ederek endokrin bozucu gibi
davranıp insan üreme sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açmaktadır. Bu
çalışma, BFA’nın üreme sağlığına olan potansiyel etkisini Pubmed veri tabanı
kullanılarak bugüne kadar yayınlanan insan temelli çalışmaları inceleyip
değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. İncelenen literatür sonucunda BFA maruziyetinin
ovaryan cevapta, in vitro fertilizasyon (IVF) ve fertilizasyon başarısında
azalma, embriyo kalitesi ve sperm kalitesinde düşme, cinsiyet hormon
konsantrasyonlarında değişme, erkek cinsel işlev bozukluğu, polikistik over
sendromu (PCOS) ile ilişkili olabileceğini göstermektedir. Çalışmaların
sonuçları değerlendirildiğinde, BFA maruziyetinin azaltılması (hazır ambalajlı
ürünler, plastik kaplar vb. kullanımının azaltılması gibi) hastalıkların
önlenmesinde koruyucu bir faktör olabilir. İnsan üreme sağlığı üzerindeki etki
mekanizmalarını daha iyi anlamak ve erken aşamalardaki potansiyel üreme
toksisitesini tespit etmek için ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. 

Kaynakça

  • 1. Manfo FP, Jubendradass R, Nantia EA, Moundipa PF, Mathur PP. Adverse Effects of Bisphenol a on Male Reproductive Function. Rev Environ Contam Toxicol 2014;228:57-82.
  • 2. Avissar-Whiting M, Veiga KR, Uhl KM, Maccani MA, Gagne LA, Moen EL, Marsit CJ. Bisphenol A Exposure Leads to Specific Microrna Alterations in Placental Cells. Reprod Toxicol 2010;29(4):401-406.
  • 3. Tyl RW. Abbreviated Assessment of Bisphenol a Toxicology Literature. Semin Fetal Neonatal Med 2014;19(3):195-202.
  • 4. Hammer J, Kraak MH, Parsons JR. Plastics in the Marine Environment: the Dark Side of a Modern Gift. Rev Environ Contam Toxicol 2012;220:1-44.
  • 5. Bhan A, Hussain I, Ansari KI, Bobzean SA, Perrotti LI, Mandal SS. Bisphenol-A and Diethylstilbestrol Exposure Induces the Expression of Breast Cancer Associated Long Noncoding RNA Hotair in Vitro and in Vivo. J Steroid Biochem Mol Biol 2014;141:160-170.
  • 6. Le Corre L, Besnard P, Chagnon MC. BPA, an Energy Balance Disruptor. Crit Rev Food Sci Nutr 2015;55(6):769-777.
  • 7. Vandenberg LN, Chahoud I, Heindel JJ, Padmanabhan V, Paumgartten FJ, Schoenfelder G. Urinary, Circulating, and Tissue Biomonitoring Studies Indicate Widespread Exposure to Bisphenol A. Cien Saude Colet 2012;17(2):407-434.
  • 8. Knez J. Endocrine-Disrupting Chemicals and Male Reproductive Health. Reprod Biomed Online 2013;26(5):440-448.
  • 9. Stahlhut RW, Welshons WV, Swan SH. Bisphenol A data in NHANES Suggest Longer Than Expected Half-Life, Substantial Nonfood Exposure, or Both. Environ Health Perspect 2009;117(5):784-789.
  • 10. Geens T, Aerts D, Berthot C, Bourguignon JP, Goeyens L, Lecomte PA, Guy MR, Pironnet AM, Pussemier L, Scippo ML, Loco JV, Covaci A. Review of Dietary and Non-Dietary Exposure to Bisphenol-A. Food Chem Toxicol : An International Journal Published for the British Industrial Biological Research Association 2012;50(10):3725-3740.
  • 11. Volkel W, Colnot T, Csanady GA, Filser JG, Dekant W. Metabolism and Kinetics of Bisphenol A in Humans at Low Doses Following Oral Administration. Chem Res Toxicol 2002;15(10):1281-1287.
  • 12. Ginsberg G, Rice DC. Does Rapid Metabolism Ensure Negligible Risk from Bisphenol A? Environ Health Perspect 2009;117(11):1639-1643.
  • 13. Fung EY, Ewoldsen NO, St Germain HA, Jr, Marx DB, Miav CL, Siew C, Chou HN, Gruninger SE, Meyer DM. Pharmacokinetics of Bisphenol A Released from a Dental Sealant. J Am Dent Assoc 2000;131(1):51-58.
  • 14. Schonfelder G, Wittfoht W, Hopp H, Talsness CE, Paul M, Chahoud I. Parent Bisphenol A Accumulation in the Human Maternal-Fetal-Placental Unit. Environ Health Perspect 2002;110(11):A703-707.
  • 15. Vandenberg LN, Hauser R, Marcus M, Olea N, Welshons WV. Human Exposure to Bisphenol A (BPA). Reprod Toxicol (Elmsford, N.Y.) 2007;24(2):139-177.
  • 16. Matsumoto J, Yokota H, Yuasa A. Developmental Increases in Rat Hepatic Microsomal UDP-Glucuronosyltransferase Activities Toward Xenoestrogens and Decreases During Pregnancy. Environ Health Perspect 2002;110(2):193.
  • 17. EFSA. Opinion of the scientific panelon food additives, flavourings, processing aids and materials in contact with food on a request from the Comission related to 2,2-bis(4-hydroxyphenyl)propane (Bisphenol A):. The EFSA journal. 428:. 2006.;Question number EFSA-Q-2005-100 adopted on
  • 18. Vinas R, Jeng YJ, Watson CS. Non-Genomic Effects of Xenoestrogen Mixtures. Int J Environ Res Public Health 2012;9(8):2694-2714.
  • 19. Bonefeld-Jorgensen EC, Long M, Hofmeister MV, Vinggaard AM. Endocrine-Disrupting Potential of Bisphenol A, Bisphenol A Dimethacrylate, 4-N-Nonylphenol, and 4-N-Octylphenol in Vitro: New Data and a Brief Review. Environ Health Perspect 2007;115 Suppl 1:69-76.
  • 20. Vom Saal FS, Akingbemi BT, Belcher SM, Birnbaum L, Crain A, Eriksen M, Farabollini F, Guilette L, Hauser R, Heindel J, Ho SM, et al. Chapel Hill Bisphenol A Expert Panel Consensus Statement: Integration of Mechanisms, Effects in Animals and Potential to Impact Human Health at Current Levels of Exposure. Reprod Toxicol (Elmsford, NY) 2007;24(2):131.
  • 21. Crain DA, Eriksen M, Iguchi T, Jobling S, Laufer H, LeBlanc G, Gıilette L. An Ecological Assessment of Bisphenol-A: Evidence From Comparative Biology. Reprod Toxicol (Elmsford, N.Y.) 2007;24(2):225-239.
  • 22. Rochester JR. Bisphenol A and Human Health: A Review of the Literature. Reprod Toxicol 2013;42:132-155.
  • 23. Damario MA. General Aspects of Fertility and Infertility. Methods Mol Biol (Clifton, N.J.) 2014;1154:3-23.
  • 24. Huo X, Chen D, He Y, Zhu W, Zhou W, Zhang J. Bisphenol-A and Female Infertility: A Possible Role of Gene-Environment Interactions. Int J Environ Res Public Health 2015;12(9):11101-11116.
  • 25. Meeker JD, Ehrlich S, Toth TL, Wright DL, Calafat AM, Trisini AT, Ye X, Hauser R. Semen Quality and Sperm DNA Damage in Relation to Urinary Bisphenol A Among Men From an Infertility Clinic Reprod Toxicol (Elmsford, N.Y.) 2010;30(4):532-539.
  • 26. La Rocca C, Tait S, Guerranti C, Busani L, Ciardo F, Bergamasco B, Perra G, Mancini FR, Marci R, Bordi G, Caserta D, Focardi S, Moscarini M, Montavani A. Exposure to Endocrine Disruptors and Nuclear Receptors Gene Expression in Infertile and Fertile Men from Italian Areas with Different Environmental Features. Intl J Environ Res Public Health 2015;12(10):12426-12445.
  • 27. Caserta D, Bordi G, Ciardo F, Marci R, La Rocca C, Tait S, Bergamasco B, Stecca L, Mantovani A, Guerranti C, Fanello EL, Perra G, Borghini F, Focardi SE, Moscarini M. The İnfluence of Endocrine Disruptors in a Selected Population of İnfertile Women. Gynecol Endocrinol : the official journal of the International Society of Gynecological Endocrinology 2013;29(5):444-447.
  • 28. Souter I, Smith KW, Dimitriadis I, Ehrlich S, Williams PL, Calafat AM, Hauser R. The Association of Bisphenol-A Urinary Concentrations with Antral Follicle Counts and Other Measures of Ovarian Reserve in Women Undergoing Infertility Treatments. Reprod Toxicol (Elmsford, N.Y.) 2013;42:224-231.
  • 29. Ehrlich S, Williams PL, Missmer SA, Flaws JA, Ye X, Calafat AM, Petrozza JC, Wright D, Hauser R. Urinary Bisphenol A Concentrations And Early Reproductive Health Outcomes Among Women Undergoing IVF. Human Reproduction (Oxford, England) 2012;27(12):3583-3592.
  • 30. Bloom MS, Kim D, Vom Saal FS, Taylor JA, Cheng G, Lamb JD, Fujimoto VY. Bisphenol A Exposure Reduces the Estradiol Response to Gonadotropin Stimulation During in Vitro Fertilization. Fertil Steril 2011;96(3):672-677.e672.
  • 31. Mok-Lin E, Ehrlich S, Williams PL, Petrozza J, Wright DL, Calafat AM, Ye X, Hauser R. Urinary Bisphenol A Concentrations and Ovarian Response Among Women Undergoing IVF. Int J Androl 2010;33(2):385-393.
  • 32. Minguez-Alarcon L, Gaskins AJ, Chiu YH, Williams PG, Ehrlick S, Chavarro JE, Petrozza JC, Ford JB, Calafat AM, Hauser R. Urinary Bisphenol A Concentrations and Association with in Vitro Fertilization Outcomes Among Women from a Fertility Clinic. Human Reproduction (Oxford, England) 2015;30(9):2120-2128.
  • 33. Louis GMB, Sundaram R, Sweeney AM, Schisterman EF, Maisog J, Kannan K. Urinary bisphenol A, Phthalates, and Couple Fecundity: The Longitudinal Investigation of Fertility and the Environment (LIFE) Study. Fertil Steril 2014;101(5):1359-1366.
  • 34. Ehrlich S, Williams PL, Missmer SA, Flaws JA, Berry KF, Calafat AM, Ye X, Petrozza JC, Wright D, Hauser R. Urinary Bisphenol A Concentrations and Implantation Failure Among Women Undergoing in Vitro Fertilization. Environ Health Perspect 2012;120(7):978.
  • 35. Li DK, Zhou Z, Miao M, He Y, Qing D, Wu T, Wang J, Weng X, Ferber J, Herrinton L, Zhu Q, Gao E, Yuan W. Relationship Between Urine Bisphenol-A Level and Declining Male Sexual Function. J Androl 2010;31(5):500-506.
  • 36. Liu X, Miao M, Zhou Z, Gao E, Chen J, Wang J, Sun F, Yuan W, Li DK. Exposure to Bisphenol-A and Reproductive Hormones Among Male Adults. Environ Toxicol Pharmacol 2015;39(2):934-941.
  • 37. Zoeller RT, Bansal R, Parris C. Bisphenol-A, an Environmental Contaminant that Acts as a Thyroid Hormone Receptor Antagonist in Vitro, Increases Serum Thyroxine, and Alters RC3/Neurogranin Expression in the Developing Rat Brain. Endocrinology 2005;146(2):607-612.
  • 38. Mathur P, Saradha B, Vaithinathan S. Impact of Environmental Toxicants on Testicular Function. Immunol Endocr Metab Agents Med Chem (Formerly Curr Med Chem Immunol Endocr Metab Agents) 2008;8(1):79-90.
  • 39. Goldstone AE, Chen Z, Perry MJ, Kannan K, Louis GM. Urinary Bisphenol A and Semen Quality, the LIFE Study. Reprod Toxicol (Elmsford, N.Y.) 2015;51:7-13.
  • 40. Knez J, Kranvogl R, Breznik BP, Voncina E, Vlaisavljevic V. Are Urinary Bisphenol A Levels in Men Related to Semen Quality and Embryo Development After Medically Assisted Reproduction? Fertil Steril 2014;101(1):215-221.E215.
  • 41. Monje L, Varayoud J, Muñoz-de-Toro M, Luque E, Ramos J. Exposure of Neonatal Female Rats to Bisphenol A Disrupts Hypothalamic LHRH Pre-Mrna Processing and Estrogen Receptor Alpha Expression in Nuclei Controlling Estrous Cyclicity. Reproductive Toxicology 2010;30(4):625-634.
  • 42. Sharpe RM. Hormones and Testis Development and the Possible Adverse Effects of Environmental Chemicals. Toxicol Lett 2001;120(1-3):221-232.
  • 43. Wilson JD. Sexual Differentiation. Annu Rev Physiol 1978;40:279-306.
  • 44. Meeker JD, Calafat AM, Hauser R. Urinary Bisphenol A Concentrations in Relation to Serum Thyroid and Reproductive Hormone Levels in Men from an Infertility Clinic. Environ Sci Technol 2010;44(4):1458-1463.
  • 45. Mendiola J, Jorgensen N, Andersson AM, Calafat AM, Ye X, Redmon JB, Drobnis EZ, Wang C, Sparks A, Thurston SW, Liu F, Swan SH. Are Environmental Levels of Bisphenol A Associated with Reproductive Function in Fertile Men? Environ Health Perspect 2010;118(9):1286-1291.
  • 46. Tarantino G, Valentino R, Di Somma C, D'Esposito V, Passaretti F, Pizza G, Brancato V, Orio F, Formisano P, Colao A, Savastano S. Bisphenol A in Polycystic Ovary Syndrome and its Association with Liver-Spleen Axis. Clin Endocrinol 2013;78(3):447-453.
  • 47. Kandaraki E, Chatzigeorgiou A, Livadas S, Palioura E, Economou F, Koutsilieris M, Palimeri S, Panidis D, Diamanti-Kandarakis E. Endocrine Disruptors and Polycystic Ovary Syndrome (PCOS): Elevated Serum Levels of Bisphenol A in Women with PCOS. J Clin Endocrinol Metab 2011;96(3):E480-484.
  • 48. Fernandez M, Bianchi M, Lux-Lantos V, Libertun C. Neonatal Exposure to Bisphenol A Alters Reproductive Parameters and Gonadotropin Releasing Hormone Signaling in Female Rats. Environ Health Perspect 2009;117(5):757-762.
  • 49. Takeuchi T, Tsutsumi O, Ikezuki Y, Takai Y, Taketani Y. Positive Relationship Between Androgen And The Endocrine Disruptor, Bisphenol A, In Normal Women And Women With Ovarian Dysfunction. Endocr J 2004;51(2):165-169.
  • 50. Missmer SA, Hankinson SE, Spiegelman D, Barbieri RL, Michels KB, Hunter DJ. In Utero Exposures and the Incidence of Endometriosis. Fertil Steril 2004;82(6):1501-1508.
  • 51. Cobellis L, Colacurci N, Trabucco E, Carpentiero C, Grumetto L. Measurement of Bisphenol A and Bisphenol B Levels in Human Blood Sera from Healthy and Endometriotic Women. Biomed Chromatogr : BMC 2009;23(11):1186-1190.
  • 52. Upson K, Sathyanarayana S, De Roos AJ, Koch HM, Scholes D, Holt VL. A Population-Based Case-Control Study of Urinary Bisphenol A Concentrations and Risk of Endometriosis. Hum Reprod (Oxford, England) 2014;29(11):2457-2464.
  • 53. Hiroi H, Tsutsumi O, Takeuchi T, Momoeda M, Ikezuki Y, Okamuro A, Yokota H, Taketani Y. Differences in Serum Bisphenol A Concentrations in Premenopausal Normal Women and Women with Endometrial Hyperplasia. Endocr J 2004;51(6):595-600.
  • 54. Cao XL, Perez-Locas C, Dufresne G, Clement G, Popovic S, Beraldin F, Dabeka RW, Feeley M. Concentrations of Bisphenol A in the Composite Food Samples from the 2008 Canadian Total Diet Study in Quebec City and Dietary intake Estimates. Food Addit Contam Part A Chem Anal Control Expo Risk Assess 2011;28(6):791-798.
  • 55. Baird DT, Collins J, Egozcue J, Evers LH, Gianaroli L, Leridon H, Sunde A, Templeton A, Van Steirteghem A, Cohen J, et al. Fertility and Ageing. Hum Reprod Update 2005;11(3):261-276.
  • 56. Mahalingaiah S, Meeker JD, Pearson KR, Calafat AM, Ye X, Petrozza J, Hauser R. Temporal Variability and Predictors of Urinary Bisphenol A Concentrations in Men and Women. Environ Health Perspect 2008;116(2):173-178.
  • 57. Krishnan AV, Stathis P, Permuth SF, Tokes L, Feldman D. Bisphenol-A: An Estrogenic Substance is Released from Polycarbonate Flasks During Autoclaving. Endocrinology 1993;132(6):2279-2286.
  • 58. Newbold RR, Jefferson WN, Padilla-Banks E. Prenatal Exposure to Bisphenol A at Environmentally Relevant Doses Adversely Affects the Murine Female Reproductive Tract Later in Life. Environ Health Perspect 2009;117(6):879-885.
  • 59. Li D, Zhou Z, Qing D, He Y, Wu T, Miao M, Wang J, Weng X, Ferber JR, Herrinton LJ, Zhu Q, Gao E, Checkoway H, Yuan W. Occupational Exposure to Bisphenol-A (BPA) and the Risk of Self-Reported Male Sexual Dysfunction. Hum Reprod (Oxford, England) 2010;25(2):519-527.
  • 60. Vitku J, Heracek J, Sosvorova L, Hampl R, Chlupacova T, Hill M, Sobotka V, Bicikova M, Starka L. Associations of Bisphenol A and Polychlorinated Biphenyls with Spermatogenesis and Steroidogenesis in Two Biological Fluids from Men Attending an Infertility Clinic. Environment International 2016;89:166-173.
Toplam 60 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Derleme
Yazarlar

Saniye Sözlü 0000-0003-1791-0003

Yasemin Akdevelioğlu 0000-0002-2213-4419

Yayımlanma Tarihi 15 Nisan 2018
Gönderilme Tarihi 23 Temmuz 2017
Kabul Tarihi 26 Ekim 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 11 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Sözlü, S., & Akdevelioğlu, Y. (2018). Bisfenol A (BFA) ve insan üreme sağlığı. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(1), 86-99. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.330432
AMA Sözlü S, Akdevelioğlu Y. Bisfenol A (BFA) ve insan üreme sağlığı. Mersin Univ Saglık Bilim Derg. Nisan 2018;11(1):86-99. doi:10.26559/mersinsbd.330432
Chicago Sözlü, Saniye, ve Yasemin Akdevelioğlu. “Bisfenol A (BFA) Ve Insan üreme sağlığı”. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11, sy. 1 (Nisan 2018): 86-99. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.330432.
EndNote Sözlü S, Akdevelioğlu Y (01 Nisan 2018) Bisfenol A (BFA) ve insan üreme sağlığı. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11 1 86–99.
IEEE S. Sözlü ve Y. Akdevelioğlu, “Bisfenol A (BFA) ve insan üreme sağlığı”, Mersin Univ Saglık Bilim Derg, c. 11, sy. 1, ss. 86–99, 2018, doi: 10.26559/mersinsbd.330432.
ISNAD Sözlü, Saniye - Akdevelioğlu, Yasemin. “Bisfenol A (BFA) Ve Insan üreme sağlığı”. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11/1 (Nisan 2018), 86-99. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.330432.
JAMA Sözlü S, Akdevelioğlu Y. Bisfenol A (BFA) ve insan üreme sağlığı. Mersin Univ Saglık Bilim Derg. 2018;11:86–99.
MLA Sözlü, Saniye ve Yasemin Akdevelioğlu. “Bisfenol A (BFA) Ve Insan üreme sağlığı”. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 11, sy. 1, 2018, ss. 86-99, doi:10.26559/mersinsbd.330432.
Vancouver Sözlü S, Akdevelioğlu Y. Bisfenol A (BFA) ve insan üreme sağlığı. Mersin Univ Saglık Bilim Derg. 2018;11(1):86-99.

MEÜ Sağlık Bilimleri Dergisi Doç.Dr. Gönül Aslan'ın Editörlüğünde Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsüne bağlı olarak 2008 yılında yayımlanmaya başlanmıştır. Prof.Dr. Gönül Aslan Mart 2015 tarihinde Başeditörlük görevine Prof.Dr. Caferi Tayyar Şaşmaz'a devretmiştir. 01 Ocak 2023 tarihinde Prof.Dr. C. Tayyar Şaşmaz Başeditörlük görevini Prof.Dr. Özlem İzci Ay'a devretmiştir. 

Yılda üç sayı olarak (Nisan - Ağustos - Aralık) yayımlanan dergi multisektöryal hakemli bir bilimsel dergidir. Dergide araştırma makaleleri yanında derleme, olgu sunumu ve editöre mektup tipinde bilimsel yazılar yayımlanmaktadır. Yayın hayatına başladığı günden beri eposta yoluyla yayın alan ve hem online hem de basılı olarak yayımlanan dergimiz, Mayıs 2014 sayısından itibaren sadece online olarak yayımlanmaya başlamıştır. TÜBİTAK-ULAKBİM Dergi Park ile Nisan 2015 tarihinde yapılan Katılım Sözleşmesi sonrasında online yayın kabul ve değerlendirme sürecine geçmiştir.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 16 Kasım 2011'dan beri Türkiye Atıf Dizini tarafından indekslenmektedir.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016 birinci sayıdan itibaren ULAKBİM Tıp Veri Tabanı tarafından indekslenmektedir.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 02 Ekim 2019'dan beri DOAJ tarafından indekslenmektedir.

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 23 Mart 2021'den beri EBSCO tarafından indekslenmektedir.


Dergimiz açık erişim politikasını benimsemiş olup, dergimizde makale başvuru, değerlendirme ve yayınlanma aşamasında ücret talep edilmemektedir. Dergimizde yayımlanan makalelerin tamamına ücretsiz olarak Arşivden erişilebilmektedir.

154561545815459   

Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı  ile lisanslanmıştır.