Ülkemizde COVID-19 pandemisi nedeniyle uygulanan kısıtlamalar döneminde gelişimsel kalça displazisinin ultrasonografik taraması: Tek merkez deneyimi

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: (Özel Sayı-1) 21. Mersin Pediatri Günleri Bildiri Kitabı, 109 - 117, 30.06.2022

Özlem Tezol Barış Ten

Öz

Amaç: COVID-19 kısıtlamalarının gelişimsel kalça displazisi (GKD) taramasına etkisini incelemek. Yöntem: Bu geriye dönük tanımlayıcı çalışmada, 2019, 2020 ve 2021 yıllarının 1 Nisan-31 Temmuz tarihleri arasında GKD taraması için yapılan USG’ler incelendi. 1 Nisan-31 Mayıs 2020 COVID-19 pandemisi nedeniyle uygulanan kısıtlamalar dönemi; 1 Haziran-31 Temmuz 2020 kısıtlamaların azaltıldığı dönem olarak tanımlandı. Çocuklara yapılan ilk GKD tarama USG’leri çalışmaya dahil edildi. Radyoloji Kliniği arşivinde kayıtlı, Graf sınıflamasına göre değerlendirilmiş 466 kalça USG raporunda yer alan veriler analiz edildi. Bulgular: 466 kalça USG raporunun 214’ü 2019, 85’i 2020 ve 167’si 2021 yılına aitti. 2020’de Nisan-Mayıs döneminde yapılan USG’lerin Nisan-Temmuz arasında yapılan tüm USG’ler içindeki sıklığı, 2019 ve 2021’e göre daha düşük bulundu (%27’ye karşılık sırasıyla %50.5 ve %55.1, p<0.001). Ortanca tarama yaşı ve gecikmiş tarama (tarama yaşı >3 aylık) sıklığı 2019, 2020 ve 2021 yıllarında benzer bulundu (p=0.39, p=0.20). Gecikmiş tarama ile tanı alan patolojik kalça sıklığı yıllar arasında farklı bulunmadı (p=1.00). Her üç yılda ortanca tarama yaşı 3 ayın altında bulundu. Kısıtlama dönemindeki ortanca randevu süresi (USG istemi ve yapılması arasında geçen süre), kısıtlamaların azaltıldığı dönemdeki ortanca randevu süresi ile benzer bulundu (12 güne karşılık 8 gün, p=0.47). Her üç yılın Nisan-Mayıs dönemlerindeki ortanca randevu süreleri benzer (p=0.54) bulundu. Kısıtlama döneminde, USG taramasıyla tanı alan patolojik kalça olgularının ortanca tarama yaşı ile USG taraması normal sonuçlanan çocukların ortanca tarama yaşı arasında farklılık bulunmadı (p=0.86). Sonuç: Pandemi sürecinde GKD taramasının "acil olmayan uygulama" olarak görülmemesi gerektiği bildirilmiştir. Bu çalışma, merkezimizde bu öneriye uyulduğunu ve başvuran çocuklarda USG taramasının geciktirilmediğini gösterdi.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 kısıtlamaları, gelişimsel kalça displazisi, tarama, ultrasonografi

Kaynakça

• 1. İnce OT, Aydın A. Gelişimsel Kalça Displazisi. Hasanoğlu E, Düşünsel R, Bideci A, Boduroğlu K (editörler). Temel Pediatri 2. baskı. Ankara: Güneş Tıp Kitabevleri; 2020:116-118.
• 2. Woolacott NF, Puhan MA, Steurer J, et al. Ultrasonography in screening for developmental dysplasia of the hip in newborns: systematic review. BMJ. 2005;330:1413.
• 3. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Gelişimsel Kalça Displazisi (GKD) Tarama Programı. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/cocukergen-tp-liste/geli%C5%9Fimsel-kal%C3%A7a-displazisi-gkd-tarama-program%C4%B1.html. Erişim tarihi 4 Mart 2022.
• 4. Lowry CA, Donoghue VB, Murphy JF. Auditing hip ultrasound screening of infants at increased risk of developmental dysplasia of the hip. Arch Dis Child. 2005;90:81.
• 5. World Health Organization. Maintaining essential health services: operational guidance for the COVID-19 context. Interim guidance 1 June 2020. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/332240/WHO-2019-nCoV-essential_health_services-2020.2-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y. Erişim tarihi 4 Mart 2022.
• 6. O’Beirne J, De Pellegrin M, Casini C, et al. Developmental dysplasia of the hip in the context of the COVID‐19 pandemic. Eur Radiol. 2020;23:443‐444.
• 7. Chang Liang Z, Wang W, Murphy D, Po Hui JH. Novel coronavirus and orthopaedic surgery: early experiences from Singapore. J Bone Joint Surg. 2020;102:745-749.
• 8. Luengo-Alonso G, Pérez-Tabernero FG, Tovar-Bazaga M, Arguello-Cuenca JM, Calvo E. Critical adjustments in a department of orthopaedics through the COVID-19 pandemic. Int Orthop. 2020;44:1557-1564.
• 9. Guindani N, De Pellegrin M. Developmental dysplasia of the hip screening during the lockdown for COVID-19: experience from Northern Italy. J Child Orthop. 2021;15(3):248-254.
• 10. Graf R, Wilson B. Determination of hip maturity with sonometer. Sonography of the infant hip and it’s therapeutic implications. London: Chapman&Hall; 1995.p. 67-76.
• 11. Araújo LA, Veloso CF, Souza MC, Azevedo JM, Tarro G. The potential impact of the COVID-19 pandemic on child growth and development: a systematic review. J Pediatr (Rio J). 2020.https://doi.org/10.1016/j.jped.2020.08.008.
• 12. Sabapathy T, Bansal R, Bojorquez L, Salley B, Gianakon JG, Gelineau-Morel R, Nyp SS. Missed Opportunities and the Impact of the Pandemic. J Dev Behav Pediatr. 2022. doi: 10.1097/DBP.0000000000001065.
• 13. Buonsenso D, Menzella N, Morello R, Valentini P. Indirect effects of COVID-19 on child health care: delayed diagnosis of developmental dysplasia of the hip. J Ultrasound. 2020;23(3):443-444.
• 14. Doğruel H, Atalar H, Yavuz OY, Uraş İ, Günay C, Şaylı U. Türkiye’de Gelişimsel Kalça Displazisi Sıklığının Ve Tarama Programlarının Değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2008;28:357‐360.
• 15. Mert Doğan G, Aslantürk O. Does the COVID-19 pandemic cause late diagnosis and delay in treatment in developmental dysplasia of hip patients? Int J Clin Pract. 2021;75(10):e14572. doi: 10.1111/ijcp.14572.
• 16. Studer K, Williams N, Antoniou G, et al. Increase in late diagnosed developmental dysplasia of the hip in South Australia: risk factors, proposed solutions. Med J Aust. 2016;204:40.
• 17. Atalar H, Sayli U, Yavuz OY, Uraş I, Dogruel H. Indicators of successful use of the Pavlik harness in infants with developmental dysplasia of the hip. Int Orthop. 2007;31:145‐150.
• 18. Topal Y, Topal H, Battaloğlu İnanç B, Özkoç HH. Türkiye’de Sağlam Çocuk İzlemi Verilerinin Değerlendirilmesi. Medical Journal of Mugla Sitki Kocman University. 2017;4(2):6-10.
• 19. Köse N, Ömeroglu H, Özyurt B, Akcar N, Özcelik A, Đnan U, Seber S. Üç-dört haftalık bebeklerde yürütülen ultrasonografik kalça taraması programında üç yıllık deneyimimiz. Acta Orthop Traumatol Turc. 2006;40:285-290.
• 20. Vogel M, Beger C, Gausche R, Jurkutat A, Pfaeffle R, Körner A, Meigen C, Poulain T, Kiess W. COVID-19 pandemic and families' utilization of well-child clinics and pediatric practices attendance in Germany. BMC Res Notes. 2021;14(1):140. doi: 10.1186/s13104-021-05562-3.
• 21. Kujawski SA, Yao L, Wang HE, Carias C, Chen YT. Impact of the COVID-19 pandemic on pediatric and adolescent vaccinations and well child visits in the United States: A database analysis. Vaccine. 2022;40(5):706-713.