Kur’an’da Helû’ İfadesi -Psikoloji ve Ahlâk Felsefesinin “İnsanın Hazza Düşkünlüğü Elemden Kaçışı” Konusundaki Yaklaşımlarıyla Bir Mukayese

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 1, 9 - 44, 30.06.2013

Abdurrahman Kasapoğlu

Öz

İlk çağlardan beri insan psikolojisi üzerinde düşünürlerin en çok dikkatini çeken hususlardan biri, insanın hazza eğilim duyması elemden kaçınması olmuştur. Kur’an’da geçen helû’ ifadesi ve bu ifadenin izahı mahiyetindeki âyetler, “insanın hazza eğilimli ve elemden kaçan bir varlık” oluşunu anlattığını düşündüğümüz sözlerdir. Müfessirlerin helû’ ifadesine getirmiş oldukları genel izahları dolaylı olarak insanın hazza düşkünlüğünü, elemden kaçmayı tercih edişini anlatır. Bununla birlikte, İbn Keysân, Mâtürîdî, Râzî gibi müfessirler helû’ ifadesini doğrudan insanın hazza yönelişi ve elemden kaçışı olarak tefsir etmişlerdir. Kaldı ki, diğer müfessirlerin izahları da anlam itibariyle aynı sonuca ulaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Haz , elem , ahlâk felsefesi , psikoloji , Kur’an

Kaynakça

• Akarsu, Bedia, Felsefe Terimleri Sözlüğü, İnkılâp Kitabevi, İstanbul, tsz.
• Arık, İ. Alev, Motivasyon ve Heyecana Giriş, Çantay Kitabevi, İstanbul, 1996.
• Arkonaç, Sibel, Psikoloji, Alfa Basım Yayım, İstanbul, 1993.
• Arslan, Ahmet, Felsefeye Giriş, Vadi Yayınları, Ankara, 1996.