Üniversite Öğrencilerinin Riskli Davranışlarının Duygu Düzenleme Güçlüğü ve Olumsuz Çekirdek İnanışlarla İlişkisi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 43 - 60, 30.06.2023

Burak Kemal Ateş Sedat Batmaz

Öz

Kimlik arayışı, hızlı hormon değişimleri, nörobiyolojik değişimler gibi sebeplerle ergenlik ve erken yetişkinlik dönemleri, bireyler için stresli geçebilmektedir. Bu dönemde uygun duygu düzenleme stratejilerine erişemeyen genç birey, çeşitli duygudurum veya davranış sorunlarına karşı savunmasız kalabilir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki 18 ile 29 yaş aralığındaki üniversite öğrencisi olan erken yetişkin bireylerde, riskli davranışlarda rol oynayan bazı önemli faktörleri araştırmaktır. Bu kapsamda riskli davranışlar, ilişkisel tarama metoduyla, duygu düzenleme güçlüğü ve olumsuz çekirdek inanışlar bakımından incelenmiştir. Çalışmaya 388’i (%78,4) kadın, 107’si (%21,6) erkekten oluşan 495 üniversite öğrencisi katılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre olumsuz çekirdek inanışlardan çaresizlik/dayanıksızlık ve değersizlik inanışları, duygu düzenleme güçlüklerinden ise duygusal tepkileri kabul etmeme ve dürtü kontrol zorluğu, riskli davranışlara daha fazla başvuran grupta, etki büyüklüğü büyük olarak farklı çıkmıştır. Depresyon ve anksiyete skorları kontrol edildikten sonra, duygu düzenleme güçlüğü ve olumsuz çekirdek inanış skorları, katılımcıların riskli davranışlar skorlarındaki varyansı %12 düzeyinde anlamlı olarak açıklamıştır. Çalışma, Türkiye örneklemindeki genç yetişkinlerin sorun yaşayabildiği riskli davranışlarda spesifik olarak hangi duygu düzenleme stratejisi eksikliğinin ve hangi olumsuz çekirdek inanışın rol oynadığını ortaya koyması bakımından önem arz etmektedir. Çalışmanın sonuçları, riskli davranışların önlenmesinde ya da davranış bozuklukları ve bağımlılıkların tedavisinde, klinisyenlerin, genç yetişkinlerin duygu süreçlerine önem vermesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

College Students, Risky Behaviors, Emotion Regulation Difficulties, Negative Core Beliefs