Popüler Kültür ve Sosyal Medya İlişkisi Üzerine Bibliyometrik Bir Analiz

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 137 - 156, 30.06.2024

Melis Karakuş

Öz

Medyanın kültür üzerindeki etkisi, özellikle sosyal medya araçlarının kullanımıyla birlikte artış
göstermektedir. Medya, kültüre ait kavramları görünür kılarak toplumlara sunmakta ve bu sayede kültürel
değerlerin yayılmasına ve paylaşılmasına katkı sağlamaktadır. İletişim teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte
internet ve sosyal medya, günümüzde insan hayatının ayrılmaz bir unsuru haline gelmiştir. Bu durum,
popüler kültürün medya aracılığıyla daha geniş kitlelere ulaşmasını ve yayılmasını kolaylaştırmaktadır.
Sosyal medya ve popüler kültür, birbirini besleyen ve etkileşim içinde olan iki kavramdır. Sosyal medya
platformları, popüler kültür ürünlerinin, eğlence içeriklerinin ve kültürel paylaşımları görünür kılmakta ve
yayılımını hızlandırmaktadır. Bu etkileşimli süreç; toplumda bireylerin yaşam tarzlarını, değerlerini ve ilgi
alanlarını yeniden şekillendirmektedir. Çalışmada Web of Science veri tabanında yer alan “popüler kültür” ve
“sosyal medya” kavramları taratılarak bulunan 319 makale incelenmiştir. İncelenen çalışmaların, VOSviewer
programı aracılığı ile bibliyometrik verileri haritalarla görselleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, bu konuda en
fazla yayın yapılan alanın iletişim (n=83), olduğu, en fazla yayına sahip olan ülkenin ABD (n=111) olduğu
belirlenmiştir. Bu alanda en fazla atıf alan makale yayımları ise Fashion Style & Popular Culture (n=26), South
Asian Popular Culture (n=7) ve Television & New Media dergileridir. Diğer taraftan çalışmalarda kullanılan
ortak anahtar kelime analizine bakıldığında sosyal medya, popüler kültür ve Twitter kavramları kullanıldığı
görülmektedir. Makalelerin, çoğunluğu İngilizce (n=305) olup bunu ikinci sırada Türkçe (n=4) takip
etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Popüler Kültür, Sosyal Medya

Kaynakça

• Alemdar, K., & Erdoğan, İ. (1994). Popüler Kültür ve İletişim. Ankara: Ümit Yayıncılık.
• Altunay, A. (2012). Her Yerdeki Ses: Radyo. N. Bayram içinde, Toplum ve İletişim (s. 51-74). Eskişehir : Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Arık, B. (2009). İnsan ve Toplumu Bir Arada Düşünmedikçe Popüler Kültürü Tartışamayız. E. Karakoç içinde, Medya ve Popüler Kültür (s. 1-30). Konya: Literatürk Yayınları.
• Balcı, Ş., & Bal, E. (2022). Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (FoMO ile Akıllı Telefon Bağımlılığı İlişkisinde Kullanım Süresinin Aracılık Rolü). Medeniyet ve Toplum, 6(2), 103-120.
• Beer, D. (2013). Popular Culture and New Media The Politics of Sirculation. New York: palgrave macmillan.
• Baudrillard, J. (2011). Simülakrlar ve Simülasyon. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Bekiroğlu, O., & Kutlu, T. Ö. (2009). Popüler Kültür ve Popülerleştirilen Genç Kız İmgesi. E. Karakoç içinde, Medya ve Popüler Kültür (s. 215-258). Konya: Literatürk Yayınevi.
• Bruce, T. (2016). New Rules for New Times: Sportswomen and Media Representation in the Third Wave. Sex Roles, 74, 361–376.
• Bruns, A., & Stieglitz, S. (2013). Towards more systematic Twitter analysis: metrics for tweeting activities. International Journal of Social Research Methodology, 16(2), 91-108.
• Burns, K. S. (2009). Celeb 2.0: How Social Media Foster Our Fascination with Popular Culture. California: Greenwood.
• Canöz, N. (2015). Kültür Endüstrisi Ürünü Olarak 14 Şubat Sevgililer Günü. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(34), 135-143.
• Coman, I. A., & Coman, M. (2017). Journal for Communication Studies, 10(2), 129-143.
• Chen, D. (2023). Seeing Politics Through Popular Culture. Journal of Chinese Poltical Science, 1-21.
• Çeçen, A. (1996). Kültür ve Politika. İstanbul: Gündoğan Yayınları.
• Danesi, M. (2019). Popular Culture. Maryland: The Rowman & Littlefield Publishing Group, Inc.
• Diodato, V. (1994). Dictionary of Bibliometrics. New York: Routledge.
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research(133), 285- 295.
• Eagleton, T. (2016). Culture. New Haven: Yale University Press.
• Erdal, E., & Papuşçuoğlu, T. (2021). Yeni Çağın Hammaddesi Veri madenciliğinin Sosyolojik Açıdan Değerlendirilmesi. Medeniyet ve Toplum, 5(1), 66-75.
• Erdoğan, İ. (2001). Popüler kültürde Gasp ve Popülerin Gayrimeşruluğu. Doğu Batı, 15(2), 65- 106.
• Erdoğan, İ. (2004). Popüler Kültürün Ne Olduğu Üzerine. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 57(5), 1-18.
• Erdoğan, İ., & Alemdar, K. (2011). Kültür ve İletişim. Ankara: Erk Yayınları.
• Esmer, H. (2013). 21. Yüzyıla Doğru: Küreselleşme ve Dijital Çağı. B. Gülmez içinde, Kültür Tarihi (s. 238-262). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Gans, H. J. (2014). Popüler Kültür ve Yüksek Kültür. (E. Onaran İncirlioğlu, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Geçer, E. (2013). Medya ve Popüler Kültür, Diziler Televizyon ve Toplum. İstanbul: MetaMorfoz Yayıncılık.
• Gökalp, Z. (2019). Türkçülüğün Esasları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Güler, Ş., Şahin, Y., & Balcı, E. V. (2022). Sosyal Medyada Çevrimiçi Benlik Sunumunun Öznel İyi Oluş Üzerine Etkisi: Instagram Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma. Erciyes İletişim Dergisi, 9(5), 361-380.
• Güneş, S. (1996). Medya ve Kültür: Sessiz Yığınların Kültürel İntiharı. Ankara: Vadi Yayınları.
• Güvenç, B. (1999). İnsan ve Kültür. Remzi Kitabevi: İstanbul.
• Hermes, J., & Teurlings, J. (2021). The Loss of the Popular: Reconstructing Fifty Years of Studying Popular Culture. Media and Communication, 9(3), 228-238.
• İnan , E., Gölgeli, K., & Tanyeli, E. (2010). Küresel Kültürel İlişkilerin Geleceği: Bulut Kültürü. Erciyes İletişim Dergisi, 1(4), 79-89.
• Jenks, C. (1993). Culture. New York: Routledge.
• Jin, D. Y. (2018). An Analysis of the Korean Wave as Transnational Popular Culture: North American Youth Engage Through American Youth Engage Through Social Media as TV Becomes Obsolete. International Journal of Communication(12), 404-422.
• Johnson, S. (2006). Everything Bad is Good For You. New York: Penguin Group.
• Karaduman, N. (2017). Popüler Kültürün Oluşmasında Ve Aktarılmasında Sosyal Medyanın Rolü. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(2), 7-27.
• Karakoç, E. (2009). Küresel Köyün Küresel Propagandası: Medya-Kültür İlişkisi. E. Karakoç içinde, Medya ve Popüler Kültür. Konya: Literatürk Yayınları.
• Karakoç, E. (2014). Medya Aracılığıla Popüler Kültürün Aktarılmasında Toplumsal Değişkenlerin Rolü. e-Gifder, 2(3), 245-269.
• Khan, A., Goodell, J. W., Hassan, M. K., & Paltrinieri, A. (2022). A bibliometric review of finance bibliometric papers. Finance Research Letters, 47, 1-9.
• Khan, U., & Saltmarsh, S. (2011). Childhood in Literature, Media and Popular Culture. Global Studies of Childhood, 1(4), 267-270.
• Kiamu, B. N., & Musa, B. A. (2021). Theorizing the Communication of Digital Religion as Popular Culture in Africa: The Case for Alternative Epistemological Models. Howard Journal of Communications, 32(2), 139-155.
• Kidd, W., & Teagle, A. (2012). Culture and Identity. UK: Bloomsbury Publishing.
• Koçel, T. (2003). İsletme Yöneticiliği. İstanbul.: Beta Yayınevi.
• Kroeber, A. L., & Kluckholn, C. (1963). Culture: A Critical Review of Concepts and Definitions. New York: Vintage Books.
• Küçükcivil, B. (2020). Halkla İlişkiler: Bir Gerilla Savaşı (Kablolu Dünyada). Medeniyet ve Toplum Dergisi, 4(1), 113-117.
• Literat, I., & Kligler-Vlenchik, N. (2021). How Popular Culture Prompts Youth Collective Political Expression and Cross-Cutting Political Talk on Social Media: A Cross-Platform Analysis. Social Media + Society, 7(2), 1-14.
• Marsh, J. (2005). Children of the digital age. J. Marsh içinde, Popular Culture, New Media and Digital Literacy in Early Childhood (s. 1-9). New York: RoutledgeFalmer.
• Marshall, G. (2005). Sosyoloji sözlüğü. (O. Akınhay, & D. Kömürcü, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Popüler Kültür ve Sosyal Medya İlişkisi… Cilt/Volume:8 Sayı/Issue:1 Yıl/Year:2024 155
• McKelvey, F., DeJong, S., Kowalchuck, S., & Donovan, E. (2022). Is the Alt-Right Popular in Canada? Image Sharing, Popular Culture, and Social Media. Canadian Journal of Communication, 47(4), 702-729.
• McRobbie, A. (2013). Postmodernizm ve Popüler Kültür. (A. Özdek, Çev.) İstanbul: Parşömen Yayınevi.
• Mutlu, E. (2016). Globalleşme Popüler Kültür ve Medya. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Ohiagu, O. P., & Okorie, V. O. (2014). Social Media: Shaping And Transmitting Popular Culture. Covenant Journal of Communication, 2(1), 93-108.
• Özdemir, İ. (2011). Kültürlerarası İletişimin Önemi. Folklor Edebiyat, 17(66), 29-38.
• Özer, Ö., & Dağtaş, E. (2011). Popüler Kültürün Hakimiyeti Bir Türkiye Hikayesi. Konya: Literatürk Yayınları.
• Özgan, H., Arslan, M. C., & Kara, M. (2014). Popüler Kültürün Öğrenci Davranışları Üzerinde Algılanan Etkileri. Ekev Akademi Dergisi, 58(18).
• Özkan, H. H. (2006). Popüler Kültür ve Eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 29-38.
• Özkan, Ö. (2017). Türk Toplumunda Geleneksel Değerlerin Popüler Kültür Üzerinden Dönüşümü. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 24(12), 131-142.
• Riddick, S. (2022). Points of Contact Between Activism, Populism, and Fandom on Social Media. Online Communities and Populism, 10(4).
• Schein, E. H. (2012). What is Culture? M. Godwyn, & J. H. Gittell içinde, Sociology of Organizations: Structures and Relationships (s. 311-315). Los Angeles: Sage Publications.
• Schwabe, C. (2016). The Fairy Tale and Its Uses in Contemporary New. humanities, 5(4), 1-5.
• Sofyalıoğlu, Ç., & Aktaş, R. (2001). Kültürel Farklılıkların Uluslararası İşletmelere Etkisi. Yönetim ve Ekonomi, 7(1), 75-92.
• Sönmez, M. (2010). Medya, Kültür, Para ve İstanbul İktidarı. İstanbul: Yordam Kitap.
• Storey, J. (2000). Popüler Kültür Çalışmaları Kuramlar ve Metotlar. (K. Karaşahin, Çev.) İstanbul: Babil Yayınevi.
• Tellan, D. (2009). Bir Tüketim Eylemi Olarak Popüler Kültür. E. Karakoç içinde, Medya ve Popüler Kültür (s. 59-86). Konya: Literatürk Yayınları.
• Torun, B., & Yüksek, Ö. (2017). Medya Ve Popüler Kültür: Çocukların Tüketim Toplumundaki Yeri Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları (s. 345-352). INES. Tuzel, S., & Hobbs, R. (2017). Communication. Media Education Research Journal(51), 63-72.
• Tuzel, S., & Hobbs, R. (2017). The Use of Social Media and Popular Culture to Advance Cross- Cultural Understanding. Comunicar, 25(51), 63-72.
• Uygur, N. (1996). Kültür Kuramı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• van Eck , N. J., & Waltman, L. (2010). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics(84), 523-538.
• van Eck, N. J., & Waltman, L. (2017). Citation-based clustering of publications using CitNetExplorer and VOSviewer. Scientometrics(111), 1053-1070.