1975-2016 Dönemi İçin Türkiye’deki Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ekonometrik Analizi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 78 - 87, 30.06.2018

Uğur Uyğun , Hamdi Furkan Günay

Öz

Türkiye’deki elektrik tüketimi ve ekonomik
büyüme değişkenlerinin analiz edildiği çalışmada 1975-2016 dönemi
incelenmiştir. Bu amaçla değişkenlere Augmented Dickey Fuller(ADF) ve
Phillips-Perron(PP) birimkök testleri uygulanmıştır. Daha sonra değişkenlerin
birbirlerini etkileme gücünü ortaya koymak amacıyla Granger ve Toda-Yamamoto
nedensellik analizleri yapılmıştır. Son olarak ilgili değişkenlerin uzun
dönemde birlikte hareket edip etmediklerini belirleyebilmek için değişkenlere
ARDL sınır testi uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Elektrik Tüketimi, Ekonomik Büyüme, Nedensellik, Eşbütünleşme

Kaynakça

• Ağır, Hüseyin ve Kar, Muhsin (2010), "Türkiye'de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi İlişkisi: Yatay Kesit Analizi", Hacettepe Üniversitesi Sosyoekonomi Dergisi, 6(12), ss. 149-177.
• Akbaş, Yusuf Ekrem ve Şentürk, Mehmet (2013), “MENA Ülkelerinde Elektrik Tüketimi İle Ekonomik Büyüme Arasındaki Karşılıklı İlişkinin Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 41, Ocak-Haziran 2013 ss. 45-67.
• Altıntaş, Halil ve Koçbulut, Özgür (2014), “ Türkiye’de Elektrik Tüketiminin Dinamikleri ve Ekonomik Büyüme: Sınır Testi ve Nedensellik Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 43, Ocak-Haziran 2014 ss. 37-65.
• Bayraktutan Yusuf, Uçak Sefer ve Bicil Murat (2012), Yükselen Piyasalarda Elektrik Tüketimi- Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 21, Sayı 1, 2012, Sayfa 241-254.
• Belloumi, M. (2009), “Energy consumption and GDP in Tunisia: Cointegration and causality analysis”, Energy Policy, 37(7), 2745-2753.
• EMO (1981), “Türkiye'de Elektrik Enerjisi Sektörünün Yapısı ve Tarihsel Gelişimi”, Elektrik Mühendisliği Dergisi, Sayı: 278, 1981/4, 82-91.
• EMO (2017), Türkiye Elektrik Enerjisi İstatistikleri, https://goo.gl/KiRdCi, (11.04.18).
• Ergün, Suzan ve Polat, Melike Atay (2015), “OECD Ülkelerinde CO2 Emisyonu, Elektrik Tüketimi ve Büyüme İlişkisi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 45, Ocak-Haziran 2015 ss. 115-141.
• Erkuş, Güzide (2009), “TEK’ten Günümüze; Yapılanmadaki Değişimler”, http://www.emo.org.tr/ekler/c48ca73fc192d0c_ek.pdf?dergi=, (10.04.18).
• Ghosh, S. (2002). Electricity Consumption and Economic growth in India. Energy Policy, 30(2), 125-129.
• Kar, Muhsin ve Kınık, Esra; (2008), "Türkiye’de Elektrik Tüketimi Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Bir Analizi", Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), ss. 333-353.
• Karagöl Erdal, Erman Erbaykal ve H.Murat Ertuğrul (2007), “Türkiye'de Ekonomik Büyüme ile Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), ss. 72-80.
• Karagöl, Erdal Tanas ve Tür, Mehmet Rıda (2017), Türkiye’de Elektrik Enerjisi, https://setav.org/assets/uploads/2017/11/R96Elektrik-1.pdf, (10.04.18).
• Kutlu, S. ve Yurttagüler, İ. M. (2016). “Türkiye’de Dış Borç ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1998-2014 Dönemi İçin Bir Nedensellik Analizi”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 229-248.
• Mezghani, Imed ve Haddad, Hedi Ben (2016), “Energy consumption and economic growth: An empirical study of the electricity consumption in Saudi Arabia”, http://dx.doi.org/10.1016/j.rser.2016.10.058, (09.04.18).
• Mucuk, M. ve Alptekin, V. (2008). “Türkiye’de Vergi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: VAR Analizi (1975-2006)”, Maliye Dergisi, 155, 159-174.
• Osman Mohamed, Gachino Geoffrey ve Hoque Ariful (2016), “Electricity consumption and economic growth in the GCC countries: Panel data analysis”, http://dx.doi.org/10.1016/j.enpol.2016.07.050, (12.04.18).
• Polat Özgür, Uslu Enes E. ve San Sayın (2011), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi, İstihdam ve Ekonomik Büyüme İlişkisi” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Y.2011, C.16, S.1 s.349-362.
• Takım, A. (2010). “Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 1-16.
• Terzi, Harun (1998), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sektörel Bir Karşılaştırma”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 13(144), İstanbul, 62-71.
• TEİAŞ (2016), 2016 Yılı Türkiye Elektrik İletimi Sektör Raporu, https://goo.gl/igaruV, (10.04.18).
• TEİAŞ (2017), Kurulu Güç, https://www.teias.gov.tr/tr/i-kurulu-guc, (10.04.2018).
• TEİAŞ (2018a), Türkiye Elektrik Sistemi Kuruluş ve Kaynaklara Göre Kurulu Güç, https://www.teias.gov.tr/sites/default/files/2018-03/kurulu_guc.pdf, (10.04.18).
• TEİAŞ (2018b), Elektrik Enerjisi Üretimi-Tüketimi-Kayıplar, https://goo.gl/GcbWFu, (11.04.18).
• TETAŞ (2012), 2012 Yılı Sektör Raporu, https://goo.gl/KMUA5j, (10.04.18).
• Tutuş, Ayla (2006), Türkiye'de Elektrik Enerjisinin Tarihsel Gelişimi ve Yeni Piyasa Düzeni İçerisinde Hidroelektrik Enerjinin Yeri, TMMOB Su Politikaları Kongresi Bildiriler Kitabi, 1.Cilt, 21-23 Mar 2006, Ankara.
• Uysal, D., Özer, H., & Mucuk, M. (2009). “Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1965-2007)”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 161-178.
• Yardımcıoğlu, F. ve Beşel, F. (2013). “İşsizlik-Petrol Fiyatları İlişkisi: Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye Örneği (1980-2012)”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 2197-2211.
• Yavuz, N. Ç. (2006). “Türkiye’de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
• Yoo, Seung.-Hoon ve So-Yoon Kwak; (2010), "Electricity Consumption and Economic Growth in Seven South American Countries", Energy Policy, 38, pp. 181–188.