AN EVALUATION ON REPRODUCTION OF GENDER ROLES AT CHILDREN’S TV PROGRAMMES: NEWS FROM THE CHILDREN

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 25 - 39, 28.12.2018

Pelin Özüölmez

Öz

Mass Media has an
effect on human life during historical process. Television, which is a means of
the communication, entertainment and information, is one of the most effective
communication device. In this regard, it is very important to expound the
messages which come up in media content in terms of the evauation of reflection
on the opinions of audiences.

This study aims to
examine how traditional male-dominated gender roles reflected on children’s TV
programmes. With this purpose, consecutive 4 parts mentioned roles on random
sampling handled and qualitative content analysis used as method at the study. When
content of the programme examined, at the TV programme named “News from the
Children” some questions addressed to children who attributed some qualifications
on their genders. Behaviours, roles and speechs of the children at the
programme have an important position due to their target audiences. This
situation occupy a significant part of daily living of children and this makes
a possibility of easily reception which is risky. When it is considered
informations in the TV programmes transfered in various forms and aimed for a
purpose, children’s TV programmes must be examined seperately. In this context,
main research question of the study is if the gender stereotype judgement is
reproduced by television at children’s TV programmes or not, if it’s
reproduced, how this matter of fact takes shape. 

Anahtar Kelimeler

Children’s Television Programmes, Gender, Male-dominated Culture

TELEVİZYON ÇOCUK PROGRAMLARINDA TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNİN YENİDEN ÜRETİLMESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME ÇOCUKTAN AL HABERİ

Öz

Kitle iletişim araçları
insan hayatındaki tarihsel süreci boyunca etkisini önemli biçimde
hissettirmiştir. Neredeyse her dönemin popüler iletişim, eğlence, enformasyon
ve tanıtım araçlarından biri olan televizyon, etki gücü yüksek iletişim
aygıtları arasında yer almaktadır. Bu bağlamda yayın içeriklerinde ele alınan
konularda açık ya da örtülü olarak aktarılan mesajları açımlamak, izler
kitlenin düşüncelerine olan yansımalarını değerlendirmek açısından oldukça
önemlidir.

Bu çalışma geleneksel
ataerkil cinsiyet rollerinin televizyon çocuk programlarında nasıl
yansıtıldığını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda araştırmada, basit
tesadüfî örneklem seçimi üzerinden rollerin belirgin olarak dile getirildiği
ardışık dört bölüm ele alınmış ve yöntem olarak niteliksel içerik analizinden
yararlanılmıştır. Yayının içeriğine bakıldığında Çocuktan Al Haberi adlı
televizyon programında cinsiyetleri üzerinden belirli nitelikler atfedilen
çocuklara farklı konular üzerinden çeşitli sorular yöneltilmektedir.  Programda yer alan çocukların davranışları,
rolleri ve söylemleri hedef kitlesine model oluşturacağı için önemli bir yerde
durmaktadır. İncelenen programın esas hedef kitlesinin çocuklar olması
iletilerin kolaylıkla alımlanabilmesi gibi riskli bir olasılığı da etkili
kılmaktadır. Televizyon programlarında yer alan enformasyonların belirli bir
amaca yönelik olarak çeşitli formlarda aktarıldığı düşünüldüğünde çocuk
programlarının da ayrıca incelenmesi gerekmektedir. Bu nedenle çocuk
programlarında toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının televizyon aracılığı ile
yeniden üretilip üretilmediği ve üretiliyor ise bu olgunun nasıl gerçekleştiği
araştırmanın temel sorunsalını oluşturmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Televizyon Çocuk Programları, Toplumsal Cinsiyet, Ataerkil Kültür

Kaynakça

• Referans 1: Akbulut, N. (2001). Televizyon çocukları. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 11, 363-367.
• Referans 2: Butler, J. (2010). Cinsiyet belası feminizm ve kimliğin altüst edilmesi. (Çev. B. Ertür). İstanbul: Metis Yayınları.
• Referans 3: Cereci, S. (1997). Televizyon Eğitebilir mi?, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 4, 21-28.
• Referans 4: Cesur, S., ve Paker, O. (2007). Televizyon ve çocuk: Çocukların tv programlarına ilişkin tercihleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (6), 106-125.
• Referans 5: Connell, R.W. (1998). Toplumsal cinsiyet ve iktidar: Toplum kişi ve cinsel politika. (Çev. C. Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Referans 6: Çimen, D. (2011). Toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında televizyon reklamlarında kadın, Uzmanlık Tezi, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Ankara.
• Referans 7: Debord, G. (1996). Gösteri toplumu ve yorumlar. (Çev. A. Emekçi ve O. Taşkent). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Referans 8: Ezmeci F., Söylemez, E. T. Ç., Akgül, E. ve Akman, B. (2017). Çocukların yer aldığı reklamların çocuklara ve yetişkinlere verilen mesajlar, roller ve cinsiyete yönelik ayrımcılık unsurları açısından incelenmesi. İleti-ş-im Dergisi, 26, 247-249.
• Referans 9: Fırat, N.Ş. (2010). Okul müdürü ve öğretmenlerin okul kültürü ile değer sistemlerine ilişkin algıları, Eğitim ve Bilim,156 (36), 71-83.
• Referans 10: Güllüoğlu, Ö. (2012). Bir kitle iletişim aracı olarak televizyonun popüler kültür ürünlerini benimsetme ve yayma işlevi üzerine bir değerlendirme. Global Media Journal: Turkish Edition, 2 (4), 64-86.
• Referans 11: Mutlu, E. (1991). Televizyonu anlamak. Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Referans 12: Özsoy, A. (2011). Televizyon ve izleyici Türkiye’de dönüşen televizyon kültürü ve izleyici. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Referans 13: Postman, N. (2010). Televizyon öldüren eğlence. (Çev. O. Akınhay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Referans 14: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu. (2014). Yayınlarda program türleri kod, tanıtım ve sınıflandırmaları. Ankara.
• Referans 15: Scott, J. W. (2007). Toplumsal cinsiyet: Faydalı bir tarihsel analiz kategorisi. (Çev. A.T. Kılıç). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Referans 16: Tokgöz, O. (1979). Televizyon reklamları ve çocuklar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 34, 93-110.
• Referans 17: Türk Dil Kurumu [TDK], (t.y.) Güncel Türkçe Sözlük. [URL: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5beaaea5b7e584.00539841] internet adresinden 12 Eylül 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Referans 18: Türkoğlu, N. (2012). Medya ve toplumsal dönüşüm seyirlik cümbüşler. İstanbul: Parşömen Yayıncılık.
• Referans 19: Türkoğlu, N. ve Şimşek, M. C. (2016). Medya okuryazarlığı. İstanbul: Pales Yayınları.
• Referans 20: Williams, R. (2003). Televizyon, teknoloji ve kültürel biçim. (Çev. A. U. Türkbağ). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.