Açık Hava Ressamı Hasan Vecih Bereketoğlu ve Resimlerinden Süzülen Kent Manzaraları

Yıl 2024, Sayı: 12, 1 - 27

Yeliz Okay

https://doi.org/10.56720/mevzu.1425023

Öz

Türk Resim Sanatı Tarihi toplumsal yapının değişmesi ve sanatçıların gerek sanat eğitimi için başta Paris olmak üzere sanat merkezi kabul edilen Avrupa şehirlerine gitmeleri gerekse batıdan gelen sanatçıların atölyelerinde eğitim almalarına bağlı olarak dönemsel resim akımları etkisinde natürmort, manzara, dini konular, kent yaşamı, gündelik hayattan kesitler gibi farklı konuları tuvale aktarmışlardır. Açık Hava resmi Barok Dönemi ve Barbizon Okulu tesiri ile görünür hale gelmiş sonraları Türk reminde Çallı Atölyesi başta olmak üzere farklı ressam grupları İzlenimcilik etkisinde figürlü ve figürsüz kent manzaralarına dönüşmüştür. Başlangıçta foto yorumcu ressamların Abdullah Biraderlerin şehir fotoğraflarından atölye ortamında figürsüz kompozisyonlar yaparken daha sonraları malzemelerin kullanım kolaylalıklarının gelişmesi ile açık havada tabiatın yeniden yorumlanması olarak şekillenmiştir. Bu çalışmada Ressam Halil Paşa’dan resim dersleri alan ve 1923 yılında Paris’e giderek Akademi Julian’da L.Simon’dan ders alırken Grand Chaumier’de çalışmış olan açık hava ressamı ve Türk Ressamlar Cemiyeti kuru+cularından Hasan Vecih Bereketoğlu’nun manzara resimlerinden hareketle açık hava ressamlığı ve kentin resimlerde yansıması ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Açık Hava Resmi, Manzara, Çallı Atölyesi, Hasan Vecih Bereketoğlu, Kent

En Plein Air Painter Hasan Vecih Bereketoğlu and Urban Landscape Filtered Through His Paintings

Öz

Due to the change in the historical social structure and the fact that the artists went to European cities, especially Paris, for art education, and received training in the workshops of artists from the West, they transferred different subjects such as still life, landscape, religious subjects, urban life, and sections from daily life to the canvas under the influence of periodic painting movements. Open-air painting became visible with the influence of the Baroque Period and the Barbizon School, and later different painter groups, especially the Çallı Atelier, turned into urban landscapes with and without figures under the influence of Impressionism. In the beginning, photo-interpreter painters made figureless compositions in the workshop environment from the city photographs of Abdullah Brothers, but later it was shaped as a reinterpretation of nature in the open air with the development of the ease of use of materials. In this study, open-air painting and the reflection of the city in paintings will be discussed based on the landscape paintings of Hasan Vecih Bereketoğlu, an open-air painter and one of the founders of the Turkish Painters Society, who took painting lessons from the painter Halil Pasha and went to Paris in 1923 and worked at the Grand Chaumier while taking lessons from L. Simon at the Academy Julian.

Anahtar Kelimeler

En Plein Air Painting, Landscape, Çallı Atelier, Hasan Vecih Bereketoğlu, City

Kaynakça

• Akbulut Durmuş, Türk Resminin Öncüleri. İstanbul: Defter Yayınları, 2014.
• Akdik, Şeref, “Hasan Vecih Bereketoğlu”, H. Vecih Bereketoğlu. Ankara: Nuray Matbaası, 1972.
• Bursalı, Şefik. “Hasan Vecih Bereketoğlu”, H. Vecih Bereketoğlu. Ankara: Nuray Matbaası, 1972.
• Duran, Fatma.“Fatma Duran ile Söyleşi”, H. Vecih Bereketoğlu, (İstanbul: Mediart Grafik Matbaacılık. 1990). 1-2
• Ersoy, Ayla. “Hasan Vecih Bereketoğlu Anısına”. Sanat Çevresi, 77. 1985. 6-7
• Girgin, Emin Çetin. “Türk Resminin Gelişim Çizgisi İçerisinde Hasan Vecih Bereketoğlu”, Sanat Çevresi, 77. 1985. 8-9
• Germaner, Semra. “1850 Sonrası Türk Resminde Kaynak ve Konular”, Osman Hamdi Bey ve Dönemi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1993. 69-74.
• Gombrich, E.H. Sanat ve Yanılsama, Çev. Ahmet Cemal, İstanbul: Remzi Kitabevi, 2015.
• Gültekin Elibal, “Hasan Vecih Bereketoğlu İçin”, Sanat Çevresi, 77. 1985. 4-5
• Gürsel, Nedim. Doğaya Açılan Pencere, Monet, Sisley, VanGogh , İzlenimci Ressamların İzinde, İstanbul: Doğan Yayıncılık, 2023.
• Ecevit, Nazlı. “Hasan Vecih Bereketoğlu”, H. Vecih Bereketoğlu. Ankara: Nuray Matbaası, 1972.
• İslimyeli, Nüzhet. “Hasan Vecih Bereketoğlu”, H. Vecih Bereketoğlu. Ankara: Nuray Matbaası, 1972.
• İslimyeli, Nüzhet. “Sultan Abdülhamid’i Çıldırtan Üç Kitap”, Milliyet, (13 Mayıs 1933).
• Koçu, Reşat Ekrem. “Bereketoğlu (Hasan Vecih)”, İstanbul Ansiklopedisi, 5/2583, İstanbul: 1961.
• North Michael, Hollanda Altın Çağında Sanat ve Ticaret. çev. Taciser Ulaş Belge, İstanbul: İletişim Yayınları, 2018.
• Öndin, Nilüfer. “Türk Manzara Resmi”, Muğla Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1/2 (Güz 2000). 4.
• Örik, Nahid Sırrı. Resim Yazıları, İstanbul :Everest Yayınları, 2022.
• Pehlivan Burcu, “19. Yüzyıl Fransız Resim Sanatında Manzara”, Sanat Dergisi. 37. 2021. 174-179.
• Read. Herbert. Sanatın Anlamı, çev. Güner İnal-Nuşin Asgari, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 1974.
• Sarıdikmen, Gül. Türk Resminde İstanbul’un Mimarlık Örnekleri 1860-1960, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, 2007.
• Tansuğ, Sezer. Çağdaş Türk Sanatına Temel Yaklaşımlar, İstanbul: Bilgi Yayınevi, 1977.
• Üren, Eşref. “Hasan Vecih Bereketoğlu”, H. Vecih Bereketoğlu. Ankara: Nuray Matbaası, 1972.