Kadına Yönelik Şiddet ve Adli Ebelik

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 150 - 162, 26.10.2021

Ebru Sadıç Özgür Alparslan

Öz

Şiddetin en çok görülen biçimlerinden biri olan kadına yönelik şiddet, kadın hakları ve temel özgürlüklerin ihlalini oluşturmaktadır. Kadına yönelik şiddet, dünyanın tüm ülkelerinde yaşanmakta olup günümüzün çözülmemiş en ciddi sorunlarından biri olmaya devam etmektedir. Şiddete maruz kalan kadınlar, çeşitli nedenlerle ya da şiddete maruz kaldıklarını bildirmek için sağlık merkezlerine başvurmaktadırlar. Toplumsal cinsiyetin sebep olduğu kadına yönelik şiddetin erken dönemde tanınması ve önlenmesinde sağlık çalışanlarının, özellikle de kadınlarla daha çok yakın temasta olan ebelerin önemli bir yeri vardır. Ebeler, prenatal dönem, doğum esnasında ve postpartum dönemde anne ve bebeğin takibini yaparak bakımının sağlanmasının yanı sıra, üreme sağlığına ve toplumdaki önemli sağlık problemlerine yönelik bütüncül bir yaklaşımla hizmetler sunan, topluma temel sağlık hizmetlerinin ulaştırılmasında, sağlığın korunmasında ve geliştirilmesinde kritik işlevleri olan meslek üyeleridir. Bu çalışma alanları dikkate alındığında şiddet olayını erken belirleme ve önlemede önemli sorumluluklar üstlenmektedir.
Ülkemizde ebelerin, çalışma alanları ve yasal yükümlülükleri göz önünde bulundurulduğunda adli vakalarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Ancak adli ebelik, adli bilimlerin uzmanlık kapsamında yer almamaktadır ve ülkemiz için yeni bir kavramdır. Bu derlemenin amacı, ülkemizde adli bilimler arasında yer almayan adli ebelik kavramının kapsamı ve özellikleri konusunda bilgi vermek ve adli ebelik kavramına dikkat çekmektir.

Anahtar Kelimeler

Adli ebelik, ebelik, kadına yönelik şiddet

Violence Against Women and Forensic Midwifery

Öz

Violence against women lives in all countries of the world and remains one of the most serious unresolved problems today. Women exposed to violence apply to health centers for various reasons. Health professionals, especially midwives who are in close contact with women, have an important role in the early recognition and prevention of violence against women caused by gender. Midwives are members of the profession who have critical functions in providing basic health services to the society, protecting and improving health, providing services with a holistic approach towards reproductive health and important health problems in the society, as well as providing care by monitoring the mother and baby during the prenatal, birth and postpartum period. It assumes important responsibilities in early detection and prevention of violence against women.
In our country, midwives are faced with forensic cases exposed to violence within the scope of their work areas and legal obligations. Forensic midwifery, which is a new concept for our country, is not included in the expertise of forensic sciences. The aim of this review is to draw attention to the situation of midwifery and the concept of forensic midwifery, of the midwives who are most exposed to violence against women and are not among the forensic sciences in our country.

Anahtar Kelimeler

Forensic midwifery, midwifery, violence against women, violence against women

Kaynakça

• 1. Akhmedshina F. Violence Against Women: A Form Of Discrimination And Human Rights Violations. Ment Enlight Sci J. 2020;2020(1):13–21.
• 2. United Nations. Violence against women [Internet]. 2020. Available at: https://www.un.org/womenwatch/daw/vaw/v-overview.htm
• 3. WHO. Violence against women [Internet]. 2017. Available at: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/violence-against-women
• 4. Kümbetoğlu B. Değersizleştirme: Kadınları Maruz Kaldıkları Şiddette Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Beklentilerinin Önemi. Içinde: İnceoğlu Y, Kar A, editörler. Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları; 2010. s. 39–65.
• 5. Akın A, Özvarış ŞB. Toplumsal Cinsiyet Kavramı ve Sağlığa Etkileri. Içinde: Güler Ç, Akın L, editörler. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2012. s. 116–26.
• 6. Short SE, Yang YC, Jenkins TM. Sex, Gender, Genetics, and Health. Am J Public Health [Internet]. Ekim 2013;103(S1):S93–101. Available at: http://ajph.aphapublications.org/doi/10.2105/AJPH.2013.301229
• 7. Özden D, Yıldırım N. Adli Vakaya Hemşirelerin Yaklaşımı (Nurses’ Approach to Forensic Cases ) [Internet]. C. 16, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2009 Eyl [kaynak 12 Mayıs 2021]. Available at: https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunhemsire/103277
• 8. Aksu S. Adli Ebelik. Sağlık Bilim ve Meslekleri Derg [Internet]. 15 Ekim 2017;4(3):277–8. Available at: http://archhealthscires.org/en/forensic-wifery-13160
• 9. Adli Tıp Uzmanları Derneği. Birinci Basamak İçin Adli Tıp El Kitabı. Ankara: Polat Matbaası; 1999. 83–84 s.
• 10. Türk Ceza Kanunu. Kanun Numarası: 5237, Kabul Tarihi:26.09.2004,Yayınlandığı Resmi Gazete Tarihi: 12.10.2004,Yayınlandığı Resmi Gazete Sayısı: 25611. [Internet]. 2004. Available at: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/10/20041012.htm
• 11. Özdemir R, Özcan G. Dünyada ve Türkiye’de Ebelik Mesleğinin Gelişimi ve Ebe İnsangücü. Içinde: Coşar Çetin F, Çalık Yeşilçiçek K, editörler. Ebeler ve Ebelik Öğrencileri İçin Doğum Öncesi Dönem I. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevleri; 2018. s. 2–15.
• 12. Gökdoğan MR, Erkol Z. Forensic nursing in Bolu, Turkey: a survey. J Clin Forensic Med [Internet]. Şubat 2005;12(1):14–7. Available at: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S1353113104001439
• 13. Hammer R. Caring in forensic nursing: Expanding the holistic model. J Psychosoc Nurs Ment Health Serv [Internet]. Kasım 2000;38(11):18–24. Available at: http://journals.healio.com/doi/10.3928/0279-3695-20001101-09
• 14. Humphreys J, Tsoh JY, Kohn MA, Gerbert B. Increasing Discussions of Intimate Partner Violence in Prenatal Care Using Video Doctor Plus Provider Cueing: A Randomized, Controlled Trial. Women’s Heal Issues [Internet]. Mart 2011;21(2):136–44. Available at: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S1049386710001271
• 15. Aksu S, Palas Karaca P. Determination of Midwives Approach to Forensic Cases and Knowledge and Opinions About Forensic Midwifery. Turkiye Klin J Forensic Med Forensic Sci [Internet]. 2020;17(1):1–9. Available at: https://www.turkiyeklinikleri.com/article/en-determination-of-midwives-approach-to-forensic-cases-and-knowledge-and-opinions-about-forensic-midwifery-87588.html
• 16. Aksu S. Adli Ebelik. Içinde: Çalık Yeşilçiçek K, Çetin Coşar F, editörler. Normal Doğum ve Sonrası Dönem. İstanbul: istanbul Tıp Kitapevleri; 2019. s. 476.
• 17. Eustace J, Baird K, Saito AS, Creedy DK. Midwives’ experiences of routine enquiry for intimate partner violence in pregnancy. Women and Birth [Internet]. Aralık 2016;29(6):503–10. Available at: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S187151921630021X
• 18. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı(2016-2020) [Internet]. Ankara; 2016. Available at: https://www.aile.gov.tr/uploads/ksgm/uploads/pages/dagitimda-olan-yayinlar/kadina-yonelik-siddetle-mucadele-ulusal-eylem-plani-2016-2020-icin-tiklayiniz.pdf
• 19. Arabacı L, Karadağlı A. Hemşire ve ebelerin kadına yönelik şiddet belirtilerini tanımalarına ilişkin ölçek geliştirme. Sağlık ve Toplum Derg. 2006;16(2):101–12.
• 20. World Health Organisation (WHO). Guidelines for medico-legal care for victims of sexual violence. [Internet]. Geneva; 2003. Available at: http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/42788/924154628X.pdf;jsessionid=799BA044213F6D83B28C8CFFD894B9D1?sequence=1
• 21. Mezey G, Bacchus L, Haworth A, Bewley S. Midwives’ perceptions and experiences of routine enquiry for domestic violence. BJOG An Int J Obstet Gynaecol [Internet]. Ağustos 2003;110(8):744–52. Available at: http://doi.wiley.com/10.1111/j.1471-0528.2003.01263.x
• 22. Peckover S. Domestic abuse and women’s health: the challenge for primary care. Prim Heal Care Res Dev [Internet]. 01 Temmuz 2002;3(3):151–8. Available at: http://journals.cambridge.org/abstract_S1463423602000233
• 23. National SATU Guidelines Devolepmet Group. Recent Rape/ Sexual Assault: National Guidelines on Referral and Forensic Clinical Examination in Ireland. Support Nurse/Midwife Role. [Internet]. 2010. Available at: http://www.hse.ie/eng/services/Publications/services/Hospitals/sexualassnatguidelines.pdf%5Cnhttp://www.hse.ie/eng/services/list/5/sexhealth/satu/satuguidelines/
• 24. Tezbasan İY. Cinsel Saldırı Suçunun Delillendirilmesinde Adli Ebelerin Rolü: Türkiye’ye Özgü Model Önerisi. Üsküdar Üniversitesi; 2019.
• 25. https://www.unicusano.it/blog/didattica/master/diventare-ostetrica-forense/. Come diventare ostetrica forense: il percorso di specializzazione [Internet]. Available at: https://www.unicusano.it/blog/didattica/master/diventare-ostetrica-forense/
• 26. Marshall D, McHugh A, Gannon M. Pushing the Boundaries: The Impact of the Role of the Clinical Nurse /Midwife Specialist (CN/MS) Sexual Assault Forensic Examination (SAFE) in Ireland. Int J Integr Care [Internet]. 17 Ekim 2017;17(5):549. Available at: https://www.ijic.org/article/10.5334/ijic.3869/
• 27. Mangiapane G. L’assistenza Ostetrica Alle Donne Vittime di Abusi Sessuali, Esperienze E Riflessioni. Università Telematica TEL.M.A. Italy.; 2012.
• 28. http://www.medicinalegaledicostanzo.it/doc/lezioni/6-ostetricia_forense.pdf. Obstetricia Forense. 2012.
• 29. Sunmaz D, Başbakkal Z, Bolışık B. Adli hemşirenin çalışma alanları. Adli Bilim Derg (Turkish J Forensic Sci. 2008;7(3):42–7.
• 30. Kitzinger J. Sexual violence and midwifery practice. Içinde: Kargar I, Hunt S., editörler. Challenges in Midwifery Care. 1997. s. 88–90.
• 31. WHO. Strengthening quality midwifery education for universal health coverage 2030. 2019.
• 32. Abdool NNT, Brysiewicz P. A Description of the Forensic Nursing Role in Emergency Departments in Durban, South Africa. J Emerg Nurs [Internet]. Ocak 2009;35(1):16–21. Available at: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0099176708000470
• 33. Eşiyok B, Yelken N, Hancı H. Adli hemşirelik ve Türkiye’deki durumu. Adli Psikiyatr Derg. 2004;1(3):5–10.
• 34. Miller CL, Leadingham C, McKean JR, McManus C. Forensic nursing: An emerging competency for contemporary practice. Teach Learn Nurs [Internet]. Temmuz 2010;5(3):98–103. Available at: https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S1557308710000028
• 35. Lynch VA. Forensic nursing science: Global strategies in health and justice. Egypt J Forensic Sci [Internet]. Haziran 2011;1(2):69–76. Available at: http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S2090536X11000049
• 36. Pınar R, Bahar M. Acil servis hizmetleri ve adli hemşirelik. Turkiye Klin Hemşirelik Bilim Derg. 2011;(3):45–54.