Yıkıcı Liderlik Algılarının Cinsiyet, Yaş ve Eğitim Düzeylerine Göre İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 18, 30.04.2024

Ozan Arıcı

https://doi.org/10.59007/meyadakademi.1428001

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, Antalya’da görev yapan ortaokul öğretmenlerinden cinsiyet,yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerine göre okul müdürlerinin algılanan yıkıcı liderlik davranışlarını araştırmaktır. Veri toplama sürecinde Antalya ili beş merkez ilçesi ortaokullarında görev yapan 345 öğretmenden anket toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde, cinsiyet değişkeninde t testi, yaş ve eğitim düzeyi değişkenleri için de anova testi kullanılmıştır. Çalışmanın hipotezleşen ilişkisi şu şekildedir: (1) Cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerine göre okul müdürlerinin algılanan yıkıcı liderlik davranışları farklılık göstermekte midir? Araştırma sonuçları ortaya koymaktadır ki, öğretmenlerin yıkıcı liderlik görüşleri cinsiyet, yaş ve eğitim düzeylerine göre anlamlı farklılık göstermektedir. Ayrıca çalışma sonuçlarına göre, araştırmaya katılan öğretmenlere göre okul müdürlerinin sergilemiş oldukları yıkıcı liderlik davranış düzeyleri düşüktür. Bu çalışma, günümüze kadar araştırılmamış ve göz ardı edilmiş olan eğitim sektöründe okul müdürlerinin yıkıcı liderlik davranış düzeylerini ortaya koyarak alan yazına önemli bir katkı sunmaktır. Çalışma Antalya’da görev yapan ortaokullarda görev yapan devlet okullarında görevli öğretmenler ile sınırlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yıkıcı liderlik, eğitim kurumları, ortaokul, öğretmen

Etik Beyan

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu 09/11/2020-118547 sayılı kararıyla etik kurul onayı alınmıştır.

Kaynakça

• 1. Yüksel Ş, Başterzi AD. Türkiye Psikiyatri Derneği Kadına Yönelik Şiddeti Önleme Görev Grubu Raporu. İçinde: Kadınların Yaşamı ve Kadın Ruh Sağlığı. Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları; 2013. S. 715-35.
• 2. Time. As Cities Around The World Go On Lock Down, Victims of Domestic Violence Look For A Way Out . https://time.com/5803887/coronavirus-domestic-violence-victims/ Erişim Tarihi: Mart 18, 2020.
• 3. Toprak Ergönen A, Biçen E, Ersoy G. COVİD-19 Salgınında Ev İçi Şiddet. Bull Leg Med. 30 Mayıs 2020; 25(Sp):48-57.
• 4. The United Nations Sexual And Reproductive Health Agency. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ve Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddet (TCDŞ) İle Koronavirüs Hastalığına (COVİD-19) Yönelik Önlem, Koruma Ve Müdahale. (2020, March). Retrieved March 23, 2020, From https://turkey.unfpa.org/sites/default/ files/pubpdf/T%C3%9CRK%C3%87E_ VERS%C4%B0YON_COVİD-19_ Preparedness_And_Response_UNFPA_Interim_ Technical_Briefs_Gender_Equality_And_ GBV_23_March_2020.Pdf.
• 5. Ankara Büyükşehir Belediyesi. Kadın ve Çocuk Bülteni [ I N T E R N E T ] . Https://Www.Ankara.Bel.Tr/Files/9015/8807/5215/Kadn_ve_Cocuk_Bulteni_-_1.Pdf. Erişim Tarihi: Mayıs 10, 2020.
• 6. Basar F, Demirci N. Domestic Violence Against Women In Turkey. Pak J Med Sci 2018 May-Jun;2018; 34(3):660-665. doi: 10.12669/pjms.343.15139.
• 7. Jacob L, Smith L, Butler L, Barnett Y, Grabovac I, Mcdermott D, et al. Challenges İn The Practice Of Sexual Medicine in The Time Of COVİD-19 In The United Kingdom. J Sex Med 2020; 17:1229- 1236.
• 8. Hussein J. COVİD-19: What İmplications for Sexual and Reproductive Health and Rights Globally? Sex Reprod Health Matters 2020; 28:1746065.
• 9. Usher K, Bhullar N, Durkin J, Gyamfi N, Jackson D. Family Violence and COVİD-19: Increased Vulnerability and Reduced Options For Support. International Journal of Mental Health Nursing 2020;12735. https://doi.org/10.1111/inm.1273.
• 10. Polit DF, Beck CT. Nursing Research: Generating And Assessing Evidence For Nursing Practice (10th Ed.). Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins. 2017.
• 11. Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: A Flexible Statistical Power Analysis Program Forthe Social, Behavioral, And Biomedical Sciences. Behavior Research Methods, 2007;39(2), 175–191.
• 12. Gülseren L, Başterzi AD. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet: Klinik Uygulamada Yaklaşım ve Sorumluluklar. Psikiyatride Güncel Dergisi. 2012;2:199-209.
• 13. Devries KM, Mak JYT, García-Moreno C, Petzold M, Child JC, Falder G, vd. Global Health. The Global Prevalence Of İntimate Partner Violence Against Women. Science. 28 Haziran 2013; 340:1527-8.
• 14. Yanıkkerem E. 15-49 Yaş Evli Kadınların Aile İçi Şiddete İlişkin Görüşlerinin ve Şiddete Maruz Kalma Durumlarının İncelenmesi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2002.
• 15. Marques ES, De Moraes CL, Hasselmann MH, Deslandes SF, Reichenheim ME. Violence Against Women, Children, and Adolescents During The COVİD-19 Pandemic: Overview, Contributing Factors, And Mitigating Measures. Cad Saude Publica, 2020; 36(4).
• 16. Solarzono D, Gamez MR, Corcho OD. Gender Violence on Pandemic Of COVİD-19. Int J Health Sci Res, 2020; 4, 10-18.
• 17. Piquero AR, Riddell JR, Bishopp SA, Narvey C, Reid JA, Piquero NL. Staying Home, Staying Safe? A Short-Term Analysis Of COVİD-19 On Dallas Domestic Violence. Am J Crimjustice, 2020; 45, 601-635.
• 18. Boxall H, Morgan A, Brown R. The Prevalence of Domestic Violence Among Women During The COVİD-19 Pandemic. Statistical Bulletin no. 28. Canberra: Australian Institute Of Criminology. 2020.
• 19. Jones CB, Isham L. The Pandemic Paradox: The Consequences Of COVİD-19 On Domestic Violence. J Clin Nurs,2020; 29, 2047-9.
• 20. Sediri S, Zgueb Y, Ouanes S, Ouali U, Bourgou S, Jomli R, et al. Women’s Mental Health: Acute İmpact Of COVİD-19 Pandemic On Domestic Violence. Arch Womens Ment Health, 2020; 23, 749-756.
• 21. Akalin A, Ayhan F. Intimate Partner Violence Against Women In Turkey During The COVİD-19 Pandemic. Issues Ment Health Nurs,2021; 43, 68-75.
• 22. Adibelli D, Sümen A, Teskereci G. Domestic Violence Against Women During The Covid-19 Pandemic: Turkey Sample. Health Care Women Int,2021; 42(3), 335-350.
• 23. Acar Z, Şahin N, Aslan Kibar FS, Hünerli İ. Beıng A Woman In The Covid-19 Pandemıc: Quarantıne And Domestıc Vıolence. Izmır Democracy Unıversıty Health Scıences Journal. 2023; 6(1): 103-116 doi: 10.52538/İduhes.1226608.
• 24. Habib S, Abbasi N, Khan B, Danish N, Nazir Q. “Domestic Violence Among Pregnant Women”. Journal Of Ayub Medical College Abbottabad, 2018; 30(2), 237-240.