GİRESUN KOŞULLARINDA YETİŞTİRİLEN 'HAYWARD' KİVİSİNDE MEYVE GELİŞİMİ SIRASINDA MEYDANA GELEN KİMYASAL DEĞİŞMELER

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 118 - 126, 23.12.2024

Burcu Yılmaz Saim Zeki Bostan

https://doi.org/10.51532/meyve.1589088

Öz

Bu araştırma, 2015 yılında Giresun koşullarında yetiştirilen ‘Hayward’ kivi çeşidinde meyve gelişim periyodu süresince meydana gelen kimyasal değişimlerin ortaya konulması amacıyla yürütülmüştür. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre, 3 tekerrürlü olarak düzenlenmiştir. Analizler çiçeklenmenin bitiminden 1 ay sonra başlamıştır. Çalışmada 1 Temmuz-15 Kasım 2015 tarihleri arasında 15 gün aralıklarla toplam 10 dönemde meyvelerde kimyasal değişimler belirlenmiştir. Meyvelerde suda çözünür kuru madde (SÇKM), pH, titreedilebilir asitlik, askorbik asit, toplam kuru madde, glukoz, sükroz ve toplam şeker özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda, meyve gelişim süresince, SÇKM yeme olumuna kadar düzenli artmış; pH dalgalanma ile yeme olumunda maksimuma ulaşmış; titreedilebilir asitlik hasada kadar düzenli artmış, yeme olumunda azalmış; askorbik asit gelişme dönemi ortasına kadar artmış sonrasında yeme olumuna kadar azalmış; toplam kuru madde düzenli artışla beraber sona doğru sabit kalmış; glukoz, sükroz ve toplam şeker hafif dalgalanmalarla birlikte yeme olumunda maksimuma ulaşmıştır. Meyve gelişme döneminde SÇKM %2.944-13.306, pH değeri 3.363-3.448, titre edilebilir asit değeri %0.484-1.496, askorbik asit değeri 43.056-117.167 mg 100g-1, toplam kuru madde miktarı %5.437-15.051, glukoz değeri 2.250-34.917 g L-1, sükroz değeri 0.078-1.912 g L-1 ve toplam şeker 9.444-21.417 mg GA g L-1, arasında değişim göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Actinidia deliciosa, Meyve gelişimi, Olgunlaşma, Askorbik asit, Şeker içeriği

Proje Numarası

TF-1520

Teşekkür

Bu çalışma Burcu YILMAZ’ın Yüksek Lisans Tezinin bir bölümü olup Ordu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından TF-1520 No’lu proje ile desteklenmiştir. Yazarlar Ordu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi'ne teşekkür eder.

CHEMICAL CHANGES DURING FRUIT DEVELEOPMENT IN 'HAYWARD' KIWIFRUIT GROWN UNDER GIRESUN (TÜRKİYE) CONDITIONS

Öz

This study was carried out to determine the chemical changes occurring during the fruit development period in 'Hayward' kiwifruit cultivar grown under Giresun (Türkiye) conditions in 2015. The study was organized according to the randomized blocks experimental design with 3 replicates. Analyses started 1 month after the end of flowering. In the study, chemical changes in fruits were determined in a total of 10 periods with 15-day intervals between July 1 and November 15, 2015. Soluble solid contents (SSC), pH, titratable acidity, ascorbic acid, total dry matter, glucose, sucrose and total sugar were analyzed. As a result of the research, during the fruit development period, SSC increased steadily until the eating maturity; pH increased steadily with fluctuation and reached maximum at the harvest; titratable acidity increased steadily until harvest and decreased again at the eating maturity; ascorbic acid increased until the middle of the growth period and then decreased until eating maturity; total dry matter increased steadily and remained constant towards the end; glucose, sucrose and total sugar reached maximum at the eating maturity with slight fluctuations. During the fruit development period, SSC ranged between 2.944-13.306%, pH between 3.363-3.448%, titratable acid between 0.484-1.496%, ascorbic acid between 43.056-117.167 mg 100g-1, total dry matter between 5.437-15.051%, glucose between 2.250-34.917 g L-1, sucrose between 0.078-1.912 g L-1 and total sugar between 9.444-21.417 mg GA g L-1.

Anahtar Kelimeler

Actinidia deliciosa, Fruit development, Ripening, Ascorbic acid, Sugar content

Proje Numarası

TF-1520

Kaynakça

• Altuntaş E, Cangi R, Kaya C, Dilmaç M, Saraçoğlu O, 2009. Hayward Kivi Çeşidinin Hasat ve Yeme Olumu Dönemlerindeki Bazı Fiziksel, Mekanik ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. III. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu. 10-12 Haziran 2009, Kahramanmaraş. Bildiriler Kitabı: 293-301.
• Bakoğlu N, Tuna Gunes N, Akbulut M, 2024. Some Physical and Chemical Changes in Kiwifruit During Two Different Growth and Development Seasons. Applied Fruit Science 66: 1493-1503. https://doi.org/10.1007/s10341-024-01106-8.
• Bal E, Kök D, 2006. Kivide (Actinidia deliciosa) Farklı Dozda Karpit Uygulamalarının Bazı Meyve Kalite Kriterlerine Etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 3(2): 213-219 Tekirdağ.
• Basım H, 2001. Kivinin Antalya Koşullarında Mevsimsel Gelişimi Üzerinde Araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• Beever DJ, Hopkirk G, 1990. Fruit Development and Fruit Physiology. “in: Kiwifruit: Science and Management”, Eds: I.J. Warrington and G.C. Weston Ray Richards Publisher, Auckland, pp. 97-126.
• Bostan SZ, Günay K, 2014. ‘Hayward’ (Actinidia deliciosa Planch) Kivi Çeşidinin Meyve Kalitesi Üzerine Rakım ve Yöneyin Etkisi. Akademik Ziraat Dergisi 3(1): 13-22.
• Bostan SZ, 2019. Doğu Karadeniz Bölgesi Kivi Üretiminin İklim İstekleri Yönünden Değerlendirilmesi. Tarım Türk 77: 109-111.
• Burdon J, 2015. Soluble solids revisited: a maturity or harvest index for kiwifruit. Acta Horticulturae 1096: 257-266. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2015.1096.28 Burdon JN, 2018. Kiwifruit biology: The commercial implications of fruit maturation. Horticultural Reviews 46: 385-421.
• Burdon J, Pidakala P, Martin P, Billing D, Boldingh H, 2016. Fruit maturation and the soluble solids harvest index for ‘Hayward’kiwifruit. Scientia Horticulturae 213: 193-198. http://dx.doi.org/10.1016/j.scienta.2016.10.027
• Buwalda JG, Smith GS, 1987. Accumulation and Partitioning of Dry Matter and Mineral Nutrients in Developing Kiwifruit Vines. Tree Physiology 3: 295-307.
• Cangi R, Karadeniz T, 1999. Ordu’da Değişik Rakımlarda Yetiştirilen Hayward Kivi Çeşidinde Verim ve Meyve Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu 4-5 Ocak 1999. Bildiriler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Samsun. Bildiri Kitabı: 425-432.
• Cangi R, Karadeniz T, 2001. Ordu Ekolojisinde Yetiştirilen Hayward Kivi Çeşidinde (A. deliciosa) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerin Değişimi Üzerine Bir Araştırma. Journal of Qafgaz University, Spring 7: 169-176
• Ekşi A, Özen İT, 2012. Kivi Meyvesinin Kimyasal Bileşenleri ve Fonksiyonel Özellikleri. Ordu Üniv. Bil. Tek. Derg. 2(2): 54-67.
• Esen Y, 2009. Ünye Yöresi Kivi Yetiştiriciliğinde Meyve Gelişiminin ve En Uygun Hasat Zamanının Belirlenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• FAO, 2024. FAOSTAT. https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL
• Farzam E, Shahbazi H, Imani AA, Gheshlaghi EA, 2013. Effect of Harvest Time on some Qualitative and Quantitative Characteristics of Hayward Kiwifruit in the West of Gilan, Iran. Intl J Farm & Alli Sci. 2 (11): 296-301.
• Ferguson AR, 1984. Kiwifruit: a botanical review. Hart. Rev, 6.
• Ferguson AR, 2005. Why were kiwifruit initially successful only in New Zealand? Acta Horticulturae, 694: 223-227. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2005.694.36.
• Ferguson AR 2013. Kiwifruit: the wild and the cultivated plants. Advances in food and nutrition research 68: 15-32. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-394294-4.00002-X.
• Grant JA, Polito VS, Ryugo K, 1994. Flower and Fruit Development (Kiwifruit Growing and Handling. UCANR Publications 3344, 134 p.,Technical Editors: Hasey, J.K.; Johnson, R.S.; Grant, J.A.; Reil, W.O.). pp: 14-17.
• Harman JE, Hopkirk G, Horne SF, Fletcher B, (1982). Harvest maturity and composition of kiwifruit in relation to storage quality. In XXI st International Horticultural Congress (Vol. 29). Abst. No. 1177.
• Harman JE, 1981. Kiwifruit maturity. Orchardist of New Zealand 54 (4): 126-127.
• Hosseinzadeh J, Feyzollahzadeh M, Afkarı AH, 2013. The Physical and Chemical Properties of Kiwifruit Harvested at Four Stages. Bulgarian Journal of Agricultural Science 19 (1): 174-180.
• Kaynaş K, Özelkök SG, Samancı H, Yalçın T, 1998. Yalova koşullarında yetiştirilen kivi (Actinidia chinnensis cv. Hayward) meyvesinde en uygun hasat olumunun saptanması üzerine bir araştırma. IV. Bağcılık Sempozyumu 20-23 Ekim Yalova, s: 293-297.
• Kaynaş K, Özelkök İS, Samancı H, Yalçın T, 2000. Kivide Meyve Gelişimi, Olgunlaşma ve Depolama Koşulları Üzerinde Çalışmalar. Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler Yayın No. 136, 92p.
• Kaynaş K, Dardeniz A, Kaya S, 2002. A Research on Determining the Most Suitable Harvest Maturiyt of the Kiwifruits (Actinidia Deliciosa cv. Hayward) Harvested at Different Time İntervals. Pakistan Journal of Applied Science 2 (12): 1074-1077, 2002.
• Kılıç A, 1995. Kivinin Ege Bölgesi Koşullarına Adaptasyonu ve Meyve Özellikleri. Ege Üniversitesi Bahçe Bitkileri Anabilim Dali Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Mitchell FG, 1988. Kiwifruit Maturity. Perishables Handling Postharvest Technology of Fresh Horticultural Crops. Coop. Ext. Univ. Cal. Issue No: 63:4.
• Mohammadian MA, Koldeh JR, 2010. The comparison of carbohydrate and mineral changes in three cultivars of kiwifruit of Northern Iran during fruit development. AJCS 4(1): 49-54.
• Reid MS, Heatherbell DA, Pratt HK, 1982. Seasonal Patterns in Chemical Composition of the Fruit of Actinidia chinensis. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 107(2): 316-319. Samancı H, 1990. Kivi (Actinidia) Yetiştiriciliği, TAV Yayınları, No:22, 112 s, Yalova.
• Samancı H, Uslu İ, 1992. Türkiye’de kivi (Actinidia deliciosa A. Chev.) Yetiştirme Olanakları Üzerinde Çalışmalar. Türkiye I. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 13-16 Ekim, İzmir, s: 187-190.
• Satpal D, Kaur J, Bhadariya V, Sharma K, 2021. Actinidia deliciosa (Kiwi fruit): A comprehensive review on the nutritional composition, health benefits, traditional utilization, and commercialization. Journal of Food processing and Preservation 45(6): e15588. https://doi.org/10.1016/j.postharvbio.2007.09.003
• Shazia H, 2009. Studies on Physico-Chemical Changes during Fruit Growth, Maturity and Storage of Kiwifruit (Actinidia deliciosa Chev.) Grown in Kashmir Valley (Doctoral dissertation). Division of Pomology Faculty of Postgraduate Studies Sher-e-Kashmir University of Agricultural Sciences and Technology of Kashmir.
• TÜİK, 2024. Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr
• Xu HH, Wei F, Yang N, Zhao J, Yang JH, Lv SH, 2017. The wondrous kiwifruit--origin, cultivation and utilization. International Journal of Horticulture 7(1): 1-6. https://doi.org/10.5376/ijh.2017.07.0001