FİNANSALLAŞMA VE İKTİSADİ SONUÇLARI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 100, 9 - 40, 01.10.2013

Sedat Aybar Cengiz Doğru

Öz

Anahtar Kelimeler

-

FİNANSALLAŞMA VE İKTİSADİ SONUÇLARI: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz

Bu yazı finansallaşma kavramını Türkiye bağlamında ele almaktadır. İktisat literatüründe, finansal alanın reel üretimden bağımsızlaşması, kendi mantığı ile çalışması ve nihayetinde finansal sermayenin sanayi sermayesi üzerinde hakimiyet kurması çabası olarak tanımlanan finansallaşma, boyutları itibariyle çağdaş kapitalizmin tahammül edemeyeceği noktaya, yaşanılan küresel iktisadi krizle ulaşmıştır. Bu çalışma finansallaşmayı klasik görüşün ötesinde, finansal güdülerin, finansal piyasaların, finansal aktörler ve kurumların ulusal ve uluslararası ekonomik arenada artan rolünü değişen “alışkanlıklar” çerçevesinde değerlendirmektedir. Bu çalışma, Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de, her ne kadar hükümetlerce finansallaşmaya karşı sınırlama ve yasaklama getirilse de, firmalar ve bireylerin finansal sektör ile bağlarını gittikçe güçlendirdiklerini ve yaptıkları finansal işlemleri çeşitlendirdiklerini ileri sürmektedir. Öte yandan, finansallaşma sonucu ortaya çıkan yeni ürün ve uygulamaların tüm ekonomik birim ve bireylerce iyi anlaşılmasının bu sürecin doğru düzenlemeler ve risk yönetim teknikleri ile doğru yönetilmesi açısından önemli olduğu görüşünün de ancak ve ancak sınırlı çözümler üretebileceği bu yazının eleştirel-analitik çerçevesini oluşturmaktadır

Anahtar Kelimeler

finansallaşma, küreselleşme, neoliberalizm, finansal innovasyon, risk yönetimi, küresel kriz

Kaynakça

• Aalbers, Manuel B., The Financialization of Home and the Mortgage Mar- ket Crisis, New York, NY, The Editors and W.S.Maney & Son Ltd., 2008.
• BDDK, Finansal Piyasalar Raporu, Ankara, Sayı 19, Eylül, 2010, http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/Finansal_Piyasalar_Rap orlari. (01.01.2011).
• BDDK, Kur Riski Değerlendirme Raporu, Ankara, Sayı: 7, Eylül, 2010, http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/, (01.01.2011).
• BDDK, Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Ankara, 17.12.2010, http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Mevzuat. (03.01.2011).
• BDDK, Kredi Teminat Oranına İlişkin Basın Açıklaması, Ankara, 31.12.2010, Sayı: 2010/45, http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Duyurular, (03.01.2011).
• Bank for International Settlements, Quarterly Review, Statistical Tables, Aralık 2009, http://www.bis.org/publ/qtrpdf/r_qs 0912.pdf.
• Epstein, Gerald A. Introduction: Financialization and the World Economy, Northampton, Edward Elgar Press, 2005.
• Foster, John Bellamy, The Financialization of Capitalism, New York, NY., Research Library, 2007.
• IMF, Global Financial Stability Report, Washington D.C., Ekim, 2010, http://www.imf.org/external/pubs/ft/gfsr/2010/02/pdf/text.pdf. (25.12.2010).
• IMF, World Economic Outlook Report,Washington D.C., Ekim, 2010, http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/02/pdf/text.pdf, (25.12.2010).
• Kotz, David M., Neoliberalism and Financialization, Amherst, University of Massachusetts Press, 2008.
• Krippner, Greta R., The financialization of the American economy, Oxford, Oxford University Press, 2005.
• Lapavitsas, Costas, Financialisation Embroils Developing Countries, Re- search on Money and Finance (RMF), Discussion Paper, no. 14, (2009). www.soas.ac.uk/rmf
• Lapavitsas, Costas, Financialisation, or the Search for Profits in the Sphere of Circulation, Research on Money and Finance (RMF), Discussion Paper, no. 24, 2010, www.soas.ac.uk/rmf, (6.10.2011).
• Milios, John, Sotiropoulos Dimitris P., Financialization: Market Discipline or Capital Discipline?, Athens, University of Aegean, 2009.
• Orhangazi, Özgür, Financialization and the US Economy, Northampton, Edward Elgar Publishing, 2008.
• Paincheira, Juan Pablo, Finansallaşma Çağında Gelişmekte Olan Ülke- ler: Açık Birikiminden Rezerv Birikimine, Biçen, Sabriye (çev.), İstan- bul, Maliye ve Finans Yazıları Dergisi, 2009.
• Palley,Thomas I., Financialization: What It Is and Why It Matters, Washington D.C., The Levy Economics Institute, 2007.
• Smith, John, Outsourcing, Financialization & the Crisis, New York, NY., 2010.
• T.C.M.B. Para Politikası Kararı, Ankara, 14.10.2010, Sayı: 2010-57., www.tcmb.gov.tr, (03.01.2010).
• T.C.M.B. Para Politikası Kararı, Ankara, 11.11.2010, Sayı: 2010-62, www.tcmb.gov.tr, (03.01.2010).
• T.C.M.B. Zorunlu Karşılıklara İlişkin Basın Duyurusu, Ankara, 12.11.2010, Sayı: 2010-63, www.tcmb.gov.tr, (03.01.2010).
• T.C.M.B.Zorunlu Karşılıklara İlişkin Basın Duyurusu, Ankara, 17.12.2010, Sayı: 2010-68, www.tcmb.gov.tr, (03.01.2010).
• Türkiye Bankalar Birliği, Tüketici Kredisi İstatistikleri Raporu, Eylül, 2010, http://www.tbb.org.tr/tr/Banka_ve_Sektor_Bilgileri/Tum_Raporlar.aspx, (25.12.2010).
• Uras, Güngör, Döviz kredisi kullananların TL borçları büyüyor, 27 Eylül 2011,
• http://ekonomi.milliyet.com.tr/doviz-kredisi-kullananlarin-tl-borclari-buyuyor/ ekonomi/ekonomiyazardetay/27.09.2011/1443541/default.htm, (6.10.2011)
• Yeldan, Erinç, Küresel Kriz, İşsizlik ve İş Yaratmayan Büyüme, Temmuz, 2010,
• http://www.tisk.org.tr/isveren_sayfa.asp?yazi_id=2793&id=123, (6.10.2011).