Analysis of the Relation of BIST 100 and Participation Index with Interest and Exchange Rates

Yıl 2020, Sayı: 114, 353 - 374, 01.10.2020

Serdar Ögel , Halilibrahim Gökgöz

https://doi.org/10.33203/mfy.662421

Cited By: 7

Öz

In this study, the sensitivity of
the participation indexes created for investors who do not want to get interest
income and which are sensitive about the return of companies to interest is
tried to be analyzed. Within the scope of the study, the relationship between
interest, USD / TL and EURO / TL variables and BIST 100 and PARTICIPATION
(PARTICIPATION 30) indexes was tested with
one break cointegration analysis and fourier granger causality analysis
considering structural breaks. As a result of
the analysis, it was determined that there was no cointegration relationship.  While there
is a causal relationship from USD / TL exchange rate to both indexes; It is
observed that there is no causal relationship between EURO / TL exchange rate
in both indexes. In addition, while it is determined that there is a causal
relationship from interest to BIST 100 index; there was no causal relationship
towards participation index.

Anahtar Kelimeler

Stock Indexes, Financial Markets, Fourier Granger, Fractured Cointegration

BİST 100 ve Katılım Endeksinin Faiz ve Döviz Kurlarıyla İlişkisinin Analizi

Öz

Faiz getirisi elde etmek istemeyen ve
şirketlerin getirisi konusunda da hassasiyetleri olan yatırımcılar için oluşturulan
Katılım endekslerinin, faize karşı duyarlılıkları bu çalışmada analiz edilmeye
çalışılmıştır. Çalışma kapsamında, faiz, USD/TL ve EURO/TL değişkenleri ile
BİST 100 ve KATLM (KATILIM 30) endeksleri arasındaki ilişki, yapısal
kırılmaları dikkate alan tek kırılmalı eşbütünleşme analizi ve fourier  granger nedensellik analiziyle test
edilmiştir.  Analiz sonucunda,
değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi olmadığı tespit edilmiştir. USD/TL
döviz kurundan her iki endekse doğru da nedensel ilişkinin olduğu; EURO/TL
döviz kurundan olmadığı gözlenmiştir. Ayrıca faizden BİST 100 endeksine doğru
nedensel ilişki olduğu; Katılım 30 endeksine doğru olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Endeksler, Finansal Piyasalar, Fourier Granger

Kaynakça

• Altın, H.& Caba N., Borsa İstanbul’da İşlem Gören Katılım Endekslerinin Performanslarının Değerlendirilmesi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 8(15), 229-248.
• Aydın, S. (2004). Faiz Oranları Oynaklığının Modellenmesinde Koşullu Değişen Varyansın Rolü, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Aytekin, S., & Sema, D. U. B. E. (2016). Piyasalar Arası Dinamikler: Hisse Senedi, Tahvil, Döviz ve Emtia Piyasaları Arasındaki Etkileşim ve Nedensellik İlişkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59). 1311-1326.
• Becker, R., Enders, W., Lee, J. (2006). A Stationarity Test in The Presence of An Unknown Number of Smooth Breaks. J. Time Ser. Anal. 27(3), 381–409.
• Carrıon-I Sıvestre, J. L. Ve Sanso, A. (2005). The KPSS Test with Two Structural Breaks. Spanish Economic Review. 9 (2), 105-127.
• Chang, T., Chen, W.-Y., Gupta, R., & Nguyen, D. K. (2015). Are stock prices related to the political uncertainty index in OECD countries? Evidence from The Bootstrap Panel Causality Test. Economic Systems, 39(2), 288–300.
• Çetintaş, H., & Barışık, S. (2003). Türkiye’de Bankalar, Sermaye Piyasası Ve Ekonomik Büyüme: Koentegrasyon Ve Nedensellik Analizi (1989-2000). İmkb Dergisi, 7(25-26), 1-16.
• Çiçek, M . (2010). Türkiye'de Faiz, Döviz Ve Borsa: Fiyat Ve Oynaklık Yayılma Etkileri, Ankara Üniversitesi Sbf Dergisi, 65(02), 1-28. Demir, M., Ve Sever, E. (2008). Kamu İç Borçlanmasinin Büyüme, Faiz Ve Enflasyon Oranı Üzerindeki Etkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(25), 170-196.
• Dickey, D. A. Ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometria. 4, 1057-1072.
• Enders, W. Ve Lee, J. (2012). A unit root test using a Fourier Series to Approximate Smooth Breaks. Oxf. Bull. Econ. Stat. 74(4), 574–599.
• Enders, W. And Jones, P. (2016). Grain Prices, Oil Prices and Multiple Smooth Breaks in a VAR. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics. 20(4), 1-21.
• Gallant A. (1981). On The Bias in Flexible Functional Forms and an Essentially Unbiased Form. Journal of Econometrics. 15(2), 211–245.
• Ghoshray, A., Mendoza, Y., Monfort, M., & Ordoñez, J. (2018). Re-Assessing Causality between Energy Consumption and Economic Growth. PLOS ONE, 13(11), 1-15.
• Gregory, A. W., & Hansen, B. E. (1996). Residual-Based Tests for Cointegration in Models with Regime Shifts. Journal of Econometrics, 70(1), 99–126.
• Gülhan, Ü., Kaya, A., & Güngör, B. (2012). Bileşik Öncü Göstergeler ve Borsa Endeksi İlişkisinin Uluslararası Boyutta İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1),3-29.
• Karaca, O. (2018). Borsa Ekonominin Barometresi Midir? Türkiye’de Ekonomik Aktivite ile Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(3), 89-106. Karamustafa O., K.,Yakup Türkiye'de Kriz Döneminde Kur-Faiz-Borsa İlişkilerinin Dinamik Analizi Banka-Mali Ve Ekonomik Yorumlar, Sayı: 11, Ss: 47-56, 2002
• Kaytancı, B. G., Ergeç, E. H., & Toprak, M. (2013). Katılım Bankası Müşterilerinde Bankacılık Ürün ve Hizmetlerine Yönelik Memnuniyet: Türkiye Örneği. In International Conference on Eurasian Economies (pp. 801-811).
• Kumar, N. P., dan Padhi Puja, 2012, The Impact of Macroeconomic Fundamentals on Stock Prices Revisited: An Evidence from Indian Data, MPRA Paper, No. 38980.
• Kurozumi, E. (2002). Testing for Stationary With A Break. Journal of Econometrics. 108, 63-99.
• Kurt, G , Köse, A . (2017). Türkiye’de Bankaların Finansal Oranları İle Hisse Senedi Getirisi Arasındaki Panel Nedensellik İlişkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26 (3), 302-312.
• Kwıatkowskı, D., Phıllıps, C. B., Schmıdt, P., Shın, Y. (1992). Testing The Null Hypothesis of Stationary Against The Alternative of A Unit Root. Journal of Econometrics. 54, 159-178.
• Mencet, M.N., Fırat, M.Z., Sayın, C. (2006). Cointegration Analysis Of Wine Exportprices for France, Greece and Turkey, ‘Marketing Dynamics Within The Global Trading System. . In 98th Seminar, June 29-July 2, 2006, Chania, Crete, Greece (No. 10104). European Association of Agricultural Economists.
• Narayan, P. K. Ve Popp, S. (2010). A New Unit Root Test with Two Structural Breaks in Level and Slope at Unknown Time. Journal of Applied Statistics. 37 (9), 1425-1438.
• Nazlıoğlu, Ş., Görmüş, N. A. ve Soytaş, U. (2016). Oil Prices and Real Estate İnvestment Trusts (REITs): Gradual-Shift Causality and Volatility Transmission Analysis. Energy Economics. 60, 168-175.
• Öner H., Altın, Petrol, Döviz Kuru, Faiz Ve Korku Endeksi Arasındaki İlişki Üzerine Bir Çalışma, Akademik Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi Yıl:2018, 10(19): 396-404
• Özkul, G., & Akgüneş, A. O. (2015). Makro Ekonomik Faktörlerin Bankacılık Sektörü Getirileri Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(4), 272-298.
• Rahman, A. A., Sidek, N. Z. M. and Tafri, F. H. Macroeconomic Determinants of Maleysian Stock Market. Journal of Business Management. 3(3), 95-106
• Sayılgan, G., & Süslü, C. (2011). Makroekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: Türkiye Ve Gelişmekte Olan Piyasalar Üzerine Bir İnceleme. Journal Of Brsa Banking & Financial Markets, 5(1).,73-96
• Sümer, G., & ONAN, F., (2016). Dünyada Faizsiz Bankacılığın Doğuşu, Türkiyedeki Katılım Bankacılığının Gelişme Süreci ve Konvansiyonel Bankacılıktan Farkları. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(3), 296-308.
• Şentürk M., Dücan E., Türkiye’de Döviz Kuru-Faiz Oranı Ve Borsa Getirisi İlişkisi: Ampirik Bir Analiz Business And Economics Research Journal Volume 5 Number 3 2014 Pp. 67-80 Issn: 1309-2448
• Şentürk, M., & Akbaş, Y. , Finansal Aktif Fiyatları Ve Borsa Getirisi İlişkisi: Türkiye Örneği Üzerine Bir Uygulama. Finansal Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi, 3(6), 41-53.
• Usul, H., Küçüksille, E., & Karaoğlan, S. (2017). Güven Endekslerindeki Değişimlerin Hisse Senedi Piyasalarına Etkileri: Borsa İstanbul Örneği. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 22(3). 685-696.
• Ülev, S., & Özdemir, M. (2015, October). Katılım Endeksi ile Piyasa Faiz Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. In International Congress on Islamic Economics and Finance (pp. 21-23).
• Vejzagic, M. and Zarafat, H. (2013). Relatıonshıp Between Macroeconomıc Varıables and Stock Market Index: Co-Integratıon Evıdence from FTSE Bursa Malaysıa Hıjrah Sharıah Index. Asıan Journal of Management Scıences & Educatıon. 2(4), 94-108.
• Yilmaz, Ö., Güngör, B., & Kaya, V. (2006). Hisse Senedi Fiyatları Ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme Ve Nedensellik.,İmkb Dergisi Yıl: 8 Sayı: 34,1-17
• Yurttadur, M., & Demirbaş, H. (2017). Türkiye'de Bulunan Katılım Bankaları ve Özel Sermayeli Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının Karşılaştırılması. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 89-117.
• Zivot, E., Andrews, D.W.K. (1992). Further Evidence on The Great Crash, The Oil-Price Shock And The Unit-Root Hypothesis. J. Bus. Econ. Stat. 10, 251–270.