DIŞ TİCARETİN KATILIM ENDEKSİNE ETKİSİ: ARDL SINIR TESTİ YAKLAŞIMI
Yıl 2021,
Sayı: 115, 59 - 76, 13.04.2021
Tufan Sarıtaş
,
Erdi Bayram
Öz
Bu çalışmada 2011:3-2020:2 periyodu için aylık verilerle ARDL Sınır Testi yaklaşımı kullanılarak dış ticaretin Katılım 30 endeksi üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Dış ticaret ihracat ve ithalat olmak üzere iki farklı seriyle temsil edilerek iki farklı model kurulmuştur. Birinci modelde Katılım 30 endeksi bağımlı seri (LKAT); döviz kuru (LDOV), ithalat (LITH) ve enflasyon (LENF) bağımsız serilerdir. İkinci modelde ise Katılım 30 endeksi yine bağımlı seri; döviz kuru (LDOV), ihracat (LIHR) ve enflasyon (LENF) bağımsız serilerdir. Elde edilen bulgularda ithalatın, Katılım 30 endeksi üzerinde pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İhracatın ise endeks üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin bulunmadığı gözlemlenmiştir.
Kaynakça
- Aksöyek, İ. & Yalçıner, K. (2014). Çözümlü Problemleriyle Finansal Yönetim (2. Baskı). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Bhattacharya, B. & Mukherjee, J. (2002). Causal Relationship Between and Exchange Rate, Foreign Exchange Reserves, Value of Trade Balance and Stock Market: Case Study of India, Online: http://202.54.18.156/conf/oldmoney/mfc_5/basabi.pdf
- Coşkun, M., Kiracı, K. & Muhammed, U. (2016). Seçilmiş Makroekonomik Değişkenlerle Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Ampirik Bir İnceleme. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(616), 61-74.
- Erdem, C., Arslan, C. K. & Erdem, M. S. (2005). Effects of Macroeconomic Variables on Istanbul Stock Exchange Indexes. Applied Financial Economics, 15(14), 987-994.
- Erdoğan, S., Gedikli, A. & Çevik, E. İ. (2019). Türkiye’de Döviz Kurları ile Katılım Endeksi Arasındaki İlişki. Uluslararası Yönetim Ekonomi ve Politika Kongresi Tam Metin Bildiriler Kitabı içinde, 1-8.
- Humpe, A. & Macmillan, P. (2007). Can Macroeconomic Variables Explain Long Term Stock Market Movements? A Comparison of the US and Japan. Applied Financial Economics, 19(2), 111-119.
- Hussin, M. Y. M., Muhammad, F., Abu, M. F. & Awang, S. A. (2012). Macroeconomic Variables and Malaysian Islamic Stock Market: A Time Series Analysis. Journal of Business Studies Quarterly, 3(4), 1-13.
- Ibrahim, M. H. (1999). Macroeconomic Variables and Stock Prices in Malaysia: An Empirical Analysis, 13(2), 219-231.
Katılım 30 Endeks Broşürü, Çevrimiçi: http://katilimendeksi.org/content/userfiles/files/endeks_brosuru_tr_30_1.pdf
Koyuncu, C. & Sarıtaş, T. (2017). Analysis of Globalization and Economic Growth for Turkey with ARDL Model. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 51-66.
- Mukherjee, T. K. & Naka, A. (1995). Dynamic Relations Between Macroeconomic Variables and The Japanese Stock Market: An Application of a Vector Error Correction Model. The Journal of Financial Research, 17(2), 223-237.
- Özer, A., Kaya, A., & Özer, N. (2011). Hisse Senedi Fiyatları ile Makroekonomik Değişkenlerin Etkileşimi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26 (1), 163-182.
- Peiro, A. (2015). Stock Price and Macroeconomic Factors: Some European Evidence. International Review of Economics & Finance, 41, 287-294, doi:10.1016/j.iref.2015.08.004
- Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationship. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
- Poyraz, E. & Tepeli, Y. (2015). Seçilmiş Makroekonomik Göstergelerin Borsa İstanbul XU100 Endeksi Üzerindeki Etkisinin Analizi. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(2), 102-128.
- Sadeghzadeh, K. (2019). Türkiye’de İhracat ve İthalatın Borsa Üzerine Etkileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 1-23.
- Türkan, Y. & Baydaş, Y. (2018). Katılım-30 Endeksi ile Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Tespiti: Zaman Serileri Analizi. 22. Finans Sempozyumu Tam Metin Bildiriler Kitabı içinde, 685-693.
- Ülev, S. & Özdemir, M. (2015). Katılım Endeksi ile Piyasa Faiz Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Kongresi Tam Metin Bildiriler Kitabı içinde, 47-54.
- Yiğiter, Ş. Y. & Tanyıldızı H. (2020). Temel Ekonomik Faktörlerin Katılım 30 Endeksine Etkisi: Şubat 2011-Mayıs 2018 Örneği, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 183-197, doi: 10.21733/ibad.658564