Maliye Teftiş Kurulu’nun Kapatılması ve Kamu Mali Denetimine Etkisi

Yıl 2023, Sayı: 120, 203 - 230, 16.10.2023

Hüseyin Işık

https://doi.org/10.33203/mfy.1323250

Öz

Türkiye’de modern anlamda kamu mali denetimi Maliye Teftiş Kurulu’nun 1879 yılında kurulması ile başlamıştır. Kurul Osmanlı Dönemi boyunca faaliyetini sürdürmüş, Cumhuriyet Dönemine aktarılan devlet birimleri arasında yer almış ve görevlerini yerine getirmiştir. Kurulun en önemli özeliği tüm kamu kurum ve kuruluşlarında mali bakımından en geniş teftiş, inceleme ve soruşturma görev ve yetkilerine sahip olmasıdır. Kurul 2011 yılında kapatılmıştır. Kurulun geçmiş olumlu hizmetleri ve ABD, Fransa, ve İngiltere’de benzer birimlerin önemi artığı dikkate alındığında kapatılması kamu mali denetiminde olumlu bir adım olmamış, zafiyetlere sebebiyet vermiştir.

Anahtar Kelimeler

Maliye Teftiş Kurulu, Mali Denetim, Teftiş

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Closing The Finance Inspection Board And Its Effect On Public Financial Audit

Öz

It is accepted that the modern sense of public financial audit in Türkiye began with the establishment of the Finance Inspection Board in 1879. The Board continued its activities throughout the Ottoman Period, transferred to the Republican Period and fulfilled his duties. The most important feature of the Board is that it has the widest financial inspection, examination and investigation duties and powers in all public institutions and organizations. It was closed in 2011. Considering the past positive services of the Board and the increasing importance of similar units in the USA, France and England, its closure was not a positive step in the public financial audit, but caused weaknesses.

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Akbulut,Ö., Mimaroğlu Özgen, H., Fındık, D., Seymenoğlu, Ö., Almış, O. (2012), Türk Kamu Yönetiminde Teftiş ve İç Denetim, Ankara, Türkiye Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayını No: 364. ISBN:9798 – 975- 8918- 46-1
• Arcagök, M. S., Eruz, E. (2006), Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Sistemi, Maliye Hesap Uzmanları Derneği, ISBN; 975-8082-37-X
• Arslan, E.; Gürses F. (2015) Geleneksel Teftiş Anlayışından İç Denetime Kamuda Değişen Denetim Anlayışı: İç Denetim Faaliyetinin Katma Değeri ve Açmazları Üzerine Bir Değerlendirme, Kamu Yönetiminde Değişimin Yönü ve Etkileri 13. Kayfor Kamu Yönetimi Kongresi Bildiri Kitabı, 15-17 Ekim 2015, Konya, 271-290
• Erol, A. (2018), Türk Vergi Sistemi ve Vergi Hukuku, Turkish Tax System and Tax Law with English Summary, Ankara, Adalet Yayınevi, ISBN:978-605-300-458-5
• Tabakoğlu, A.; Taşdirek O.Ç. (2015), Osmanlıda Mali Denetim Kurumsal Gelişimi – Maliye Teftiş Heyetinin Kuruluşu, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt:13 Say:2, Mayıs 2015, 91- 113
• Çelebiler, E.; Güvemli O. (2010a), Modernization Efforts in the Tanzimat Period and the Establisment of the Finance Inspection Board, Paper, Balkans and Middle East Countries Conference on Auditing and Accounting History (2.BMAC), September 15-18 2010, İstanbul, Turkey, 167-192
• Çelebiler, E.; Güvemli O. (2010b) The Finance Inspection Board – Ottoman Era (1879-1922), Bildiri, 2. Balkans and Middle East Countries Conference on Auditing and Accounting History, September 15-18 2010, İstanbul, Turkey, 193-206
• Çilesiz, C. (2011), Kamu Denetim Sisteminin Geleceği Ve Hukuki Altyapı Gereği, Devlet Denetim Elemanları Derneği Denetim Dergisi, Yıl:24, Sayı:116, Ekim Aralık 2011, ISSN:2146 – 2992, 22-27
• Cumhurbaşkanlığı (2022), https://www.tccb.gov.tr/basin-aciklamalari-ahmet-necdet-sezer/1720/6352/5227-sayili-kamu-yonetiminin-temel-ilkeleri-ve-yeniden-yapilandirilmasi-hakkinda-kanun.html, Erişim, Tarihi, 10.10.2022
• Değirmenci, S. D. (2023). Yürütme Organında Merkezileşme ve Maliye Teftiş Kurulu, Maliye ve Finans Yazıları, Nisan 2023, Yıl: 37, Sayı: 119, ISSN: 1308-6014, ss: 21-38
• Karakulak, İ.Z. (2011), Yetki Yasasıyla Çıkarılan KHK’lerde Teftiş Kuruları ve Müfettişlerin Konumu, Devlet Denetim Elemanları Derneği Denetim Dergisi, Yıl:24, Sayı:116, Ekim Aralık 2011, ISSN:2146 – 2992, 36 - 43
• Karatepe, K. (2011), Uluslararası Gelişmeler ve Türkiye’deki Denetimin Yeniden Yapılandırılması, Devlet Denetim Elemanları Derneği Denetim Dergisi, Yıl:24, Sayı:116, Ekim Aralık 2011, ISSN:2146 – 2992, 5-27
• IGF Rapport d’activité (2021), https://www.igf.finances.gouv.fr/files/live/sites/igf/files/contributed/IGF%20internet/4.RapportsDactivites/RA-IGF_2021_WebHD-1.pdf, Erişim Tarihi:21.09.2022
• Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı (2009), Teşkilat Kanunu, Tüzük, Yönetmelik, Görev Standartları, Eğitim Yönergesi, Yayın No:2009/1, 17-18
• Maliye Vekaleti Teftiş Heyeti (1939), Maliye Vekaleti Neşriyatından, Maliye Vekaleti Teftiş Heyeti’nin Kuruluşuna, Vazife, Salahiyet ve Kadrosuna Ait Malumat ve Mevzuatı Muhtevi Dergi, Damga Matbaası
• Maruflu, A.; Gökbunar, R. (2021), Başbaki Kulluğu'ndan Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı'na Vergi Denetim Müesseseleri, Günümüz Sorunları ve Çözüm Önerileri, Yönetim Ve Ekonomi, Yıl:2021, Cilt:28 Sayı:1, Manisa Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., 1-22
• Pişkin, D. (2011), Fransa’da Merkezi İdarenin Yerel Yönetimler Üzerindeki Denetim (Temel İlkeler ve Aktörler), Devlet Denetim Elemanları Derneği Denetim Dergisi, Yıl:24, Sayı:116, Ekim Aralık 2011, ISSN:2146 – 2992, 53- 58
• TOIG Strategic Plan (2022). https://oig.treasury.gov/sites/oig/files/2022-09/TOIG%20Strategic%20Plan%20FY%202022-2026%20Final.pdf, Erişim Tarihi:19.09.2022
• TIGTA Strategic Plan (2022): https://www.treasury.gov/tigta/about/TIGTA_StrategicPlanFY18-FY22.pdf, Erişim Tarihi:19.09.2022
• GIAA Annual Report and Account (2022), https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/1092074/GIAA_Annual_Report_and_Accounts_2021-22.pdf, Erişim Tarihi:21.09.2022
• Okur, Y. (2020), Türkiye’de Teftiş ve İç Denetim: Kavramlar, Beklentiler ve Hayatla Yüzleşme, Maliye Dergisi, Sayı 158, Ocak-Haziran 2010, 570 - 586
• TBMM a, https://www2.tbmm.gov.tr/d21/1/1-1036.pdf, Erişim Tarihi: 29.09.2022
• TBMM b, https://www2.tbmm.gov.tr/d22/1/1-0692.pdf, Erişim Tarihi:10.10.2022
• TBMM c, https://www2.tbmm.gov.tr/d23/1/1-0590.pdf, Erişim Tarihi: 29.09.2022
• TBMM d, Tutanak Dergisi, Dönem:22, Cilt:32 Yasama Yılı:2, 26 ncı Birleşim, 10 Aralık 2003, 296-477,
• TBMM e, https://cdn.tbmm.gov.tr/KKBSPublicFile/D22/Y2/T1/DosyaKomisyonRaporunuVerdi/817cbb8c-543e-496b-8458-c4385fa18747.htm, Erişim Tarihi: 08.06.2023
• Yücel, B. (2009), Amaç ve Unsurları Bakımından Maliye Teftiş Kurulu Uygulamalarında Klasik Anlamda Teftiş”, Maliye Dergisi, Sayı 157, Temmuz-Aralık 2009, 47-64
• Yürekli, Ö. (2011), Türkiye’de Teftiş Kurulları Olgusu, Devlet Denetim Elemanları Derneği Denetim Dergisi, Yıl:24, Sayı:116, Ekim Aralık 2011, ISSN:2146 – 2992, 28-35
• Yürekli, Ö. (2015), Kamu Yönetsel Teftiş Ve Denetim Sistemi Ve Yeniden Yapılanması, Türk İdare Dergisi, Sayı 480, 257-288