Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarının Nakit Düzeylerinin Karşılaştırılması

Yıl 2024, Sayı: 122, 24 - 43

Yahya Sönmez

https://doi.org/10.33203/mfy.1409579

Öz

Bireyler tasarruf ederek ortaya çıkardıkları birikimlerini, yatırıma dönüştürmek amacıyla çeşitli varlıklar edinmede kaynak olarak kullanmaktadır. Yatırımcılar, bu varlıklar sayesinde yüksek kazanç sağlamayı hedeflemektedirler. Bu çalışmada amaç, BIST MKYO endeksine kayıtlı firmaların 2018-2022 yılları arasındaki nakit düzeylerini ölçmek ve karşılaştırmaktır. Çalışmada en fazla öneme sahip kriter nakit oranı iken; en az öneme sahip kriterler ise finansal kaldıraç oranı, dönen varlık devir hızı oranı, öz kaynak devir hızı oranıdır. Çalışmanın sonucunda araştırılan yıllar itibariyle; firmalardan nakit düzeyi en yüksek olan EUYO Yatırım Ortaklıkları iken, nakit düzeyi en düşük olan; nakit sıkıntısı çeken firmaların ise yıllara göre değişiklik gösterdiği ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

menkul kıymet yatırım ortaklıkları, nakit düzeyi, crıtıc yöntemi, maırca yöntemi

Comparison of Cash Levels of Securities Investment Trusts

Öz

Individuals use their savings as a resource to acquire various assets to turn them into investments. Investors aim to make high profits with these assets. This study aims to measure and compare the cash levels of companies registered in the BIST MKYO index between 2018 and 2022. The most crucial criterion in the study is the cash rate. The least essential criteria are financial leverage ratio, current asset turnover ratio, and equity turnover ratio. As a result of the study, according to the years researched, While EUYO Investment Partnerships has the highest cash level among the companies, it is the one with the lowest cash level. It has been revealed that companies experiencing cash difficulties vary from year to year.

Anahtar Kelimeler

Cash Level, CRITIC Method

Kaynakça

• Aktaş, M., & İlgün, Y. (2019). Performance Comparison of The Venture Capital Investment Trusts in Turkey. International Journal of Social Science Research, 8(1), 73-92.
• Ayçin, E. (2018). BIST Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Endeksinde (XYORT) Yer Alan İşletmelerin Finansal Performanslarının ENTROPİ ve GRİ İlişkisel Analiz Bütünleşik Yaklaşımı ile Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2), 595-622.
• Bağcı, H., & Caba, N. (2018). ENTROPİ ve COPRAS Yöntemleri Kullanılarak Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarının Nakit Düzeylerinin Kıyaslanması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(5), 64-83.
• Bayraktar, A. (2008). Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları İskontosu ve IMKB Hisse Senedi Endeks Getirileri Üzerindeki Etkisi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme AnaBilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Can, B. (2006). Yatırımcı Duyarlılığı: IMKB’de İşlem Gören Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Üzerine Bir Uygulama. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme AnaBilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Çetinkaya, A. (2023). BIST Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Endeksi (XYORT) Şirketlerinin Entropi Ağırlıklandırmalı TOPSIS Yönetimiyle Finansal Performanslarının Karşılaştırılması. Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, 6(4).
• Chen, J. (2012). The Performance Persistence Of Chinese Open-Ended Funds. A Research Project Submitted in Partial Fulfillment of The Requirements For The Degree of Master Of Finance.
• Cheung, A. & Roca, E. (2013). The Effect On Price, Liquidity And Risk When Stocks Are Added To And Deleted From A Sustainability Index: Evidence From The Asia Pacific Context, Journal of Asian Economics, 24, 51-65.
• Çıtak, L. (2008). Türkiye’deki Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarının Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (31), 69-94.
• Dağ, M., & Çelik, M. (2018). Yatırım Teşvikleri Nedir? Kavram Ve Kapsamı Üzerine Bir Değerlendirme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 863-875.
• Daszyńska-Żygadło, K., Ryszawska, B., Słoński, T., & Zawadzki, B. M. (2014). Investorsʼ Reactions for Sustainability Index Inclusion Is Car A Good News?. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 2(300).
• Demir, G. & Kartal, M. (2020). Güncel Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri. Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Demir, G., Özyalçın, A. T. & Bircan, H. (2021). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve ÇKKV Yazılımı ile Problem Çözümü. Ankara: Nobel Yayın.
• Demir, Y., & Terzioğlu, M. (2014). Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarının IMKB 100 Endeksi Üzerine Etkisi: Çok Değişkenli Regresyon Analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 47-59.
• Deran, A., Sarıay, M. İ., & Savaş, İ. (2016). İMKB’de İşlem Gören Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları ve Gayrimenkul Yatırim Ortaklıklarının Finansal Performanslarının Karşılaştırılması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2).
• Diakoulaki D., Mavrotas G., & Papayannakis L. (1995). Determining Objective Weights in Multiple Criteria Problems: The CRITIC Method. Computers and Operation Research. 22(79), 763-770.
• Elmacı, O. & Kestane, A. (2017). Maliyet Yönetiminde Göreli Etkinlik Analizi: BIST Menkul Kıymetler Yatırım Ortaklığı Endeksinde Uygulama. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 3(7), 265-275.
• Gao, J., O’Sullivan, N., & Sherman, M. (2021). Chinese Securities Investment Funds: The Role of Luck in Performance. Review of Accounting and Finance, 20(5), 271-297.
• Gigović, L., Pamučar, D., Bajić, Z., & Milićević, M. (2016). The Combination of Expert Judgment and GIS – MAIRCA Analysis for the Selection of Sites for Ammunition Depots. Sustainability, 8(4), 1-30.
• Gümüş, U. T., Kaderli, Y., Özdemir, K., & Kılıç, A. F. (2019). Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı Sektörü Endeksinin Diğer BİST100 Sektör Endeksleri ile Risk Açısından Karşılaştırılması. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 2(8), 563-573.
• Ferek, H., & Poyraz, E. (2021). Borsa İstanbul'da (BIST) Yer Alan Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı Şirketlerinin TOPSIS ve PROMETHEE Yöntemleri ile Finansal Performanslarının Karşılaştırılması. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 72-90.
• Kamuyu Aydınlatma Platformu. KAP. Erişim: 23.07.2024. https://www.kap.org.tr/tr/Endeksler
• Kara, M. A., & Şeyranlioğlu, O. (2023). ENTROPİ ve Gri İlişkisel Analiz (GİA) Yöntemleriyle BİST Sürdürülebilirlik 25 Endeksindeki Şirketlerin Likidite Düzeylerinin Karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 647-667.
• Kutlu Furtuna, Ö. K. (2017). Nakit Bulundurma Düzeyinin Sektörel Analizi: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Reel Sektör Firmalari Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(3), 615-630.
• Münyas, T. (2017). Türk Sermaye Piyasasının Yeni Kolektif Yatırım Kuruluşu: Değişken Sermayeli Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı’nın Yapı, İşleyiş ve Faaliyet Esasları Üzerine Bir İnceleme. Maliye ve Finans Yazıları, 1(107), 148-160.
• Özeroğlu, A. İ. (2014). Türkiye’de Menkul Kıymet Yatırım Fonlarının Gelişimi ve Sermaye Piyasalari Üzerindeki Etkileri. Tarih Okulu Dergisi, (18), 397-419.
• Sermaye Piyasası Kurulu. (2018). Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Tanıtım Rehberi. T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu: Https://spk.gov.tr/kurumlar/yatirim-ortakliklari/menkul-kiymet-yatirim-ortakliklari. Erişim Tarihi: 07.12.2023.
• Sermaye Piyasası Kurulu. Https://spk.gov.tr/portfoy-degerleri. Erişim Tarihi: 09.12.2023
• Şamiloğlu, F., Bağcı, H., & Kahraman, Y. E. (2018). İşletmelerin Likidite Düzeylerinin Karşılaştırılması: BİST Sürdürülebilirlik Endeksi Uygulaması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 115-129.
• Kurnaz, N., & Kestane, A. (2020). The Effect of Corporate Resource Planning Applications on the Performance of Internal Audit in the Context of Corporate Governance. Context, 17, 2.
• Uygurtürk, H., & Vargün, H. (2018). Nakit Akışı ile Karlılık Arasındaki İlişki: Taşıt Araçları Sektörü Üzerine Bir Araştirma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(3), 705-727.
• Wanke, P., Kalam Azad, M. A., Barros, C. P., & Hadi‐Vencheh, A. (2016). Predicting Performance in ASEAN Banks: An İntegrated Fuzzy MCDM–Neural Network Approach. Expert Systems, 33(3), 213-229.
• Yaşar, B. (2008). Davranışsal Finans ve Fiyat Köpüğü: İMKB Endekslerinde Fiyat Köpüğüyle İlgili Mevsimsel Birim Kök Araştırması. İstanbul: İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Yıldız, F., & Doğan, M. (2012). Genel Müdürün Yönetim Kurulu Üyesi Olması Halinin Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı Firmalarının Performansına Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 353-366.