Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat İstemiyle Ağır Ceza Mahkemelerinde Açılan Davalarda Yargı Harcı

Yıl 2020, Sayı: 1, 33 - 74, 30.06.2021

Uğur Yiğit İlhami Öztürk

Öz

Harçlar Kanunu ile yargı harcı ve yargı harcına ilişkin çeşitli muafiyet ve istisnalar
düzenlenmiştir. Harçlar Kanunu dışında diğer bazı kanunlarda da yargı harcına ilişkin
muafiyet ve istisna hükümleri mevcuttur. Buna göre, ceza davaları kural olarak yargı harcına tabi değildir. Ancak, koruma tedbirleri nedeniyle tazminat istemli ve ağır ceza mahkemelerinde görülen davaların yargı harcına tabi olmadığına ilişkin yasal bir düzenleme
bulunmamaktadır. Buna rağmen, uygulamada mahiyeti itibarıyla ceza davası niteliğinde
olmayan bu tür davaların açılması aşamasında yargı harcı alınmamakta ve yargı harcı
hükme konu edilmemektedir. Bu çalışma ile koruma tedbirleri nedeniyle tazminata konu
olan ve ağır ceza mahkemelerinde görülen davaların, aksi yöndeki yerleşik uygulama ve
doktrindeki hâkim görüşe rağmen, şahsi hukuka ait hakların hüküm altına alınması kapsamında yargı harcına tabi olması gerektiği hususu irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yargı Harcı, Ceza Davası, Ceza Mahkemesi, Koruma Tedbirleri, Tazminat

Kaynakça

• AKDOĞAN, Abdurrahman, Kamu Maliyesi, Genişletilmiş 11. Baskı, Gazi Kitapevi, Ankara 2006. AKINCI, Müslüm, İdari Yargıda Adil Yargılanma Hakkı, Turhan Kitapevi, Ankara 2008.
• ALDEMİR, Hüsnü, Hukuk Davalarında Yargılama Giderleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2000.
• ARSLAN, Mehmet, Vergi Hukuku, 5. Baskı, Yaklaşım Yayıncılık, 2006.
• ARSLAN, Mehmet, Vergi Hukuku, Alfa Yayınları, 2000.
• BULUTOĞLU, Kenan, Kamu Ekonomisine Giriş, İstanbul 2003.
• CENTEL, Nur / ZAFER, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, Ekim 2012.
• ÇELİK, Galip, Servet ve Harcama Vergileri, Seçkin Yayınevi, Ankara 1995.
• ERANIL, Mehmet Akif, “Harçlar Kanunu Üzerine İnceleme ve İzah”, Ankara Barosu Dergisi, Cilt. 8, Sayı. 103-104.
• ERGİNAY, Akif, Vergi Hukuku Prensipleri, Ankara 1953.
• KANETİ, Selim, Vergi Hukuku, 2. Baskı, İstanbul 1989.
• KUNTER Nurullah / YENİSEY Feridun / NUHOĞLU Ayşe, Açıklamalı Ceza Muhakemesi Kanunu, Cilt I, Beta, İstanbul, Haziran, 2013.
• KUNTER Nurullah / YENİSEY Feridun / NUHOĞLU Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Baskı, Beta, İstanbul, Ekim 2010.
• KURU, Baki / ARSLAN, Ramazan / YILMAZ, Ejder, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2013.
• KURU, Baki, Hukuk Usulü Muhakemeleri, 6. Baskı, Cilt: V, Demir Demir Yayıncılık, İstanbul, 2001. NADAROĞLU, Halil, Kamu Maliyesi Teorisi, 11. Baskı, İstanbul 2000.
• OLGAÇ, Senai, Açıklamalı ve Uygulamalı Harçlar Kanunu, Ankara 1964.
• ONAR, Sıddık Sami, (1944), İdare Hukuku, İsmail Akgün Matbaası.
• ÖKTEMER, Semih, “Başvurma Harcı”, Adalet Dergisi, Ağustos-Eylül 1966, Cilt. 57, Sayı. 8-9.
• ÖNCEL, Mualla / KUMRULU, Ahmet / ÇAĞAN, Nami, Vergi Hukuku, 13. Bası, Ankara, 2005.
• ÖZALP, Nabi, “Uygulamada Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat (CMK m.141- 144)”, TBB Dergisi, 2019 (145.)
• ÖZBEK, Veli Özer / KANBUR, Mehmet / DOĞAN, Nihat Koray / BACAKSIZ, Pınar / TEPE İlker, Ceza Muhakemesi Hukuku, 4. Baskı, Seçkin, Ankara, 2012.
• ÖZKAN, Hasan / ATAÇ, Kifayet (İştip), Nüfus Davaları ve Nüfus İşlemleri, Ankara, 2004.
• ÖZTÜRK, Bahri, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 8. Baskı, Seçkin, Ankara, 2014.
• ÖZTÜRK, İlhami, “Bir Hükmün Bozulmasını Takiben Verilen Kararda Hesaplanan Yargı Harcından Bozulan Hüküm Dolayısıyla Ödenmiş Olan Harcın Mahsubu”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, Aralık 2015, s. 142.
• ÖZTÜRK, İlhami, “Kamu İdarelerine Kanunla Tanınan Yargı Harcı Muafiyetinin Yeniden Düzenlenmesi İhtiyacı”, Maliye Dergisi, S: 169, Temmuz - Aralık, 2015.
• PEKCANITEZ, Hakan / ÖZEKES, Muhammet / ATALAY, Oğuz, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2013.
• PINAR, Burak, Yargı ve İcra Harçları, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2009.
• POYRAZ GİYİK, Hülya, Kanun Dışı Yakalama, Tutuklama, Arama ve Elkoymaya İlişkin Tazminat Davaları, Adalet Yayınevi, Ankara, 2012.
• SABAN, Nihal, Vergi Hukuku, 6. Baskı, Beta, İstanbul, 2014.
• TUNCER, Selahattin, Vergi Hukuku ve Uygulaması, Yaklaşım Yayınları, 2003.
• TÜRK, İsmail, Kamu Maliyesi, Turhan Kitapevi, 2011.
• ULUATAM, Özhan / METHİBAY, Yaşar, Vergi Hukuku, İmaj Yayıncılık, 2001.
• ULUATAM, Özhan, Kamu Maliyesi, İmaj Yayınevi, 2012.
• ÜNVER, Hakkı Şinasi / ARSLAN, İsmail, Esbabı Mucibeleriyle Birlikte Yeni Damga Vergisi ve Harçlar Kanunu, Ayyıldız Matbaası, Ankara 1964.
• YILMAZ, Kazım, Türk Vergi Hukuku, Ce-Ka Yayınları, 2003
• YİĞİT, Uğur / ÖZTÜRK, İlhami, Yargı Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara Temmuz 2020.
• YURTCAN, Erdener, CMUK Şerhi, 3. Bası, Beta Basın Yayın, İstanbul, Mart 2000. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MM__/d01/c025/mm__01025037ss 0282.pdf