Bir Vakanın Etik Analizi (ABD Yüksek Mahkeme Başkanı Roberts, Senatör Schumer ve ABD Başkanı Donald Trump

Yıl 2020, Sayı: 1, 30.06.2021

Mustafa Saldırım

Öz

Yargı etiği; bağımsız, tarafsız ve etkin bir yargı sisteminin temel koşuludur. Karşılaştırmalı hukukta yaklaşık 50 yıl önce başlayan ve yargı pratiğinde uygun mekanizmalar
ile işlerlik kazandırılan yargı etiği, ülkemizde Yargıtay’ın 2017 yılından itibaren güçlü bir
şekilde sürdürdüğü reform hareketi ile yaygınlaşmaya başlamıştır. Yargıtay Etik İlkelerinin geliştirilmesi ile başlayan bu reform hareketinin sonucunda yargı etiği dersleri hukuk
fakültelerinde okutulmaya başlamış, bağımsız ve tarafsız Yargı Etiği Danışma Kurulu
oluşturulmuş, eğitim programları geliştirilmiş ve yargı etiği alanındaki temel eserler ile
eğitim materyalleri Türkçe’ye çevrilerek tüm hukukçuların ve toplumun yararlanmasına
sunulmuştur. Bu çalışmada ise Amerika Birleşik Devletlerinde yüksek mahkeme ile üst
düzey bir politik kişilik arasında yaşanan bir vaka yargı etiği açısından analiz edilmiştir.
Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı, halkın yargıya güveni, yargının iletişim stratejisi gibi
birçok önemli kavram ve müessesenin dikkate alınmasını gerektiren bu vaka, Yargıtay
Yargı Etiği İlkeleri, Bangalor Yargı Etiği İlkeleri ve Bangalor Yargı Etiği İlkeleri’nin
Yorumu ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin geliştirdiği içtihatlar çerçevesinde ele
alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yargı Etiği, Yargı Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı, Yargıtay Etik İlkeleri, Yargıya Güven, Popülizm, Siyasi Tartışma

Kaynakça

• Bangalor Yargı Etiği İlkelerinin Yorumu (Çev. Mustafa Saldırım, Nihal Eriş, Fulya Batur), Yargıtay Yayını, Ankara 2020.
• Campbell and Fell v. the United Kingdom, no. 7819/77, 7878/77, ECHR, 28 June 2014. Ivanovski v. the former Yugoslav Republic of Macedonia, no. 29908/11, ECHR, 21 January 2016. Kinsky v. the Czech Republic, no. 42856/06, ECHR, 9 February 2012.
• SALDIRIM, Mustafa, Yargıtay Etik İlkeleri ve Yargıda Şeffaflığa İlişkin İstanbul Bildirgesi Çerçevesinde Yargı Yetkisinin Güncel Sorunlarının Değerlendirilmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Adli Yıl Açılış Semineri, Yargıtay Başkanlığı Sunumu, Strazburg 2018.
• Sovtransavto Holding v. Ukraine, no. 48553/99, ECHR, 25 July 2002. The Rule of Law Checklist, (Hukuk Devleti Kontrol Listesi), Avrupa Konseyi Venedik Komisyonu, Strasburg 2016.
• World Forum for Democracy, Is Populism a Problem, Programme, Strasbourg, November 2017.
• Yargıtay Etik İlkeleri, Ankara 2018 (Editörler: Mustafa Saldırım, Gözde Hülagü)