The Relationship Between Religion and Politics in Imam Al-Maturidi

Yıl 2010, Cilt: 7 Sayı: 2, 53 - 66, 01.06.2010

Ramazan Altıntaş

Öz

Discussions regarding the relationship between religion and politics are located under the chapter entitled "Imamat and Caliphate"  in Islamic Theology books. Especially, sunni theologians deal with this issue as a reaction to Shi'ite theologians who consider Imamat (religio-political leadership) as one of the basic tenets of religion.  Al-Maturidi, one of the most prominent Muslim theologians does not specifically wrestle with this issue in his works. Although Imam al-Maturidi does not have a separate chapter for the issue of  "Imamat and Caliphate" in his books, this does not mean that he is not interested in this topic. As a matter of fact, in his books Kitab al-Tawhid and Kitab Ta'wilat al-Qur'an, he mentioned topics related to religion and politics such as freedom of religion and consicence, emanet (entrustment), competent (ehliyet), justice, counceling (shura), allegiance, obedience, management, promoting good and prohibiting evil, and juridical decision making. All of these issues are still relevant to modern Islamic political thought. Thus,  I suggest, studying al-Maturidi's religious and political thoughts will shed light on contemporary Islamic political thought, and provide new approaches to deal with these matters.

Anahtar Kelimeler

Politics, Justice, Government, Shura, Allegiance, Obedience

İmam-ı Mâtürîdî'de Din-Siyaset İlişkileri

Öz

Kelam kitaplarında din ve siyaset ilişkileri “imamet/hilafet” başlığı altında yer alır.  Özellikle Sünni Kelam okullarında imamet konularına yer verilmesi, Şia’ya tepkiden dolayıdır. Çünkü onlar, imamet meselesini, dinin temel inanç esaslarından saymışlardır. Biz İmam-ı Mâturîdî’nin eserlerinde müstakil bir başlık olarak ‘imamet/hilafet’ konusuna yer vermediğini görüyoruz. Şüphesiz bunun farklı nedenleri olabilir. Her ne kadar İmam-ı Mâturîdî, eserlerinde siyasi bir konu olan  “imamet/hilafet” meselesine ilişkin ayrı bir başlık açmamışsa da bu onun ilgilenmediğini göstermez. Nitekim o, gerek Te’vilat ve gerekse Kitabu’t-Tevhid adlı eserinde din ve siyasetle ilişkili olan din ve vicdan özgürlüğü,  emanet, ehliyet, adalet, şura, biat, itaat, yönetim, iyiliği teşvik etmek ve kötülükten sakındırmak, hüküm çıkarmak gibi konulara yer vermiştir. Hiç kuşkusuz, onun dini ve siyasi görüşleri günümüz çağdaş İslami siyaset düşüncesine ışık tutacak ve yeni açılımlar sağlayacak niteliktedir. 

Anahtar Kelimeler

Siyaset, Adalet, Yönetim, Şura, Biat, İtaat

Kaynakça

• Aclûnî, İsmail b. Muhammed, Keşfu’l-Hafâ, Beyrut, 1351.
• Alûsî, Şihâbüddin Mahmûd, Rûhu’l-Maânî, Beyrut, 1987.
• Buharî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail el-Câmiu’s-Sahîh, İstanbul, 1315.
• Cürcânî, Seyyid Şerif, et-Ta’rîfât, Kahire, 1987.
• Farabi, Ebû Nasr Muhammed, İlimlerin Sayımı, çev. A. Ateş), İstanbul, 1986.
• Hasan Hanefi, Hısâru’z-Zaman, (el-Mazi ve’l-Müstakbel), Kahire, 2006.
• İbn Hişam, Ebû Muhammed Abdülmelik, es-Siyratü’n-Nebeviyye, tahk. Taha Abdurrahman Sa’d, Beyrut, 1411 h.
• Yorumlar için bakınız. Mâtürîdî, Te’vîlâtü’l-Kur’an, II, 457. İsfehânî, Râgıb, el-Müfredât Fî Garîbi’l-Kur’an, İstanbul, 1986.
• Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed, Te’vîlâtü Ehli’s-Sünne, tahkik: Fâtıma Yusuf el-Haymî, Beyrut, 2004.
• Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed, Te’vîlâtü’l-Kur’an, tahk. Ahmed Vanlıoğlu, İstanbul: Dâru’l-Mîzân, 2005.
• Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed, Kitâbu’t-Tevhîd, (tahk. F. Huleyf), İstanbul, 1979.
• Mâturîdî, Te’vîlâtü’l-Kur’an, tahk. Mehmet Boynukalın, İstanbul: Dâru’l- Mîzân, 2005.
• Müslim, Ebu’l-Hüseyin b. Haccâc, Sahih, Kahire, 1955.
• Nevin A. Mustafa, İslam Siyasi Düşüncesinde Muhalefet, çev. Vecdi Akyüz, İstanbul: İz Yayıncılık, 1990.
• Rıza, Reşid, Tefsîru’l-Menâr, Beyrut, ts. The Relationship Between Religion and Politics in Imam Al-Maturidi Citation/©: Altıntaş, Ramazan, (2010). The Relationship Between Religion and Politics in Imam Al-Maturidi, Milel ve Nihal, 7 (2), 53-66.