Yasin Meral, Yahudi Kaynakları Işığında Yahudilik (İstanbul: MilelNihal, 2021)

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 2, 306 - 311, 31.12.2021

Tolga Savaş Altınel

Öz

Türkiye’de Dinler Tarihi alanında yapılan araştırmaların başında Yahudilikle ilgili yapılan araştırmalar gelmektedir. Yahudilerin tarihleri, kutsal kitapları, ibadetleri, Müslümanlarla olan ilişkileri vb. konularda birçok eser tercüme edilmekte veya kaleme alınmaktadır. Bu geniş literatür içerisinde her bir eserin farklı ve öne çıkan yönleri bulunmaktadır. Örneğin Hayrullah Örs’ün Türkçe kaleme aldığı Musa ve Yahudilik isimli eserinde konular içeriden yani o dinin bir mensubu gözünden oldukça eleştirel bir şekilde ele alınmıştır. Prof. Dr. Fuat Aydın’ın Yahudilik Tarih, İnanç, İbadet Kültür isimli eseri dinler tarihi disiplini geleneği içinde kalmaya özen gösterilmiş tanıtıcı ve bilgilendirici bir eserdir. Yine Prof. Dr. Salime Leyla Gürkan’ın Yahudilik adlı eseri her iki din mensuplarının birbirlerini daha iyi tanımaları amacıyla yazılmış akademik ağırlığı hissedilen bir çalışma olmasıyla öne çıkmaktadır. Doç. Dr. Yasin Meral’in Yahudi Kaynakları Işığında Yahudilik isimli eserini öne çıkaran husus ise onun Müslüman bir yazar olarak konu üzerindeki vukufiyeti ve konuları birincil kaynaklardan yani membaından ve aracısız aktarmış olmasıdır. Yazar, bu alanda mutat hale gelmiş olan konuyu Batı kaynakları üzerinden ele alma yaklaşımından ziyade İbranice kaynakları sıklıkla ve öncelikli olarak kullanmış görünmektedir. Yazarın İbranice bilgisinin yetkinliği kavramsal alanda da kendini göstermiş, kaynaklara sadık kalabilmek ve tabirlerin teknik izini sürebilmek için terimleri Yahudi kaynaklarında geçtiği şekilde eserinde ayrıca belirtilmiştir. Öyle görülüyor ki yazar, hocası Prof. Dr. Baki Adam’ın Yahudi Kaynaklarına Göre Tevrat isimli eserinde uyguladığı metodu ilk önce spesifik alanlarda uygulamış, ardından da bu eseriyle bahsi geçen yöntemi Yahudiliğin bütün alanlarına genişleterek onun izinden gitmeyi sürdürmüştür. Yazarın bu müstakil eserinden önce doğrudan Yahudilikle ilgili kaleme aldığı makale ve araştırma notları da bu alandaki yetkinliğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Yahudilik, Yahudi Literatürü,, Yahudi Yaşamı

Kaynakça

• “İbn Meymûn’un Cismani Haşir ile İlgili Görüşleri ve Haşir Risalesi’nin Arap Harfleriyle Neşri”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 61:2 (2020), ss. 245-314. “Erken Dönem İbrani Matbaacılığında Haham Onayları ve Cemaat İçi Sansür”, Dinî Araştırmalar 18:47 (2015), ss. 96-118.
• “İbrani Matbaacılığında Telif Hakları: 16-18. Yüzyıllar”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 5:2 (2016), ss. 298-320.
• “Nasi-Mendes Ailesi ve İstanbul’da Reyna Nasi Matbaası”, Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası, Alimler, Müesseseler ve Fikri Eseler XVI. Yüzyıl, ed. Ekrem Demirli, vd., İstanbul: Zeytin burnu Belediyesi, 2017, ss. 177-190;
• “İbn Meymun’a Göre Yahudilik’te İman Esasları”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 52:2 (2011), ss. 243-266; “Ortaçağ Yahudileri Arasında Judeo-Arabic Kullanımı”, Bütün Yönleriyle Yahudilik, Ankara: Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 2012, ss. 319-332;
• “İbn Meymun’un Yemen Mektubu”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 54:2 (2013), ss. 1-48;
• “Yahudi Kaynaklarında Ararat Dağları (Tekvin, 8:4)”, Milel ve Nihal: İnanç, Kültür, ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi 11:2 (2014), ss. 83-101;
• “Talmud, Mişna ve Gemara’dan mı Oluşmaktadır?”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 36 (2017), ss. 167-170;
• “Yahudi Kutsal Metin Geleneğinde Tevrat’ın Bâtınî Yorumu”, Kur’an’ın Bâtınî ve İşârî Yorumu, ed. Mustafa Öztürk, İstanbul: Kuramer Yayınları, 2018, ss. 141-167;
• “Yahudiliğin Bağımlılığa Bakışı”, Bedenimizin İşgalcileri: Dinlerin Bağımlılığa Bakışı, İstanbul: Okur Akademi 2019, ss. 43-68