MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜKLERİ ÇALIŞANLARININ ÖRGÜTSEL BAĞLILIK DÜZEYLERİ (ANTALYA İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 47 Sayı: 217, 111 - 130, 09.02.2018

Ali Sabancı , Saniye Erol Emiroğlu Hakan Düztepe

Öz

Bu araştırmanın amacı; Milli Eğitim Müdürlükleri çalışanlarının örgütsel bağlılık düzeylerinin değerlendirilmesidir. Nicel araştırma deseninde tasarlanan

araştırmanın çalışma evrenini, Antalya İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile (5) merkez İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerinde “şef,programcı, tekniker, teknisyen, bilgisayar işletmeni, VHKİ, memur, şoför ve hizmetli” kadrolarında görev yapan çalışanlar oluşturmaktadır. Bu kapsamda evren 428 kişiden oluşmaktadır. Sonuç olarak 330 katılımcıdan elde edilen anketler değerlendirmeye alınmıştır. Çalışma sonucunda Milli Eğitim Müdürlüğü çalışanlarının içselleştirme boyutunda yüksek düzeyde, uyum boyutunda düşük, özdeşleşme boyutunda ise göreceli olarak orta düzeyde bağlılık duygusuna sahip oldukları, cinsiyet, görev, eğitim, kıdem, hizmet süresine göre katılımcıların görüşleri arasında bir fark olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel bağlılık, uyum, özdeşleşme, içselleştirme

Kaynakça

• Aamodt, M. G. (2010). Industrial/Organisational Psychology: An Applied Approach, 6th.ed. Wadsworth Cengage Learning, Belmont.
• Akgül, A, ve Çevik, O. (2003). İstatistiksel Analiz Teknikleri, Spss’te İşletme Yönetimi Uygulamaları, Emek Ofset Ltd.Şti., Ankara.
• Al, A. (2007). Üniversitelerdeki Yabancı Diller Birimleri Yöneticilerinin Yönetsel Yeterlik Düzeyi İle İngilizce Öğretim Elemanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Araştırılması, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli.
• Armstrong, M. (2006). A Handbook of Human Resource Management Practice, 10th., Kogan Page Limited, London.
• Armstrong, M. (2007). A Handbook of Employee Reward, Management And Practice, 2nd ed., Kogan Page Limited., London.
• Aydın, M. (2010). Eğitim Yönetimi, Hatipoğlu Yayınları, Ankara.
• Aydın, A., Sarıer, Y. ve Uysal, Ş. (2011). “The Effect of Gender On Organizational Commitment of Teachers: A Meta Analytic Analysis”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Educational Sciences: Theory Practice, 11(2), ss.628-632.
• Aydemir, Ö. (2009). Meslek Lisesi Müdürlerinin Yöneticilik Davranışlarının Öğretmenlerin
• Örgütsel Bağlılıklarına Etkisi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Balay, R. (2000). Özel ve Resmi Liselerde Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığı (Ankara İli Örneği), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Balcı, A. (1995). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler, 72TDFO Bilgisayar ve Yayıncılık, Ankara.
• Başaran, İ. E. (1989). Yönetim, Gül Yayınevi, Ankara.
• Başaran, İ. E. (2006). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi, Ekinoks Yayınları, Ankara.
• Bayram, L. (2005). “Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık”, Sayıştay Dergisi, S.59, ss.125-137.
• Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). “Anket Geliştirme”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), ss.133-151.
• Ali Sabancı / Saniye Erol Emiroğlu / Hakan Düztepe 126 Millî Eğitim Sayı 217 Kış/2018
• Budak, T. (2009). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Kadrolu ve Sözleşmeli Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılıkları (Kocaeli İli Örneği), Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Blandford, S. ve Welton, J. (2000). Managing Professional Development in Schools, Routledge, New York.
• Colquitt, J. A., LePine, J. A., ve Wesson, M. J. (2015). Organizational Behavior: Improving Performance And Commitment İn The Workplace, Fourth Edition, McGraw-Hill Education, New York.
• Çakar, N. D. ve Ceylan, A. (2005). “İş Motivasyonunun Çalışan Bağlılığı ve İşten Ayrılma Eğilimi Üzerindeki Etkileri”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(1), ss.52-66
• Çakır, A. (2007). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri ve Okul Kültürü Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi,Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Çavundurluoğlu, E. (2016). İlköğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Champoux, J. E. (2011), Organisational Behaviour: Integrating İndividuals, Groups, And Processes, 4th ed, West Publishing Company, New York.
• Çoban, T. (2015). Okul Kültürünün Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Çöp, S. (2008). Türkiye ve Polonya’da Turizm Sektörü Çalışanlarının Örgütsel Adalet ve Örgütsel Bağlılık Algılarına İlişkin Bir Uygulama, Gazi Üniversitesi: Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Doğan, E. Ş. (2013). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
• Danış, A. (2009). Anadolu Teknik ve Anadolu Meslek Lisesi Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri (İzmit Örneği), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Devlet Memurları Kanunu (1965), Resmi Gazete, Tarih:23.07.1965, Sayı:12056.
• Dirikan, Y. (2009). Branş ve Branş Dışı Atanan İngilizce Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Çok Boyutlu İncelenmesi ( İstanbul İli Anadolu Yakası Örneği), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Doğan, A. (2008). İlköğretim Kurumlarında Örgütsel Adaletin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi (Elâzığ İli Örneği), Fırat Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Elazığ.
• Durna, U. ve Eren V. (2005). “Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (2), ss.210–219.
• Milli Eğitim Müdürlükleri Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeyleri. Millî Eğitim Sayı 217 Kış/2018 127
• Erbaş, G. (2008). Yönetici ve İşgören Arasındaki İletişimin Kalitesi ile Örgütsel Bağlılık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Erdaş, Y. (2009). Denizli İl Merkezinde Çalışan İlköğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Denizli.
• Erdoğmuş, H. (2006). Resmi-Özel İlköğretim Okullarında Çalışan Yöneticilerin Kişisel Özellikleri ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki (İstanbul Örneği), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Ersoy, S. (2007). Kariyer Geliştirme Programlarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Tekstil Sektöründe Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya.
• George, J. M. ve Jones, G. R. (2012). Understanding and Managing Organizational Behavior, (6th ed.), Prentice Hall, New Jersey.
• Griffin, R. W. ve Moorhead, G. (2010). Organizational Behavior: Managing People and Organizations, 11th. Edition, South-Western, Cengage Learning, Canada.
• Gündoğan, T. (2009). Örgütsel Bağlılık: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uygulaması, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara.
• Gören, T. (2012). İlköğretim Kurumlarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri (Aydın İli Örneği), Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı,(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Aydın.
• Güner, G. A. (2015). Öğretim Elemanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Değerlendirilmesi (Giresun Üniversitesi Örneği), Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas.
• Güneş, I. , Bayraktaroğlu, S. ve Kutanis, R. Ö. (2009). Çalışanların Örgütsel Bağlılık ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki: Bir Devlet Üniversitesi Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (3), ss.481-497.
• Gürkan, G. Ç. (2006). Örgütsel Bağlılık: Örgütsel İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi ve Trakya Üniversitesinde Örgüt İklimi İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Araştırılması,Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Edirne.
• İnce Ö. Z. (2015). Çalışanlarda Tükenmişlik ve Örgütsel Bağlılık (Ankara Tepebaşı Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi Örneği), İstanbul Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti., Ankara.
• Ali Sabancı / Saniye Erol Emiroğlu / Hakan Düztepe 128 Millî Eğitim Sayı 217 Kış/2018
• Kılıçoğlu, G. (2010). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Algılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi), İzmir.
• Küçüközkan, Y. (2015). “Örgütsel Bağlılık ile Cinsiyet Arasındaki İlişki: Hastanelerde Çalışan Sağlık Personeli Üzerinde Bir Araştırma”, Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi,1(1), ss.114-37.
• Karadaş, H. (2013). Pozitif Okul Yönetiminin Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığına Etki Düzeyi, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Şanlıurfa.
• Karaköse, B. (2012). Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde Çalışan Personelin Örgütsel Bağlılık ve Çalışma Yaşamı Kaliteleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri.
• Koca, Y. S. (2009). Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Koç, R (2008). Personel Güçlendirme ile Çalışanların Örgüte Bağlılığı Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Uygulama, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Kurşunoğlu, A., Bakay, E. ve Tanrıöğen, A. (2010). “İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.28, ss.101-115.
• Luthans, F. (2011). Organizational Behavior, 12th ed, McGraw-Hill/Irwin, New York.
• MEB (2011). “Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” , Resmi Gazete, Tarih:14.09.2011, Sayı:28054.
• MEB (2012). “Milli Eğitim Bakanlığı İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri Yönetmeliği”, Resmi Gazete, Tarih: 18.11.2012, Sayı:28471.
• MEB (2013). “Milli Eğitim Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkında Yönetmelik”, Resmi Gazete, Tarih: 12.10.2013, Sayı: 28793.
• Mercan, M. (2006). Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık Örgütsel Yabancılaşma ve Örgütsel Vatandaşlık, Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek LisansTezi), Afyonkarahisar.
• Meyer, J. P., Paunonen, S, V., Gellatly, I. R., Goffin, R. D. ve Jackson, D. N (1989). “Organizational Commitment and Job Performance It’s the Nature of the Commitment That Counts”, Journal of Applied Psychology, 74(I), ss.152-156.
• Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). “A Three Component Conceptualization of Organizational Commitment”, Human Resource Management Review, 1(1), ss. 61-89.
• Meyer, j. P. Allen, N. J ve Smith, C. A. (1993). “Commitment to Organizations and Occupations: Extentions and Test Of A Three Componant Conceptualizaiton”, Journal of Applied Psychology, 78(4), ss.538-551.
• Milli Eğitim Müdürlükleri Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeyleri. Millî Eğitim Sayı 217 Kış/2018 129
• Meyer, J. P. ve Herscovitch, L. (2001). “Commitment in the Work Place Toward A General Model”, Human Resource Management Review, S.11, ss.299-326.
• Mahmutoğlu, A. (2007). Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Örgütünde İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Bolu.
• Miroshnik, V. (2013). Organizational Culture and Commitment: Transmission in Multinationals, Palgrave Macmillan, New York.
• Nal, K. (2003). Sınıf Öğretmenlerinin Yöneticilerinin Yönetim Tarzlarına İlişkin Tutumları ile Kuruma Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Nartgün, S. S. ve Menep, I. (2010). “İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığa İlişkin Algı Düzeylerinin İncelenmesi: Şırnak/İdil Örneği”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), ss.289-316.
• Özcan, O. (2008). İlköğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Özdeşim, Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Demografik Özelliklere Göre İncelenmesi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Özkan, Y. (2005). Örgütsel Sosyalleşme Sürecinin Öğretmenlerin Örgüte Bağlılıklarına Etkisi (Ordu İli Örneği), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Özkan, V. (2008). İlköğretim Okulunda Görevli Sınıf Öğretmenlerinin Bazı Değişkenlere Göre Örgütsel Bağlılık Düzeyleri (Sakarya İl Örneği), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya.
• Özkaya, M. O., Kocakoç, I. D. ve Kara, E. (2006). “Yöneticilerin Örgütsel Bağlılıkları ve Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkileri İncelemeye Yönelik Bir Alan Çalışması”, Celal Bayar Üniversitesi I.I.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 13 (2), ss.77-96.
• Özoğlu, S. Ç. (1992). “Davranış Bilimlerinde Anket: Bilgi Toplama Aracının Geliştirilmesi”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 25,(2), ss.321-339.
• Reichers, A. E. (1985). “A Review and Reconceptualization of Organizational Commitment”, The Academy of Management Review, 10(3), ss.465-476.
• Schermerhorn, J. R., Jr., Hunt, J. G., Osborn, R. N. ve Uhl-Bien, M. (2010). Organizational Behavior (11th ed.), John Wiley & Sons, Inc., New York.
• Starratt, R. J. (2003), Centering Educational Administration: Cultivating Meaning, Community, Responsibility, Lawrence Erlbaum, Mahwah, London.
• Şişman, M. (2007). Örgütler ve Kültürler, Pegem A Yayıncılık Tic. Ltd. Şti., Ankara.
• Şahin, B. (2015). Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık Davranışları ile Okul Müdürlerinin Etik Liderlik Davranışları Arasındaki İlişki, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Uşak.
• Ali Sabancı / Saniye Erol Emiroğlu / Hakan Düztepe 130 Millî Eğitim Sayı 217 Kış/2018
• Tayfun, A., Palavar, K. ve Yazıcıoğlu. (2008). “Otel İşletmelerinde Çalışan İşgörenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Kamu-İş Dergisi, 9(4), ss.1-22.
• Tok, T. N. (2007). İlköğretim Müfettişlerinin İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılıkları, TEM-SEN Yayınları, No:7, Ankara.
• Tülek, M. E. (2008). Vakıf Üniversitelerinde Görev Yapan İngilizce Okutmanlarının İş Doyumu Örgütsel Bağlılık İlişkisi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Uğurlu, C. T. (2009). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeylerine Yöneticilerinin Etik Liderlik Ve Örgütsel Adalet Davranışlarının Etkisi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmış Doktora Tezi), Malatya.
• Varoğlu, D. (1993). Kamu Sektörü Çalışanlarının İşlerine ve Kuruluşlarına Karşı Tutumları, Bağlılıkları ve Değerleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmış Doktora Tezi), Ankara.
• Yalçın, B (2009). Eğitim Örgütlerinde Üç Boyutlu Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Tokat.
• Yavuz, E. (2008). Dönüşümcü ve Etkileşimce Liderlik Davranışının Örgütsel Bağlılığa Etkisinin Analizi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Zeyrek, A. O. (2008). Milli Eğitim Bakanlığı 2005 Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yükselme Sınavında Öğretmenlerin Başarı Durumları İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (İstanbul İli Örneği), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.