LOJİSTİK REGRESYON ANALİZİYLE ÖĞRETMEN ADAYLARININ DEPRESYON DURUMUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 47 Sayı: 220, 19 - 36, 15.11.2018

Şirin Çetin , Serdar Arcagök

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının depresyon düzeylerinin ve depresyona sebep olabilecek risk faktörlerinin lojistik regresyon analizi ile

belirlenmesidir. Araştırmanın evrenini Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinde 2017-2018 öğretim yılında farklı anabilim dallarında öğrenimlerini sürdüren (197 kız, 209 erkek) öğretmen adayı oluşturmaktadır. SPSS paket programında tek değişkenli ve çok değişkenli lojistik analiz ile öğretmen adaylarının

depresyon durumunu etkileyen faktörler modellenmeye çalışılmıştır. Araştırma da gelir düzeyi ve KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) değişkenlerinin öğretmen adaylarının depresyon eğilimlerini belirlemede etkili faktörler olduğu saptanmıştır. Araştırmada KPSS sınavına girecek öğretmen adaylarının depresyon düzeylerinin KPSS sınavına girmeyen öğretmen adaylarına göre yaklaşık 10 kat daha fazla riske sahip olabileceği saptanmıştır. KPSS sınavının öğretmen adaylarının kariyerlerini ve geleceklerini belirleyen önemli bir sınav haline dönüşmesi son sınıfta öğrenimlerini sürdüren öğretmen adaylarındaki depresyon oranının artmasında etkili bir faktördür. Depresyondan KPSS sınavına girecek olan adayları koruyabilmek adına sınavla ilgili farkındalık yaratılması öğretmenlik okuyan üniversite öğrencilerinde depresyonun oluşum sebeplerinden birisi olan psikososyal durumların etkisini azaltacağı

düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Depresyon, kamu personeli seçme sınavı, lojistik regresyon

Kaynakça

• Al-Qaisy and Lama M. (2011), “The relation of depression and anxiety in academic achievement among group of university students”, International Journal of Psychology and Counselling, 3(5), s.9100.
• American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., Text Revision). Washington, DC: Author.
• Atav, E. ve Sönmez, S. (2013). Öğretmen adaylarının Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)’na ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (1), 01-13
• Aydın, B. (1990). Üniversite Öğrencilerinde Depresyon, Bilişsel Çarpıtmalar ve Akademik Başarı, M.Ü. Atatürk Eğitim Fak., Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, s.27-36.
• Aysan, F, ve Bozkurt, N. (2000). Bir grup üniversite öğrencisinin kullandığı başa çıkma stratejileri ile depresif eğilimleri ve olumsuz otomatik düşünceleri arasındaki ilişki. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 25-38.
• Ajinkya, S., Schaus, J. & Deichen, M. ( 2016). The Relationship of Undergraduate Major and Housing with Depression in Undergraduate Students. Cureus 8(9): e786. DOI 10.7759/ cureus.786.
• Berzonskv, M. D. & Kuk, L. S. (2000). Identity status, identity processing style, and the transition to university. Journal o f Adolescent Research, I5( 1), 81-98.
• Lojistik Regresyon Analiziyle Öğretmen Adaylarının Depresyon Durumunu Etkile... Millî Eğitim Sayı 220 Güz/2018 33
• Binbay Z. (2011). Majör Depresyonu Olan Hastaların Birinci Dereceden Yakınlarında Depresyon Varlığının Araştırılması, Stresle Başa Çıkma Yöntemleri. Tıpta Uzmanlık Tezi. Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Brackney B.E. ve Karabenick, S.A. (1995). Psychopathology and academic performance: The role of motivation and learning strategies. J. Couns. Psychol.42,456-465.
• Bozkurt, N. (2004). Bir Grup Üniversite Öğrencisinin Depresyon ve Kaygı Düzeyleri ile Çeşitli Değişkenler Arasındaki İlişkiler, Eğitim ve Bilim, 29 (133), 52-59.
• Canat S (1997) Ergenlerde depresyon. Ergenlikte Ruhsal Sorunlara Yaklaşım-II, Ege Psikiyatri Sürekli Yayınları, 2(4):469-472.
• Clark, D. A., Beck, A. T., & Alford, B. A. (1999). Scientific foundations of cognitive theory and therapy of depression. New York: John Wiley & Sons.
• Dahlin M, Joneborg N, Runeson B. (2005). Stress and depression among medical students: a cross sectional study. Med Educ,39,594-604.
• Deniz, M. E. ve Sümer, A. S. (2010). Farklı özanlayış düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinde depresyon, anksiyete ve stresin değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158), 115-127.
• Demirci, R. (2017). Eğitim Fakültesi ve Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Depresyon Ve Motivasyon Bilgi Düzeylerinin Karşılaştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Uşak.
• Donnelly, R., Renk, K., Sims, V. ve McGuire, J. (2011). The Relationship Of Parent and Child Self- Talk In A College Sample. Child Psychiatry and Human Development, 42, 197–218.
• Edwards MJ, Holden RR (2001). Coping, meaning in life, and suicidal manifestations: Examining gender differences. J. Clin. Psychol., (59), 1133-1150
• EJ Costello, A Erkanli, A Angold (2006). Is there an epidemic of child or adolescent depression? JChild Psychol Psychiatry, 47 (2006), ss. 1263-1271.
• Eraslan, L. (2004). Öğretmenlik mesleğine girişte Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) yönteminin değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 1 (1), 1-31.
• Erdem, E. ve Soylu, Y. (2013). Öğretmen adaylarının KPSS ve alan sınavına ilişkin görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 223- 236.
• Erözkan, A. (2009). lköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinde Depresyonun Yordayıcıları, İlköğretim Online, 8(2), 334-345.
• Erözkan, A. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Mükemmeliyetçilik ve Depresyon Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. 8. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Eşkin, M., Ertekin, K., Harlak, H., & Dereboy, C. (2008). Lise öğrencisi ergenlerde depresyonun yaygın ve ilişkili olduğu etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi, 19, 382-389
• Feaster, H. T. (1996). A comparison o f traditional and nontraditional college students on the Beck Depression Inventory. Unpublished master’s thesis, Emporia State University. Şirin Çetin / Serdar Arcagök 34 Millî Eğitim Sayı 220 Güz/2018
• Felix, C. L. (2000). The relationship between depression and academic performance in college students. Unpublished doctoral dissertation, Minnesota School of Professional Psychology.
• Gelley, C.D. (2014). Accuracy of Educators in Identifying Middle School Students with Elevated Levels of Anxiety or Depression, Unpublished master’s thesis, Department of Psychological and Social Foundations College of Education University of South Florida, USA.
• Gilbert, P. (2016). Depression: The Evolution of Powerlessness. Routledge: Taylor & Francis Group. Granger, K. (2017). Promoting High Quality Teacher-Child Interactions: Examining The Role Of Teachers’ Depression, Perceptions Of Children’s Peer Relationships, And Contextual Factors, (Unpublished Doctoral Dissertation). Arızona State Unıversıty, USA.
• Gjerde, P.F. (1993). Depressive symptoms in young adults: A developmental perspective on gender differences. In: Funder DC, Parke DR, Tomilinson- Keasey CA, Widaman K (eds). Studying live through time. American Psychological Association, Washington DC. pp. 255– 288
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2006). Multivariate data analysis (6th ed). Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
• Hosmer, D.W., Lemeshow. S.: .Areview of goodness-of-fit statistics for use in the development of logistic regression models. Am. J. Epidemiol., 115:92-106, 1982
• Hofling, C. ve Leininger M. (2008) Hemşirelikte Ana Psikiyatrik Kavramlar. Kumral A, ceviren. II. Baskı Istanbul : Doğan Ofset, 398-399
• Kapcı, E. G. (2004). İlköğretim öğrencilerinin zorbalığa maruz kalma türünün ve sıklığının depresyon, kaygı ve benlik saygısıyla ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37, 1-13.
• Kınık, Ö. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Akademik Erteleme Davranışları İle Fonksiyonel Olmayan Tutumları,Depresyon Düzeyleri ve Benlik-Saygıları Arasındaki İlişki, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
• Köknel, Ö. (2005). Ruhsal Çöküntü Depresyon. İstanbul: Altın Kitaplar. Köroğlu, E. (2015). Depresyon Nedir? Nasıl Başedilir? Ankara: Hyb Yayıncılık.
• Lefkowitz. M. & Tesinv. E. P. (1985). Deoression in children: Prevalence and correlates. Journal of Consulting & Clinical Psychology, 53, 64i-656.
• Lisser, E. (2002). Panel calls on primary doctors to test patients for depression. The Wall Street Journal, p. D4.
• Mclaughling, J. (2013). Depressıon Symptoms In Early Chıldhood Teachers: Do Personality, Social Support, And School Climate Play A Role ? Unpublished master’s thesis, The Graduate School of Wayne State University, Detroit, Michigan, USA.
• Magen, Z. (1998). Exploring adolescent happiness: Commitment, purpose, and fulfillment. Thousand Oaks, CA: Sage. Lojistik Regresyon Analiziyle Öğretmen Adaylarının Depresyon Durumunu Etkile... Millî Eğitim Sayı 220 Güz/2018 35
• Maxfield, B. S. (1996). Effect of Experience and Training on Teachers’ Ability to Identify Depression in Children. Unpublished master’s thesis , Master of Science in Psychology in the School of Natural Sciences California State University, Fresno
• Meyer, B. Y. (2000). Study: 62% of school counselors feel unprepared to curb suicides. Counseling Today, 42(9), 18.
• Mizuta A, Suzuki K, Yamagata Z, Ojima T. (2017). Teachers’ support and depression among Japanese adolescents: a multilevel analysis. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. Springer Berlin Heidelberg; 52, 211–219.
• Mountford, A. L. (1993). A teacher training workshop and handbook for the early identification of depression in adolescents, ? Unpublished master’s thesis, Rutgers The State University of New Jersey, Graduate School of Applied and Professional Psychology, USA.
• Otlu, B. M. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Depresyon Düzeyleri ve Aile İşlevleri: Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 30-35.
• Ören, N. ve Gençdoğan, B. (2007). Lise Öğrencilerinin Depresyon Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (1): 85-92.
• Özcan, B. (2012). İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Depresyon Düzeyleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı, Erzurum.
• Özdel, L., Bostancı, M., Özdel, O., ve Oğuzhanoğlu, N. K. (2002). Üniversite Öğrencilerinde Depresif Belirtiler ve Sosyo-Demografik Özelliklerle İlişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, 155-161.
• Öztürk, M. O. ve Uluşahin, A. (2011). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
• Robbins. P. R. (1993). Understanding depression. Jefferson, NC: McFarland.
• Saipanis, H.R. (2003). Stress among medical students in a Thai medical school. Medical Teacher, 25,502 – 506.
• Sağar, M. E. (2018). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Depresyon Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (23), 29 -42.
• Sezgin, F. ve Duran, E. (2011). Kamu Personeli Seçme Sınavı’nın (KPSS) öğretmen adaylarının akademik ve sosyal yaşantılarına yansımaları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(3): 9-22.
• Storey, E. D. (2016). Relationship Between Teacher Characteristics and Accuracy In Identifying Middle School Students With Symptoms of Anxiety And Depression. (Unpublished Doctoral Dissertation). Department of Educational and Psychological Studies College of Education University of South Florida.
• Şahin Ç. ve Arcagök S. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) İlişkin Algıları, 9. Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu s. 624–629. Elazığ.
• Şirin Çetin / Serdar Arcagök 36 Millî Eğitim Sayı 220 Güz/2018
• Tatar, A. ve Saltukoğlu, G. The adaptation of the ces-depression scale into turkish through the use of confirmatory factor analysis and ıtem response theory and the examination of psychometric characteristics. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni; (2010).20, 213-227.
• Türk Dil Kurumu. (2018). Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü . Ankara: TDK Yayınları. Üstün, A., Haskilic, E., Aslan, P., & Kazancioglu, K. (2013). An investigation on the Depression, Hopelessness & Anxiety levels of final year students attending the faculty of Education. Bulletin of the Transilvania, 6(55), 73- 80.
• Voelker R (2003). Mounting student depression taxing campus mental health services. JAMA, 289: 2055–2056.
• Yavuzer, Y., Albayrak, G. ve Keldal, G. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek ile Depresyon Düzeyleri Arasındaki İlişki: Problem Çözme Becerilerinin Aracılık tkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 33(1): 242- 255.
• Yerlikaya, E. E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Mizah Tarzları İle Algılanan Stres, Kaygı ve Depresyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, T.CÇukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Adana.
• Yemez, B. ve Alptekin, K. (1998). Depresyon Etiyolojisi. Psikiyatri Dünyası, 1, 21-25 .
• Yücel, B. Kara, K., Özyalçın, S., Alçalar, N., Özdemir, Ö. ve Yücel, A. (2002). Depression, automatic thoughts, alexithymia and assertiveness in patients with tension-type headache. Headache, 42, 194–199.
• Woolley, A. L. (2002). Dıfferences Between Undergraduate and Graduate Students In Self-Concept And Depressıon. Unpublished doctoral dissertation, Andrews University School of Education.
• World Health Organization (2015). WHO Library Cataloguing-in-Publication Data.