GÖÇMEN ÇOCUKLARIN TÜRKÇE ÖĞRENİMİNDE YAŞADIKLARI PROBLEMLER

Yıl 2021, TÜRKİYE’DE VE DÜNYADA GÖÇMEN EĞİTİMİ, 11 - 26, 22.12.2021

Mehmet Turan , Mehmet Fansa

https://doi.org/10.37669/milliegitim.958878

Cited By: 6

Öz

Bu araştırma, Suriye’deki savaş ortamından kaçarak Türkiye’ye sığınan ilkokul eğitim çağındaki çocukların Türkçe öğrenme sürecinde yaşadıkları problemleri betimlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada betimsel tarama modeli tercih edilmiştir. Araştırma grubunu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Hatay ili Reyhanlı ilçesindeki sekiz ilkokulda eğitim alan 4.sınıf düzeyindeki 160 Suriye uyruklu öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada göçmen çocukların Türkçe öğreniminde yaşadıkları problemlerin belirlenmesi amacıyla örnek veri toplama formu geliştirilmiştir. Veriler, geliştirilen anketin öğrencilere uygulanmasıyla toplanmıştır. Anket aracılığı ile elde edilen veriler; frekans dağılımları, yüzde (%)hesaplamaları, aritmetik ortalamaları, kikare ve bağımsız gruplar t testi SPSS programında çözümlenerek analiz edilmiştir. Verilerinin analizi sonucunda; Türkçede yer alan Arapça kökenli kelimelerin öğrencilerin Türkçe öğrenme sürecini kolaylaştırdığı, öğrencilerin öğretim kitaplarını ve öğretmenlerini yeterli olarak değerlendirdikleri, Türkçe konuşmada zorluk yaşamadıkları ancak yazılı anlatımda zorlandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, öğrencilerin görüşlerinden Arapça metinleri Türkçe çeviri yapabildikleri, duygu ve düşüncelerini Türkçe cümle kurarak anlatabildikleri ancak Türkçe dersi almadan Türkçe öğrenemeyecekleri anlaşılmaktadır. Suriyeli göçmen öğrenciler, sesli harflerde en çok sırasıyla “ü-ö-u-i”, sessiz harflerde ise en çok “ğ-ş-j-ç” harflerini seslendirmede zorluk yaşarken d sesini seslendirmede hiç sorun yaşamamaktadır. Araştırma bulguları, Suriyeli göçmen öğrencilerin Türkçe öğrenme sürecinde yaşadığı sorunları betimlemekte ve bu sorunlara yönelik çözüm önererek sahaya ilişkin daha kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Araştırma; dil beceri alanlarından konuşma becerisine yönelik daha çok çalışmalar yapılmasını ve sesli ve sessiz harflerin öğretimini pekiştirecek seslendirme çalışmalarının yapılmasını önermektedir

Anahtar Kelimeler

Yabancılara Türkçe Öğretimi, Geçici Koruma, Suriyeli Göçmen Öğrenci

Kaynakça

• Akış, İ. (2009). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ile ilgili ana sorunlar [Bildiri sunumu] 8. Dünyada Türkçe Öğretimi Sempozyumu Bildirimleri Ankara: Ankara Üniversitesi. s. 202-203.
• Alyılmaz, S. (2018). Türkçe öğretiminde hedef kitlenin/ “öğrenen” in önemi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Dergisi, 7(4), 2452-2463.
• Al-qdah, T. and Lacroix, M. (2010). Iraqi refugees in Jordan: Lessons for practice with refugees globally. International Social Work, 54(4), 521–534.
• Avcı, Y. E., Koçoğlu, E. ve Ekici, Ö. (2013). Göçün eğitim ve eğitim yönetimine etkisine ilişkin okul yöneticilerinin görüşleri (Diyarbakır ili örneği). International Journal of Social Science, 6(2), 91-105.
• Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2, 44-56.
• Bakır, S. (2014). Türkiye’deki yabancılara Türkçe öğretim merkezleri ve Atatürk Üniversitesi Dil Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezi. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 5, 435-456
• Barın, E. (1992). Yabancılara Türkçenin Öğretiminde Bir Metod Denemesi (Yayınlanmış YL Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara
• Beyazova-Seçer, A. (2017). Seeking Education Beyond Refuge: An Analysis of Syrian Parents Perspectives of Their Children’s Education in İstanbul. (Doktora Tezi) Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul. YÖK Tez Merkezi Veri Tabanı.
• Boylu, E., ve Işık, P. (2019). Suriyeli mülteci çocuklara yabancı dil olarak Türkçe öğretenlerin yaşadıkları durumlara ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(2), 895-936.
• Brown, J., Miller, J. and Mitchell, J. (2006). Interrupted schooling and the acquisition of literacy: Experiences of Sudanese refugees in Victorian secondary schools. Australian Journal of Language and Literacy, 29(2), 150-162.
• Candaş Karababa, Z. C. (2009). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ve karşılaşılan sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 265-277.
• Cin, G. (2018). Suriyeli öğrencilere eğitim veren sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları sorunlar ve psikolojik sağlamlılık düzeyi: Adana ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Er, O., Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazını ışığında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(2), 51-69.
• Ereş, F. (2015). Türkiye’de Göçmen Eğitimi Sorunsalı ve Göçmen Eğitiminde Farklılığın Yönetimi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 17- 30.
• Erkuş, A. (2005). Bilimsel araştırma sarmalı. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Fansa, M. (2015). Geçici eğitim merkezlerindeki yabancı öğrencilere yönelik Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri [Bildiri sunumu]. Antalya, 25. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi , s. 752.
• GİGM. (29.05.2020). Geçici Koruma, İstatistikler. https://www.goc.gov.tr/gecicikoruma5638
• Göçer, A. ve Moğul, S. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ile ilgili çalışmalara genel bir bakış. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6 (3), 797-810.
• Gözübüyük Tamer, M. (2017). Geçici koruma kapsamındaki Suriyeli çocukların Trabzon devlet okullarındaki durumu. Göç Dergisi, 4(1), 119-152.
• Gunderson, L. (2007). English only instruction and immigrant students in secondary schools: A critical examination. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Hinofotis, F. and Baily, K. (1980). American undergraduate reaction to the communication skills of foreign teaching assistants TESOL “80: Building Bridges. Research and Practice in TESL”, Alexandria, V.A. 124-125
• Kahriman, R., Dağtaş, A., Çapoğlu, E. ve Ateşal, Z. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi kaynakçası. Türük Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 80-132.
• Kanu, Y. (2008). Educational needs and barriers for African refugee students in Manitoba. Canadian Journal of Education, 31(4), 915-940.
• Larsen Freeman and Long, M. (1991). An Introduction to Second Language Research. New york: Longman.
• Levent, F. ve Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14-1(27), 21-46.
• Mcbrien, J. L. (2005). Educational needs and barriers for refugee students in the United States: A review of the literature. Review of Educational Research, 75(3), 329–364.
• MEB. (2017). İzleme ve değerlendirme raporu. Ankara. http://hbogm.meb.gov.tr/dosyalar/izlemedegerlendirmerapor/20171/mobile/index.html#p=1 adresinden alınmıştır.
• Mercan Uzun, E. ve Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
• Moralı, G. (2018). Suriyeli mülteci çocuklara Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde karşılaşılan sorunlar. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 1426-1449. DOI: 10.26466/opus.443945
• Nachmias, C. F. ve Nachmias, D. (1996). Research methods in the social sciences (5th ed.). London: St. Martin’s Press Inc Saklan, E. ve Erginer, A. (2017). Classroom management experiences with Syrian refugee students. Education Journal, 6(6), 207-214.
• Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri: Bir bütünleştirme önerisi. Göç Dergisi, 3(1), 65-81.
• Seymen, H. ve Tok, M. (2015). İleri düzey yabancı uyruklu öğrencilerin zorlandıkları kültürel dil unsurlarının tespiti ve sınıflandırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(3), 1188-1212.
• Stewart, J. (2007). Children affected by war: A bioecological investigation into their psychosocial and educational needs. (Unpublished Doctoral Dissertation). Winnipeg, MB. University of Manitoba.
• Stewart, J. (2011). Supporting refugee children: Strategies for teachers. University of Toronto Press: Toronto.
• Tanay Akalın, A. (2016). Türkiye’ye gelen Suriyeli göçmen çocukların eğitim sorunları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Topsakal, C., Merey, Z. ve Keçe, M. (2013). Göçle gelen ailelerin çocuklarının eğitim-öğrenim hakkı ve sorunları üzerine nitel bir çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 6 (27). 546-560.
• Tösten, R., Toprak, M. and Kayan, M. S. (2017). An investigation of forcibly migrated Syrian refugee students at Turkish public schools. Universal Journal of Educational Research, 5(7), 1149-1160.
• Whiteman, R. (2005). Welcoming the stranger: A qualitative analysis of teachers’ views regarding the integration of refugee pupils into schools in Newcastle upon Tyne. Educational Studies, 31(4), 375-391.