ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUĞA SAHİP AİLELERİN SALGIN DÖNEMİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN UZAKTAN EĞİTİM SÜRECİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: 233, 443 - 460, 15.02.2022

Mehmet Gürbüz

https://doi.org/10.37669/milliegitim.788016

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı COVID-19 salgını döneminde yürütülen uzaktan eğitim süreci hakkında özel gereksinimi çocuğa sahip ailelerin görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu özel gereksinimleri çocuğa sahip 15 ebeveyn oluşturmaktadır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre uzaktan eğitim sürecinin verimliliği, uzaktan eğitim sürecinde ebeveynlerin yaptığı faaliyetler, uzaktan eğitim sürecinde karşılaşılan sorunlar ve uzaktan eğitim sürecinde Millî Eğitim Bakanlığı tarafından verilen destekler temaları oluşmuştur. Araştırmaya katılan ebeveynler, uzaktan eğitim sürecinin verimli olduğunu belirtmişlerdir. Uzaktan eğitim sürecinde karşılaşılan sorunlar ebeveynlerin karşılaştıkları sorunlar, çocukların karşılaştıkları sorunlar ve altyapı sorunları kodları altında toplanmaktadır. Bu dönemde ebeveynler ders etkinliklerinin yanı sıra video oyunları, film, spor gibi farklı türden etkinliklerin gerçekleştirdiklerini belirtmişlerdir. Ebeveynlerin EBA TV’de kendileri için hazırlanan bilgilendirici yayınlardan, EBA internet sitesindeki özel gereksinimli bireyler için hazırlanan etkinliklerden ve “Özelim Eğitimdeyim” adlı telefon uygulamasından haberdar oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Özel gereksinimli çocuğa sahip aileler, covid-19, uzaktan eğitim

Kaynakça

• AKÇA, F. ve ÖZYÜREK, A. (2019). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş ve normal gelişen çocuğa sahip ebeveynlerin sıkıntıyı tolere etme, depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri. Journal of History Culture and Art Research, 8(1), 347-361. doi: http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v8i1.1787.
• ALTABLE, M. (2020). Child and adult autism spectrum disorder in COVID-19 pandemic. Queios. doi: 10.32388/8ZRWPM
• ALTUN, T. ve FİLİZ, T. (2020). Sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin eğitimlerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 10(1), 1-22. doi: 10.24315/tred.537847.
• ASBURY, K., FOX, L., DENİZ, E., CODE, A. & TOSEEB, U. (2020). How is COVID-19 affecting the mental health of children with special educational needs and disabilities and their families?. Journal Autism and Developmental Disorders. doi: https://doi.org/10.1007/s10803-020-04577-2.
• BABAOĞLAN, E. ve YILMAZ, Ş. (2010). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlilikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 345-354.
• BAXTER, C., CUMMINS, R. A. & YIOLITIS, L. (2000). Parental stress attributed to family members with and without disability: A longitudinal study. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 25(2), 105-118. doi: https://doi.org/10.1080/13269780050033526.
• BALORAN, E. T. (2020). Knowledge, attitudes, anxiety and coping strategies of students during COVID-19 pandemic. Journal of Loss and Trauma. doi: 10.1080/15325024.2020.1769300.
• BOZKURT, A., JUNG, I., XIAO, J., VLADIMIRSCHI, V., SCHUWER, R., EGOROV, G., … PASKEVICIUS, M. (2020). A global outlook to the interruption of education due to COVID-19 Pandemic: Navigating in a time of uncertainty and crisis. Asian Journal of Distance Education, 15(1), 1-–126. doi: https://doi.org/10.5281/zenodo.3878572.
• CAHAPAY, M. B. (2020). How Filipino parents home educate their children with autism during covıd-19 period. International Journal of Developmental Disabilities, doi: 10.1080/20473869.2020.1780554.
• CLEMENS, V., DESCHAMPS, P., FEGERT, J. M., ANAGNOSTOPOULOS, D., BAILEY, S., DOYLE, M. … VİSNAPUU BERNADT, P. (2020). Potential effect of “social” distancing measures and school lockdown on child and adolescent mental health. European Child & Adolescent Psychiatry, 29, 739-742. doi: 10.1007/s00787-020-01549-w.
• CRESWELL, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. (Çev. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• ÇAYKUŞ, E. T. ve MUTLU ÇAYKUŞ, T. (2020). Covıd-19 Pandemi sürecinde çocukların psikolojik dayanıklılığını güçlendirme yolları: Ailelere, öğretmenlere ve ruh sağlığı uzmanlarına öneriler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi .7(5). 95-113.
• DEMİR, M. ve AÇAR, S. (2011). Kaynaştırma eğitimi konusunda tecrübeli sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 719-732.
• DEMİR ÖZTÜRK, E., KURU, G. ve DEMİR YILDIZ, C. (2020). COVID-19 pandemi günlerinde anneler ne düşünür çocuklar ne ister? Anne ve çocukların pandemi algısı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 204-220.
• EDUCATION CANNOT WAIT – ECW (2020). The fierce urgency of now!: Education in emergency response to COVID-19. ECW Policy Reports.
• EROĞLU, Y., ARICI ÖZCAN, N. ve PEKER, A. (2015). Özel gereksinimli çocuğa sahip anneler ile tipik gelişim gösteren çocuğa sahip annelerin psikolojik sağlamlık, iyilik hali ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 5(3), 132-150. doi: http://dx.doi.org/10.19126/suje.31090.
• ERTÜRK, Y. (2018). Özel gereksinimli çocuğa sahip olan ve olmayan annelerin ilgili değişkenler açısından sosyal beceri düzeylerinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• ESDAILE, S. A. & GREENWOOD, K. M. (2003). A comparison of mothers and fathers experience of parenting stress and attributions for parent-child interaction outcomes. Occupational Therapy International, 10(2), 115-126. doi: 10.1002/oti.180.
• KING, D. L., DELFABBRO, P. H., BILLIEUX, J. & POTENZA, M. N. (2020). Problematic online gaming and the COVID-19 pandemic. Journal of Behavioral Addictions. doi: 10.1556/2006.2020.00016.
• KIRCAALİ İFTAR, G. (2017). Otizm spektrum bozukluğuna genel bakış. E. Tekin İftar (Ed.). Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar ve Eğitimleri içinde (17-43. ss.). Ankara: Vize Yayıncılık.
• KURT DEMİRBAŞ, N. ve SEVGİLİ KOÇAK, S. (2020). 2-6 yaş arasında çocuğu olan ebeveynlerin bakış açısıyla COVID-19 salgın sürecinin değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), 328-349.
• LEE, J. (2020). Mental healt effects of school closures during COVID-19. Lancet Child Adolesc Health, 4(6). doi: 10.1016/S2352-4642(20)30109-7.
• MACIAS, M. M., SAYLOR, C. F., ROWE, B. P. & BELL, N. L. (2003). Age-related parenting stress differences in mothers of children with spina bifida. Psychological Reports, 93, 1223-1232. doi: 10.2466/PR0.93.8.1223-1232.
• MAZZA, C., RICCI, E., BIONDI, S., COLASANTI, M., FERRACUTI, S., NAPOLI, C. & ROMA, P. (2020). A nationwide survey of psychological distress among Italian people during the COVID-19 pandemic: Immediate psychological responses and associated factors. International Journal of Environmental Research and Public Health. 17, 3165. doi: 10.3390/ijerph17093165.
• MILES, M, B. & HUBERMAN, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• NARZISI A. (2020). Handle the autism spectrum condition during coronavirus (COVID-19) Stay at home period: Ten tips for helping parents and caregivers of young children. Brain Sciences, 10(4), 207. https://doi.org/10.3390/brainsci10040207.
• OECD (2020). A framework to guide an education response to the Covid-19 Pandemic of 2020. Paris: OECD Publishing.
• PINAR, M. A. ve DÖNEL AKGÜL, G. (2020). Covid-19 salgını sürecinde fen bilimleri dersinin uzaktan eğitim ile verilmesine yönelik öğrenci görüşleri. Journal of Current Researches on Social Sciences, 10(2), 461-486. doi: 10.26579/jocress.377.
• PRIME, H., WADE, M. & BROWNE, D. T. (2020). Risk and resilience in family well-being during the COVID-19 pandemic. American Psychologist, 75(5), 631-643. Doi: http://dx.doi.org/10.1037/amp0000660.
• RITA PETRETTO, D., MASALA, I. & MASALA, C. (2020). Special educational needs, distance learning, inclusion and COVID-19. Education Sciences, 10, 154. doi: 10.3390/edusci10060154.
• UNESCO (2020). School closures caused by Coronavirus (Covid-19). Erişim adresi: https://en.unesco.org/covid19/educationresponse.
• UNITED NATIONS HUMAN RIGHTS, (2020). COVID-19 and rights of persons with disabilities: Guidance. Erişim adresi: https://www.ohchr.org/Documents/Issues/Disability/COVID-19_and_The_Rights_of_Persons_with_Disabilities.pdf.
• WANG G, ZHANG Y, ZHAO J, ZHANG J & JIANG F. (2020). Mitigate the effects of home confinement on children during the COVID-19 outbreak. Lancet, 395(10228), 945-947. doi:10.1016/S0140-6736(20)30547-X.
• YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştrma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YILMAZ, E., GÜNER, B., DOĞANAY, G. ve YILMAZ, D. (2020). Veli algısına göre pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinin niteliği. Konya: Palet Yayınları